رنج مضاعف زنان مبتلا به ايدز

جام جم آنلاين نوشت:

نام ايدز هنوز براي بسياري از مردم، واژه‌اي نامانوس است. اگر تعارف را كنار بگذاريم، كمتر كسي حاضر است كه دوستي مبتلا به ايدز داشته باشد و به‌دليل ناآگاهي مردم در خصوص اين بيماري، در اغلب موارد نيز با مبتلايان به ايدز، رفتاري معقول و انساني صورت نمي‌گيرد.

رنج مبتلايان به ايدز، تنها ريشه جسمي ندارد. در حقيقت، درد آنها فقط به دليل كاهش قدرت مكانيسم دفاعي بدنشان نيست؛ بلكه انگ زدن به اين بيماران و محدوديت‌هاي اجتماعي پيرامون آنها، مشكلات روحي (حتي بيشتر از رنج فيزيكي) به بار مي‌آورد.

در اين ميان، رنج زنان مبتلا به اين بيماري، حكايت تلخ‌تري دارد. غيرمنصفانه‌ترين نگاه معمول به اين گروه از زنان اين است كه متاسفانه بسياري از مردم گمان مي‌كنند اين زنان، در مسيري غير اخلاقي حركت كرده و حالا هم لابد چوب گناه خود را مي‌خورند!

چنين نگاهي بخصوص به زنان مبتلا به ايدز باعث شده است كه اغلب اين زنان يا بيماري خود را در محافل عمومي و حتي به خانواده خود اعلام نكنند يا اين كه با اعلام بيماري خود به آشنايان، رنج ترحم، تحقير و حتي توهين را به جان بخرند.

آمار زنان مبتلا به ايدز

كسي به‌طور دقيق و مستند نمي‌داند چه تعداد از زنان ايراني به ويروس ايدز مبتلا هستند؛ اما آخرين آمار وزارت بهداشت حاكي از آن است كه در حال حاضر حدود 23 هزار نفر در ايران به اين ويروس مبتلا هستند و حدود 9 درصد از اين افراد را نيز زنان تشكيل مي‌دهند.

اما در همين زمينه، موسسه حمايت از زنان مبتلا به ايدز اعلام مي‌كند آمارهاي دولت درخصوص تعداد زنان مبتلا به ايدز، با واقعيت فاصله دارد و با منطق منطبق نيست.

بنابر اعلام اين موسسه، ميانگين و آمارهاي جهاني به‌گونه‌اي است كه آمار زنان مبتلا به ايدز از مردان بيشتر است، اما در كشور ما طبق آمارهاي منتشر شده، آمار مردان مبتلا به ايدز بيشتر از زنان است كه چنين موضوعي به دور از حقيقت است. در حال حاضر 22 هزار مرد مبتلا به اين ويروس در كشور وجود دارد كه اتفاقا بسياري از آنها در سنين فعاليت‌هاي جنسي هستند و بسياري از آنها نيز سابقه رفتارهاي پرخطر دارند اما تنها 8درصد از مبتلايان زنان هستند!

به نظر مي‌رسد، تابوهاي اجتماعي، ترس از اخراج از خانه، انگ خوردن و حتي ترس از جان موجب شده بسياري از زنان مبتلا به ايدز تمايل نداشته باشند ديگران را از بيماري خود آگاه كنند.

فروزان رحيم دوست، مدير عامل انجمن حمايت از زنان مبتلا به ايدز به «جام‌جم» مي‌گويد: آمار دقيقي از تعداد زنان مبتلا به ايدز در كشور ما وجود ندارد اما در يك نگاه واقع بينانه مي‌توانيم بگوييم براي تخمين تعداد واقعي زنان مبتلا به ايدز بايد آمارهاي رسمي را ضرب‌در 7 كنيم.

زنان مبتلا به ايدز قرباني‌اند، نه گناهكار

متاسفانه نگاه جامعه نسبت به زنان مبتلا به ايدز، مثبت نيست و هنوز هم خيلي‌ها گمان مي‌كنند اين گروه از زنان به دليل رفتارهاي پرخطر و خلاف عفت عمومي به اين بيماري مبتلا شده‌اند.

اما به گفته مديرعامل اين انجمن حمايتي، تمام مادراني كه به اين انجمن رفت و آمد مي‌كنند، زندگي منطبق بر عرف داشته و خانم‌هاي متديني هستند كه نه تنها در مبتلا شدنشان به بيماري ايدز گناهي نداشته‌اند؛ بلكه بيشتر به طور ناخواسته به اين بيماري مبتلا شده‌اند.

رحيم‌دوست ادامه مي‌دهد: معمولا زنان توسط همسرانشان به اين بيماري مبتلا شده‌اند و حتي موردي داشتيم كه يك خانم 14 ساله در ملاقات شرعي كه با همسرش در زندان داشت، به ايدز مبتلا شده بود. حالا شما فكر كنيد اين زن نوجوان چه گناهي داشته يا اصلا انگ زدن به اين خانم تا چه حد غيرمنصفانه است.

رحيم دوست با بيان اين كه تك تك افراد آگاه جامعه بايد نسبت به اين زنان احساس مسووليت كنند، توضيح مي‌دهد: طرد شدن اين زنان خارج از قاعده انصاف است. جامعه در به‌وجود آمدن اين بيماري، در بين اين گروه از زنان مقصر است و من شخصا با كمك كردن به اين زنان در وهله اول، وجدان خودم را راضي مي‌كنم.

از طرد شدن تا خودكشي

يكي از مهم‌ترين مشكلاتي كه اين گروه از زنان با آن روبه‌رو هستند، بحث پذيرفته نشدن بسياري از آنها در گروه‌هاي جامعه است.

رحيم‌دوست عمده مشكلات اين گروه از زنان را 2 موضوع بيكاري و طرد شدن مي‌داند و در همين رابطه اضافه مي‌كند: موردي داشتيم كه يك خانم مبتلا به ايدز در يكي از شهرها توسط اهالي كتك خورده و به حاشيه شهر تبعيد شده بود. حتي اطلاعات ناكافي مردم نسبت به بيماري ايدز به حدي گسترده است كه شخصا مشاهده كردم خانمي حتي از گرفتن بروشورهاي آگاهي بخشي در مورد ايدز نيز ترس و واهمه داشت. وي مي‌افزايد: متاسفانه عمق ناآگاهي مردم نسبت به اين بيماري به حدي بالاست كه حتي برخي فعالان حوزه سلامت كشور نيز در اين مورد مي‌ترسند و گاه از پذيرش خانم‌هاي مبتلا به ايدز در دندانپزشكي‌ها يا براي انجام عمل سزارين سر باز مي‌زنند و نگران انتقال ويروس ايدز هستند. در واقع مي‌خواهم بگويم به دليل ناآگاهي مردم نسبت به اين بيماري، بسياري از زنان مبتلا به ايدز از جامعه رانده مي‌شوند.

او، دومين مشكل اساسي اين دسته از زنان را بيكاري مي‌داند و مي‌گويد: معمولا اگر در محل كار بفهمند خانمي مبتلا به ايدز است، خطر اخراج آن خانم از محل كار خيلي بالاست. مثلا به دليل وجود همين نگاه‌هاي منفي در جامعه، برخي از اين زنان كه به انجمن مراجعه مي‌كنند، بسيار افسرده هستند و حتي عده‌اي از آنها به خودكشي فكر مي‌كنند كه البته ما با مشاوره‌هاي رواني و اجتماعي تلاش مي‌كنيم، اعتماد به نفس آنها را بالا ببريم.

مددكاران حمايتي از اين بيماران در بيشتر موارد توصيه مي‌كنند در بيمارستان، محيط كار، مدرسه و حتي به صاحبخانه از نوع بيماريشان بگويند و آنها را مطلع كنند تا اگر به هر دليلي حادثه‌اي رخ داد، سايرين در حين كمك‌رساني از وجود فرد مبتلا به ايدز آگاه باشند، با اين حال متاسفانه باز هم در محل كار تبعيض زيادي نسبت به اين زنان ديده مي‌شود.

راه‌حل چيست؟

اگر اولين قدم براي رفع مشكلات زنان مبتلا به ايدز را تغيير نوع نگاه مردم به بيماري ايدز و فرهنگسازي پذيرش آنها در جامعه بدانيم، گام دوم را خود فرد مبتلا بايد بردارد.

از نظر علمي، روحيه بالا و نوع تغذيه در ارتقاي سلامت بيماران مبتلا به ايدز بسيار موثر است، خيلي از زنان مبتلا به ويروس ايدز، با طب سنتي، گياه دارويي، تغذيه صحيح، ورزش و استفاده از داروها به شرايطي مي‌رسند كه سيديفور خون آنها به مرز طبيعي مي‌رسد و زنان مبتلا به ايدز نه‌تنها مي‌توانند با رعايت نكات ايمني و بهره‌گيري از خدمات مشاوران، ازدواج كنند، حتي قادرند با راهنمايي‌ متخصصان، فرزنداني عاري از ويروس اچ آي وي به دنيا آورند.

در حال حاضر خوشبختانه دولت، هزينه داروهاي بيماران مبتلا به ايدز را پرداخت مي‌كند؛ اما نكته مغفول مانده اينجاست كه تنها حمايت‌هاي دارويي از اين بيماران نمي‌تواند رنج اين گروه آسيب‌پذير را بهبود ببخشد بلكه هنوز هم به دليل ضعف اطلاع‌رساني و آموزش عمومي درخصوص اين بيماري، تا مرحله‌اي كه زنان مبتلا به ايدز از حمايت‌هاي اجتماعي براي خود و فرزندانشان برخوردار باشند، فاصله زيادي داريم.

امين جلالوند‌ /‌ گروه جامعه