ضلع سوم مثلث اقتصاد زیر ذره بین

اﻣﺮوزه ﺻﻨﻌﺖ ﺑﻴﻤﻪ از ﻋﻤﺪه ﺗﺮﻳﻦ ﻧﻬﺎدﻫﺎي تاثیر گذار بر اقتصاد جهان ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲﺷﻮد. ﺑﻴﻤﻪ از ﻳﻚﺳـﻮ، ﻧﻬﺎدي ﻣﺎﻟﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺑﻨﻴﻪ اﻗﺘﺼﺎدي ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﻘﺶ اﺳﺎﺳـﻲ دارد و ازدﻳﮕﺮﺳـﻮ، ﺑﺎ اﻳﺠﺎد اﻣﻨﻴﺖ و اﻃﻤﻴﻨﺎن، زﻣﻴﻨﻪ ﮔﺴﺘﺮش ﻓﻌﺎﻟﻴـﺖﻫـﺎي ﺗﻮﻟﻴـﺪي و ﺧـﺪﻣﺎﺗﻲ را ﻓـﺮاﻫﻢ ﻣﻲ ﺳﺎزد. اندازه گیری "MPL" (حداکثر خسارت ممکن) صنعت بیمه نشان می دهد این صنعت درمقایسه با صنایع بورس و بانک به هیچ وجه نقش کمتری در حوزه پولی و مالی اقتصاد کلان کشور ندارد و حتی بسیار تاثیر گذارتر از این دو نهاد می باشد. مثلث توسعه مالی که متشکل از بورس، بانک و بیمه، است بدون بیمه کمرنگ و ناکارا باقی می ماند زیرا شرکت های بیمه با ﭘـﺬﻳﺮش رﻳﺴﻚ های متنوع و ﺗﺠﻬﻴﺰ و ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻟﻲ، می توانند نقش موثری را در ﺗﻮﺳـﻌﻪ اﻗﺘـﺼﺎدی ایفا نمایند.
ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺑﻴﻤﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻗﺘﺼﺎدي ﻛﺸﻮر ﻣﻘﺎرن اﺳﺖ. ﺗـﺮﻣﻴﻢ وﺿـﻊ اﻗﺘـﺼﺎدي ﻳـﻚﻛﺸﻮر و اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﺒﺎدﻻت و ﺗﺮﻗـﻲ ﺳـﻄﺢ زﻧـﺪﮔﻲ و ﺗﻮﺳـﻌﻪ ﺳـﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔـﺬاري ﻣﻮﺟـﺐ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺑﻴﻤﻪ در آن ﻛﺸﻮر ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻣﺘﻘﺎﺑﻼً ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ و اﺷﺎﻋﻪ ﺑﻴﻤﻪ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺑﻬﺒﻮد وﺿـﻊ ﻣﻌﻴﺸﺖ اﻓﺮاد ﻛﺸﻮر و ﺣﻔﻆ ﺛﺮوت ﻣﻠﻲ و ﺗﺸﻜﻴﻞ ﭘﺲ اﻧﺪازﻫﺎي ﺑﺰرگ ﻛﻤﻚ ﻣـﻲﻛﻨـﺪ. اﮔﺮ اﻗﺘﺼﺎد ﻳﻚ ﻛﺸﻮر ﻣﺘﻜﻲ ﺑﻪ ﺑﻴﻤﻪ و تامین ﻧﺎﺷـﻲ از آن ﻧﺒﺎﺷﺪ، آن اﻗﺘﺼﺎد در ﻣﻌﺮض ﺗﻬﺪﻳﺪ ﺧﻄﺮﻫﺎي ﺑﻲ ﺷﻤﺎري ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد.
با وجود نقش موثری که صنعت بیمه در ﺑﺎزارﻫﺎي ﻣﺎﻟﻲ و رﺷﺪ و ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻗﺘﺼﺎد هر کشوری دارد اما متاسفانه این صنعت در کشور ما، ﺣﺪاﻗﻞ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﻧﻬﺎدﻫﺎ ﻛﻤﺘﺮ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ و به نوعی مهجور مانده است. در حالیکه اقتصاد کشورهای توسعه یافته بر پایه بیمه استوار می باشد و در آنجا هیچ حرکت اقتصادی بدون پشتوانه بیمه امکانپذیر نمی باشد، لذا بیمه ها در جهت انجام سرمایه گذاری های مطمئن اقدام به تاسیس بانک می کنند. اما در کشورهای درحال توسعه، بانکها بسیار پیشروتر از بیمه ها هستند تا جائیکه طی سالیان اخیر بانکها به تاسیس بیمه های اختصاصی و انحصاری خود مبادرت نموده تا از محل بیمه نامه های تودیعی خود به شرکتهای بیمه، رأساً سود و منافع لازم را بدست بیاورند.
علاوه بر موارد ذکر شده توسعه نیافتگی بخش بیمه در کشور ما بدلیل دولتی بودن آن طی سال های متمادی، پایین بودن سهم بیمه های زندگی در مقایسه با بیمه های غیر زندگی، کم بودن حق بیمه های دریافتی، ناچیز بودن حق بیمه سرانه دریافتی و محدود بودن تعداد شرکت های بیمه و عدم حضور شرکت های خارجی که رقیبان جدی شرکت های داخلی محسوب می شوند، امر رقابت و کیفیت و رضایت مشتری را در صنعت بیمه بسیار آسیب پذیر کرده است.
بنابراین برای توسعه صنعت بیمه متناسب با توسعه‌یافتگی نظام بانکی و بازار سرمایه، لازم است روی زیرساخت‌های رشد و توسعه این صنعت از قبیل فرهنگ، آموزش نیروی انسانی، خلاقیت و نوآوری و فناوری‌های ارتباطی نوین کار شود. علاوه بر این به منظور پررنگ شدن نقش بیمه و مشارکت صنعت بیمه در اقتصاد کشور و بازار سرمایه به نظر می رسد می بایست: حجم دخالت دولت در بازار بیمه از طریق پیگیری و اجرای ﺳﻴﺎست های آزاد ﺳﺎزي، ﻣﻘﺮرات زداﻳﻲ و واﮔﺬاري ﺷﺮﻛﺖﻫﺎي ﺑﻴﻤﻪ و اﻳﺠﺎد ﻓﻀﺎي رﻗﺎﺑﺘﻲ از ﻃﺮﻳـﻖ اﻳﺠﺎد اﻣﻜﺎن ﻣﺸﺎرﻛﺖ و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﺑﺪ؛ همچنین رﺷـﺪ و ﺗﻮﺳـﻌﻪ ﺑﻴﻤـﻪ ﻫـﺎي زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻋﻼوه بر اﻓﺰاﻳﺶ اﻋﺘﻤﺎد و اﻃﻤﻴﻨﺎن و اﻣﻴﺪ زﻧـﺪﮔﻲ در جامعه ﺑﻪ ﻣﻨﺒﻊ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻤﻲ ﺑﺮاي ﭘﺲ اﻧﺪاز و ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاري ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﻮد؛ ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر اﻓﺰاﻳﺶ ﺣﻀﻮر ﺷﺮﻛﺖ های بیمه در بازار مالی نیز به نظر می رسد می بایست، ﻣﻴـﺰان ﻓﻌﺎﻟﻴـﺖ شرکت های بیمه، افزایش و گسترش یابد و ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎي ﺑﻴﻤـﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاري ﺑﻴﺸﺘﺮ در ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫـﺎي ﺑﺎزارﻳـﺎﺑﻲ، ﺧـﺪﻣﺎت ﺑﻴﻤـﻪ اي ﻣﺘﻨﺎﺳـﺐ ﺑـﺎ ﺷﺮاﻳﻂ و ﻧﻴﺎز ﺟﺎﻣﻌﻪ در اﻗﺼﻲ ﻧﻘﺎط ﻛﺸﻮر اﻳﺠﺎد ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ. همچنین ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎی بیمه باید ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺧﻮد را در ارزﻳﺎﺑﻲ و آﻧﺎﻟﻴﺰ رﻳﺴﻚ اﻓﺰاﻳﺶ دﻫﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻴﺰان ﺧﺴﺎرت ﻫﺎي ﭘﺮداﺧﺘﻲ و ﺑﺎ درﻳﺎﻓﺖ ﺣﻖ ﺑﻴﻤﻪ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ رﻳﺴﻚ اﻣﻜﺎن ﻛﺴﺐ ﻧﺘﺎﻳﺞ درآﻣﺪي ﻻزم را ﺑﺮاي ﺣﻀﻮر در ﺑﺎزار ﻣﺎﻟﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
علاوه بر موارد مذکور، ﺗﻨﻮع ﺑﺨﺸﻴﺪن ﺑﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاري ﻫﺎ بعنوان یکی از تکنیک های مهم مدیریتی و علمی می تواند در حل این موضوع کمک شایانی نماید زیرا این امر ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺎﻫﺶ رﻳﺴﻚ شده و ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاران را از زﻳﺎن ﻧﺎﺷﻲ از ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاري ﻫﺎ ﻣﺼﻮن ﻣﻲ دارد؛ و باعث ایجاد حاشیه ایمنی می شود.
به هر حال به نظر می رسد باید هرچه سریع تر به جهت توسعه و ﺗـﺮﻣﻴﻢ وضعیت اﻗﺘـﺼﺎدي کشور راهکارهای مناسب را به کار بست و از بیمه آنگونه که شایسته است، بیش از پیش در فعالیت های اقتصادی بهره جست و از وضعیت کنونی به سرعت عبور نموده تا به وضعیت مطلوب برسیم.