این بیماری بی صدا می آید

فشارخون بالا، قاتل بی سروصدا

دکتر سیدمرتضی صفوی گفت:« امروزه بیماری هایی را که به نام بیماری های متابولیک می شناسیم ارتباط نزدیکی به شیوه زندگی دارد که یکی از این بیماری ها فشارخون بالا است.»

وی در تعریف فشارخون گفت:« فشارخون بالا، فشارخون بیشتر از حد طبیعی است که در اصطلاح به آن قاتل بی سر و صدا می گویند که از هر پنج فرد بالغ معمولا یک نفر به آن مبتلا می شود و این بیماری سالیانه باعث مرگ و میر بسیاری می شود و نشانه مشخصی ندارد. فشارخون بالا حالتی است که فهم آن آسان است و آزمایش برای تشخیص آن آسان و سریع و بی درد است و درمان پرفشاری خون نیز ساده است.»

دکتر صفوی افزود:« گفته می شود ابتلا به این بیماری به دلیل مصرف زیاد نمک و مواد غذایی حاوی سدیم است که این مسئله صحیح است.»

مصرف نمک در کلانشهرها بیشتر است

مدیرگروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با بیان اینکه متاسفانه مصرف روزانه سدیم در کلانشهرها چیزی حدود 15 گرم است، خاطرنشان کرد:« این میزان سدیم باید به 3 گرم در روز تبدیل شود یعنی در شهرهای بزرگ 5 برابر حد معمول نمک مصرف می شود که بسیار خطرناک بوده و زمینه ساز ابتلا به بیماری های پرفشاری خون و بیماری های قلبی است.»

دانشیار و مدیرگروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان گفت:« برخی از افراد نمک را از سر سفره خود حذف می کنند اما برخی از مواد غذایی مانند سس قرمز حاوی سدیم بالایی است که مصرف این غذاها باعث ایجاد پرفشاری خون می شود. در واقع مصرف غذاهایی مثل خیارشور، کلم شور، زیتون شور و ترشی هایی که شور هستند باعث دریافت بالای نمک و سدیم خواهد شد.»

مصرف روزانه نمک تنها یک قاشق چایخوری برای افراد عادی

وی گفت:« یک فرد متوسط معمولا روزانه بین 4 هزار میلی گرم تا 10 هزار میلی گرم سدیم دریافت می کند که خود دو برابر مقدار توصیه شده است. برای افراد عادی میزان مصرف نمک در روز یک قاشق چایخوری است و برای افرادی که فشارخون بالاتر از طبیعی دارند هدف این است که سدیم مصرفی را به 2هزار میلی گرم و یا کمتر برسانند.»

دکتر صفوی تاکید کرد:« به دلیل اینکه بیش از نیمی از افرادی که فشارخون بالا دارند به سدیم حساس هستند کاهش مصرف سدیم بسیار خوب است و حذف نمکدان از سر سفره ها کار بسیار خوبی است اما بسیاری از مردم تنها حرف آن را می زنند اما در عمل انجام نمی دهند به خصوص افرادی که از کودکی ذائقشه اشان به غذاهای شور عادت کرده است.»

چه کنیم تا فشارخون را در حد نرمالی نگه داریم؟

دکتر صفوی در پاسخ به اینکه چه کنیم تا فشارخون را در حد نرمالی نگه داریم، گفت:« به کارگیری روش هایی که به آنها اشاره می شود به کنترل فشارخون کمک می کند. یکی از این روش ها کنترل شیوه زندگی است که هرکسی می تواند برای خود انجام دهد تا از فشارخون بالا جلوگیری کند. اگر فردی دچار پرفشاری است باید با پزشک مشورت کند و برای کاهش فشارخون خود و تنظیم بهتر آن و مصرف و یا عدم مصرف دارو با پزشک مشورت کند.»

شیوه زندگی خود را اصلاح کنید

وی با بیان اینکه مدیریت شیوه زندگی یکی از راه هایی است که می تواند فرد را از پرفشاری خون نجات دهد، تاکید کرد:« باید یاد بگیریم وضعیت را تشخیص دهیم و شیوه زندگی را اصلاح کنیم و با افرادی که در این حیطه کار می کنند مثل متخصصین قلب و عروق و یا متخصصین تغذیه مشورت کنیم تا هم شیوه های زندگی خود را اصلاح کنیم و هم اگر نیاز به رژیم غذایی مناسب و یا مصرف دارو داریم آموزش ببینیم که چه باید بکنیم.»

سالانه فشارخون خود را اندازه گیری کنید

مدیرگروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ادامه داد:« واقعیت این است که فشارخون بالا هیچ نشانه مشخصی ندارد به همین دلیل است که اندازه گیری فشارخون سالانه به صورت مرتب برای افراد سالم توصیه می شود و افرادی که دچار مشکل بالا بودن فشارخون هستند و یا حمله و یا سکته قلبی داشته اند باید بیشتر مراقب فشارخون خود باشند.»

ورزش کنید

وی با بیان اینکه فشارخون بالا درمان مشخصی ندارد گفت:« اگر پزشک تشخیص دهد فردی بیماری فشارخون بالا دارد وی باید برای شیوه زندگی، الگوی غذا خوردن و ورزش کردن برنامه ریزی کند تا بتواند آن را کنترل کند. ممکن است فرد نیاز به مصرف دارو در درازمدت داشته باشد و تجویز داروهای فشارخون با متخصصین قلب است که درمان دارویی مناسبی را برای بیمار توصیه می کنند.»

دکتر صفوی ادامه داد:« ممکن است بیماری فرد مبتلا به فشارخون بالا فقط با درمان های دارویی خوب نشود لذا حتما باید شیوه زندگی اش را اصلاح کند و در بسیاری از موارد حتی نیازی به دارو نیست.»

مهارت های ریلکس بودن را یاد بگیرید

وی با بیان اینکه حتی افرادی که ظاهرا چهره آرام و راحتی دارند ممکن است فشارخون بیشتر از حد طبیعی داشته باشند، گفت:« یادگیری مهارت های ریلکس بودن می تواند به پایین آوردن فشارخون کمک کند. اگر فرد مبتلا به فشارخون دارو مصرف می کند باید با مراقبین بهداشتی مشورت کند و رعایت توصیه های پزشک ، داشتن برنامه ای متشکل از ورزش مرتب و تغذیه سالم و کاهش وزن و استفاده از تکنیک های ریلکس شدن می تواند کمک زیادی به کاهش فشارخون کند.»

مصرف سدیم را کاهش دهید

دانشیار دانشگاه علوم پزشکی اصفهان تاکید کرد:« اگر فشار خون فردی بیشتر از حد طبیعی باشد باید حتما مصرف سدیم و یا نمک غذا را برنامه غذایی اش کاهش دهد همچنین مصرف کافین موجود در قهوه، چای سیاه، چای معمولی، شکلات و برخی از لیمونادها را حتما کنار بگذرد. دریافت کم کلسیم و پتاسیم از رژیم غذایی می تواند فشارخون را بالا برد.»

از مصرف الکل و نیکوتین خودداری کنید

وی افزود:« مصرف الکل نیز یکی از عوامل افزایش فشارخون است و الکلی ها بیشتر در معرض پرفشاری خون هستند همچنین نیکوتین موجود در توتون نیز عاملی برای پرفشاری خون است.»

فاکتورهای غیرقابل کنترل فشارخون:

وراثت/ عاملی برای ابتلا به فشارخون بالا

دکتر صفوی با اشاره به اینکه فاکتورهای غیرقابل کنترلی نیز در ابتلا به فشارخون بالا وجود دارد در بیان این فاکتورها گفت:« وراثت یکی از فاکتورهای غیرقابل کنترل ابتلا به فشارخون بالا است و اگر یکی از والدین و یا یکی از خویشاوندان نزدیک به این بیماری مبتلا باشند خطر وقوع فشارخون بالا در فرد افزایش پیدا می کند.»

نژاد/ سیاهپوستان بیشتر مبتلا می شوند

وی ادامه داد:« نژاد یکی دیگر از موارد غیرقابل کنترل ابتلا به فشارخون بالا است و بر روی این عامل و تاثیر آن در ابتلا به فشارخون بالا تحقیقاتی در آمریکا انجام شده است و مشخص شده در مقایسه با سفیدپوستان درصد بالاتری از سیاه پوستان امریکای شمالی دچار فشارخون بالا بودند اما دلایل آن هنوز به درستی روشن نیست.»

جنس/مردان بیشتر در معرض خطرند

دکتر صفوی افزود:« جنس یکی دیگر از عوامل خطر وقوع فشارخون بالا است که این عامل در مردان کمی بیشتر از زنان است ولی بعد از یائسگی خطر ایجاد فشارخون بالا در زنها افزایش پیدا می کند.»

سن/ شانس ابتلا به فشارخون بالا با افزایش سن بیشتر می شود

وی در ادامه با بیان اینکه سن یکی دیگر از عوامل است و همراه با افزایش سن خطر ابتلا به فشارخون افزایش پیدا می کند، تاکید کرد:« داشتن یک یا دو مورد از فاکتورهای خطر دلیل آن نمی شود که فرد واقعا دچار فشارخون بالا شود ولی به این معنی است که فرد شانس بیشتری دارد که دچار پرفشاری خون شود.»

فاکتورهای قابل کنترل فشار خون:

وزن/چاق ها بیشتر در معرض خطرند

وی در بیان فاکتورهای قابل کنترل در ابتلا به فشارخون بالا گفت:« وزن یکی از فاکتورها است. وقتی وزن افزایش پیدا می کند خطر ایجاد فشارخون بالا افزایش پیدا می کند در واقع بیشتر موارد ایجاد فشارخون بالا که با افزایش سن مشاهده می شود می تواند به علت این واقعیت باشد که بسیاری از افراد همراه با افزایش سن دچار اضافه وزن نیز می شوند.»

الکل/مصرف مداوم نوشابه های الکلی و افزایش فشارخون

مدیرگروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ادامه داد:« مصرف الکل نیز یکی از فاکتورهای قابل کنترل است و بسیاری از بررسی های علمی نشان داده اند که مصرف مداوم نوشابه های الکلی به مقدار زیادی می تواند فشارخون را افزایش دهد.»

سدیم/بدن نسبت به دریافت سدیم حساس است

وی افزود:« سدیم یکی دیگر از فاکتورهای قابل کنترل است. بدن بسیاری از افراد نسبت به مقدار سدیم مصرفی حساس است و نمک که 40 درصد سدیم دارد منبع اصلی سدیم در رژیم غذایی مردم در کشور ما است. البته برخی از مواد غذایی مثل غذاهای فرآوری و سس ها به صورت پنهانی حاوی سدیم است که می تواند باعث افزایش فشارخون شود.»

استعمال سیگار/عاملی برای جمع شدن رگ های خونی

دکتر صفوی عدم استعمال سیگار را به دلیل نیکوتین موجود در آن به عنوان یکی دیگر از فاکتورهای قابل کنترل فشار بالا عنوان کرد و گفت:« نیکوتین باعث کوچکتر شدن رگ های خون می شود که جمع شدن و فشردگی رگ های خونی باعث افزایش فشارخون می شود.»

قرص های ضدبارداری/یکی از فاکتورهای ابتلا به فشارخون بالا

وی ادامه داد:« داروهای خوراکی جلوگیری از بارداری یکی از فاکتورهای ابتلا به فشار خون بالا است. برخی از زنانی که این دارو را مصرف می کنند دچار فشارخون بالا می شوند. اگر خانمی هم از قرص های کنترل بارداری استفاده کند و هم سیگار استعمال کند در معرض خطر بسیار بالای حمله های قلبی و سکته قرار می گیرد.»

عصبانیت/ناامیدها فشارخون بالایی دارند

دانشیار دانشگاه علوم پزشکی اصفهان از کنترل عصبانیت به عنوان یکی دیگر از فاکتورهای قابل کنترل نام برد و گفت:« مطالعات زیادی نشان داده افرادی که عصبانیت و ناامیدی را خیلی در خود نگه می دارند فشارخون بالایی دارند و مشکلات قلبی آنها تشدید می شود.»

منبع:سلامت نیوز