چرا ميوه ها را با پوست بخوريم؟

باور مي كنيد اگر بگوييم پوست موز فقط براي زمين خوردن نيست؟ آيا مي دانستيد پوست كندن خيار و حتي كيوي پيش از مصرف آنها از جمله مهمترين اشتباهاتي است كه مرتكب مي شويم؟ اصلاً چرا انار و پرتقال را با پوست نخوريم؟!

شايد با خواندن همين چند جمله از تعجب شاخ در آورده باشيد اما بد نيست بدانيد بررسي هاي اخير محققان نشان مي دهد پوست كندن بسياري از ميوه ها نه تنها خوب نيست بلكه ارزش غذايي آنها را نيز كاهش مي دهد. البته مصرف پوست ميوه ها شرايط ويژه اي دارد؛ مثلاً اينكه ميوه بايد خوب شسته شود و در محل مناسبي نگهداري شود. حالا اينكه چه ميوه اي را با چه شرايطي با پوست بخوريم، سوژه اصلي اين مطلب است.

به گفته متخصصان تغذيه، استفاده از كودها و سموم شيميايي و تجمع آنها در پوست ميوه ها موجب نگراني مصرف كنندگان و پرهيز از خوردن ميوه ها با پوست مي شود؛ موضوعي كه تا حد زيادي واقعيت دارد و به همين دليل است كه خانواده ها بايد در صورت امكان سراغ محصولات ارگانيك بروند تا ميوه ها را بعد از يك شستشوي معمولي با پوست بخورند. البته روش هايي هم وجود دارند كه به كمك آنها مي توانيم از تميز شدن ميوه هاي غير ارگانيك مطمئن شويم و بدون هيچ دردسري قانون «گاز بايد زد با پوست» را رعايت كنيم.

چرا ميوه ها را با پوست بخوريم؟

در باور عموم پوست ضخيم ميوه ها به علت تلخي، گس بودن و... قابل خوردن نيست؛ در صورتي كه در ميوه هايي مثل سيب، توت، انگور، گلابي، هلو، مزه پوست مشابه گوشت ميوه است و به همين دليل مصرف ميوه با پوست امري عادي تلقي مي شود. در عين حال، ارزش غذايي پوست ميوه را مي توان با قسمت هاي مختلف آن مقايسه كرد.

حتي گاهي بيشتر ويتامين هاي ميوه ها در پوست آنها نهفته است و بيشتر از گوشت ميوه خاصيت دارد؛ به عنوان مثال پوست سيب، پرتقال و نارنگي حاوي فيبر و آنتي اكسيدان است و مصرف آن از بروز سرطان پيشگيري مي كند. البته نمي توان به مردم توصيه كرد كه هر نوع ميوه اي را با پوست بخورند چرا كه طعم بسياري از ميوه ها به ويژه پرتقال، نارنگي، موز، كيوي و انار با پوست اصلاً مطبوع نيست اما متخصصان توصيه مي كنند يك پنجم ميوه دلخواه تان را با پوست بخوريد؛ حتي اگر مزه آن برايتان ناخوشايند باشد.

از طرفي در بسياري از مواقع عادت پوست كردن ميوه ها به ذائقه افراد بر مي گردد؛ به عنوان مثال در غذاهاي محلي تايواني و هندي از تركيب موز (با پوست) و نارگيل استفاده مي شود و يا ايرلندي ها براي طعم دار دسرها از كيوي استفاده مي كنند؛ بدون اينكه پوست آن را جدا كنند. حتي ما ايراني ها نيز براي طبخ بسياري از غذاها مثل مرصع پلو سراغ پوست پرتقال مي رويم. بنابراين به كمك تمهيداتي مي توان از خواص ارزشمند پوست ميوه ها بهره برد. اين در حالي است كه تعدادي از كارخانه هاي توليد آبميوه صنعتي نيز براي بالا بردن كيفيت و ارزش غذايي محصولات شان در آخرين مرحله، آنتي اكسيدان استخراج شده از پوست ميوه ها را تحت فرايند خاصي به آبميوه اضافه مي كنند.

حتي پوست موز بخوريد!

بدون شك خوردن هيچ ميوه اي با پوست به عجيبي موز نيست اما در صورتي كه بتوانيد يك هشتم اين ميوه را با پوست بخوريد، احتمالاً دچار پيرچشمي و حتي افسردگي نمي شويد. حالا پرسش مهم اين است كه چطور پوست موز را از آلودگي هاي ميكروبي پاك كنيم؟

بد نيست بدانيد موز شسته شده پس از ۲۴ ساعت سياه و خراب مي شود به همين دليل بايد كمي پيش از مصرف، آن را با آب سرد و محلول ضدعفوني كننده ميوه و سبزي بشوييد و بعد از آبكشي با يك دستمال نخي تميز خشك كنيد. راستي يك نكته طلايي درباره پوست موز! براي سفيد كردن دندان ها و براق كردن چرم و يا نقره هم مي توانيد از پوست موز كمك بگيريد. كافي است پوست موز را روي موضع مورد نظر بماليد و منتظر نتيجه خارق العاده باشيد.

تندرستي پرتقالي

فرض كنيد بدون پوست كندن پرتقال، آن را گاز بزنيد! شايد كمي خنده دار به نظر برسد اما اين، نتيجه تحقيقات اخير متخصصان است كه مي گويند پوست پرتقال و نارنگي علاوه بر ويتامين A، ويتامين C، ويتامين هاي گروه B، مواد معدني، كلسيم، سلنيوم، منگنز و روي حاوي ماده اي به نام ليمونين است كه تاثيرات مضر اشعه فرابنفش خورشيد را خنثي مي كند؛ به طوري كه خوردن يك قاشق چايخوري پوست پرتقال در طول هفته چه به صورت رنده شده و چه به صورت مربا احتمال ابتلا به سرطان پوست را تا ۳۰ درصد كاهش مي دهد. بنابراين در طول هفته ۳ تا ۴ مرتبه پرتقال يا نارنگي بخوريد و برش اول را با پوست امتحان كنيد؛ نه به خاطر طعم آن بلكه به دليل مبارزه با سرطان. باور كنيد به امتحانش مي ارزد!

خواص اين لباس پشمي

شايد افرادي را سراغ داشته باشيد كه كيوي را با پوست مي خورند اما احتمالاً تعداد آنها از انگشتان دست بيشتر نيست. متخصصان تغذيه مي گويند تركيبات مفيد موجود در اين پوست كرك دار با انواع باكتري هاي خطرناك مثل استافيلوكوك و اي كلاي مبارزه مي كنند و مانع از بروز بسياري از بيماري ها با منشا باكتريايي (مثل سرماخوردگي هاي غير ويروسي) مي شوند.

با پوست سيب لاغر شويد

متخصصان بر اين باورند پوست كندن سيب بين ۲۵ تا ۳۰ درصد ارزش غذايي ميوه را از بين مي برد. بنابراين براي كاهش كلسترول بد و فشارخون، پيشگيري از پوكي استخوان و سرطان و كاهش احتمال بروز بيماري هاي قلبي و عروقي از پوست كندن سيب خودداري كنيد. حتي براي كاهش وزن مي توانيد از پوست سيب كمك بگيريد چون فيبر موجود در آن احساس سيري طولاني مدت ايجاد مي كند و مانع از پرخوري و دريافت كالري هاي اضافي مي شود. البته افراد معدودي به پوست سيب حساسيت دارند كه با پختن ميوه و تهيه كمپوت اين مشكل رفع خواهد شد.

با ميوه هاي چرب چه كنيم؟

احتمالاً براي شما هم پيش آمده كه هنگام شستن ميوه ها مثل پرتقال، سيب، خيار و... چربي روي آنها را احساس كرده باشيد كه به راحتي هم تميز نمي شوند. بد نيست بدانيد اين چربي، باقيمانده سمومي است كه براي دفع آفت هاي گياهي مورد استفاده قرار گرفته اند.

براي شستن اين ميوه ها پس از گل زدايي و شستشوي ساده ميوه ها بايد يك ظرف را از آب پر كنيد و چند قطره ماده ضدعفوني كننده مخصوص ميوه و سبزي در آن بريزيد و بعد از ۳ يا ۴ دقيقه ميوه ها را با آب ساده، آبكشي و با يك دستمال تميز خشك كنيد تا چربي به طور كامل از سطح ميوه پاك شود. البته يادتان باشد استفاده از مواد ضدعفوني كننده باعث كاهش عمر ميوه هاي شسته شده مي شود؛ بنابراين اگر ميوه ها چرب نيستند، بهتر است به همان آبكشي با آب و اسكاچ نرم اكتفا كنيد.

اين افراد پوست ميوه ها را نخورند

به طور كلي پوست بيشتر ميوه ها حاوي فيبر فراواني است و از آنجا كه مصرف فيبر زياد افراد مستعد يا مبتلا به مشكلات گوارشي را با مشكل مواجه مي كند، آنها نبايد هيچ ميوه اي را با پوست بخورند. البته اگر مي خواهيد ويتامين ميوه ها حفظ شود نبايد با چاقوي كند به جان آن بيفتيد! به گفته متخصصان، بريدن ميوه (به ويژه ميوه هايي كه ويتامين C دارند) با چاقوي كند ويتامين هاي ميوه را از بين مي برد و در نتيجه با مصرف آنها هيچ ويتاميني به بدن تان نمي رسد.

صددانه ياقوت اينجا نشسته

به باور خيلي ها انار يكي از خوشمزه ترين ميوه هاي پاييزي است اما خوردن آن سختي هاي خاص خودش را دارد چرا كه بعد از كلي زحمت كشيدن براي پوست كندن آن به پوسته هاي سفيدي مي رسيم كه دانه ها را پوشانده اند. هر چند خوردن پوست ضخيم انار اصلاً منطقي نيست و هيچ تحقيقي هم درباره مصرف خام آن انجام نشده است (براي برطرف كردن گلودرد، زخم گلو و درمان انگل مي توان از جوشانده پوست انار استفاده كرد) اما هنگام خوردن اين ميوه خوشمزه نبايد پرده هاي سفيد اطراف دانه ها را جدا كنيم چرا كه اين پوسته هاي نازك حاوي مقادير قابل توجهي فيبر هستند و در رفع يبوست و مشكلات دستگاه گوارش موثرند و با كنترل اشتهاي كاذب باعث كاهش وزن مي شوند.

شستن اصولي، شرط خوردن با پوست

در اينكه پوست ميوه ها خاصيت زيادي دارند شكي نيست اما در صورتي كه ميوه به خوبي شسته و ضدعفوني نشود، اين احتمال وجود دارد كه ميوه خوردن برايتان دردسرساز شود و دچار مشكلات گوارشي و حتي مسموميت شويد.

البته ميوه ها براساس بافت، ضخامت پوست، سختي و نرمي و... روش هاي شستشو و نگهداري متفاوتي دارند؛ به عنوان مثال براي شستشوي ميوه هاي نرم مثل انواع توت، انگور، خرمالو، گيلاس، آلبالو، آلو و همچنين ميوه هايي با پوست نازك مثل خيار، گلابي و... بايد يك ظرف آب خنك داشته باشيد و ميوه ها را داخل ظرف بريزيد و به آن دو تا سه قطره محلول ضدعفوني كننده ميوه اضافه و بعد از ۱۰ دقيقه كاملاً آبكشي كنيد.

پوست خيار را نكنيد

خيار از جمله ميوه هايي است كه كالري بسيار پاييني دارد و بسياري از خانم ها براي داشتن تناسب اندام اين ميوه را به عنوان ميان وعده مصرف مي كنند اما متخصصان مي گويند اگر خيار ارگانيك و بدون سموم شيميايي باشد، نبايد پيش از مصرف آن را پوست بكنيد چرا كه پوست اين ميوه خاصيت كلاژن سازي دارد و مصرف روزانه ۳ تا ۴ عدد خيار علاوه بر رفع چروك هاي سطحي پوست باعث شادابي و شفاف شدن پوست مي شود.

اين ۱+۵ نكته را به خاطر بسپاريد

۱. پيش از شستن ميوه قسمت خراب آن را جدا كنيد زيرا باكتري هاي بيماري زا در اين نواحي به سرعت رشد مي كنند و باعث خراب شدن كل ميوه مي شوند.

۲. بهتر است براي شستشوي ميوه هايي كه پوست شان خوردني است از ضدعفوني كننده ها و شوينده هاي شيميايي استفاده نكنيد و سراغ محصولات گياهي و طبيعي موجود در داروخانه ها برويد؛ هر چند كه در صورت آبكشي مناسب خطري سلامت تان را تهديد نمي كند اما هيچ كس از احتياط كردن ضرري نديده است.

۳. هرگز ميوه هاي درشت و تيره رنگ نخريد! شايد ظاهر اين ميوه ها مجلسي و مناسب پذيرايي از مهمان باشد اما بيشتر آنها براي رشد سريع تر و بهتر با كودها و سموم شميايي حاوي نيترات آغشته شده اند و پاك كردن اين ماده سرطان زا از ميوه اصلاً كار راحتي نيست.

۴. توصيه مي شود دور خريد ميوه هاي گلخانه اي يك خط قرمز بكشيد چرا كه اين ميوه ها علاوه بر نداشتن طعم مناسب، معمولاً حاوي كود و سموم شيميايي زيادي نيز هستند.

۵. هر چند معمولاً ماندگاري ميوه هاي شسته شده در يخچال ۵۰ درصد كمتر از ميوه هاي نشسته است اما نگهداري ميوه هاي آلوده در محيط يخچال باعث انتشار آلودگي ها مي شود.

۱+۵. برخلاف باور عموم شستن ميوه ها با نمك هيچ تاثيري روي ميكروب زدايي ندارد و نبايد نمك را جايگزين محلول هاي ضدعفوني كننده كنيد اما خيس كردن ميوه ها در محلول دو ليتر آب و دو تا سه قطره مايع ظرفشويي و سپس آبكشي مناسب آنها تا حدي موثر است.



منبع: تندرستي/ شماره ۱۲۸/ ۲۵ مهر ماه ۹۲/ پريسا اصولي/ صفحه ۳۴