درختی که بی‌دلیل پرنده‌ها را می‌کشد

درختان پیزونیا که به نام « درختان پرنده‌گیر » نیز شناخته می‌شوند در هاوایی، نیوزلند و هندوستان یافت می‌شوند. این گونه مشابه با دیگر گیاهان گوشتخوار نیست و حجم زیاد پرنده‌هایی که در پای آن مرده‌اند قدرت مرگبار درخت را نشان می‌دهند.

پیزونیا دانه‌های چسبناکی تولید می‌کند تا حشره‌ها را به دام بیندازد. وقتی پرنده بر روی شاخه‌های این درخت می‌نشیند تا حشره‌ها را صید کند این دانه‌ها روی آن‌ها می‌افتند. تعداد زیادی پوسته دانه به بدن پرنده‌ها می‌چسبد و پرنده‌ها آن قدر سنگین می‌شوند که نمی‌توانند پرواز کنند.

پرنده‌ها به زمین و به شاخه‌ها می چسبند و مدت‌ها در همین حال می‌مانند تا از گرسنگی بمیرند. دیگر صیادان مثل جغدها و سایر پرنده‌هایی که برای تغذیه از پرنده‌های مرده به درخت نزدیک می‌شوند نیز با سرنوشت مشابهی مواجه می‌شوند.

نکته عجیب در این مورد آن است که هیچ دلیل مشخص و روشنی برای این کشتار دسته جمعی وجود ندارد. چندی پیش اکولوژیستی به نام آلن بورگر از دانشگاه ویکتوریا سعی کرد نشان دهد که درخت چه سودی از کشت و کشتار پرنده‌ها می‌برد اما به هیچ نتیجه‌ای نرسید.

نتایج آزمایش‌های او به طرز متقاعد کننده‌ای نشان می‌دهد که پیزونیا مشخصا از به دام انداختن فجیع پرنده‌ها هیچ سودی نمی‌برد. چسبیدن به بدن پرنده هیچ فایده‌ای برای دانه‌های درخت ندارد و موجب رشد سریع‌تر یا بهتر آن‌ها نمی‌شود. مواد مغذی حاصل از پرنده‌های مرده نیز در مقایسه با موادی که درخت از پرنده‌های زنده به دست می‌آورد بسیار ناچیز است.

یک دلیل احتمالی برای رفتار پیزونیا این است که پرنده‌ها احتمالا به انتقال دانه‌ها به دیگر جزیره‌ها کمک می‌کنند. پرنده‌های مرده با افتادن در آب راه خود را به سمت پیکره‌های آبی در سایر جزیره‌ها پیدا می‌کنند. اما در صورتی که دانه‌ها ظرف پنج روز غرق شدن در آب از بین بروند این فرضیه عملا باطل می‌شود. با این حال بورگر دریافت که اگر دانه‌ها از طریق فضله پرنده‌های زنده دفع شوند در طول مدت چهار هفته زنده خواهند ماند. بنابراین زنده نگه داشتن پرنده‌ها کلید پراکنش دانه‌هاست.

به نظر می‌رسد این پدیده یکی ازعواقب تاسف بار داشتن دانه‌های بسیار چسبناک است و تولید تعداد زیادی دانه خوشه‌ای باعث می‌شود که پرنده‌ها به طرز مرگباری گرفتار شوند.

بورگر پیشنهاد می‌کند که مرگ پرنده‌ها بیشتر یک اثر جانبی تاسف‌بار و ناخواسته است و هدف پیزونیا نیز به هیچ عنوان کشتن پرنده نیست.

تحقیقات بورگر در Journal of Tropical Energy به چاپ رسیده است.