معنای کلمه «اختیال» که در روایات «مَنْ مَشَى فِی الْأَرْضِ اخْتِیالاً»
پارسینه: پارسینه-گروه فرهنگی: با توجه به روایات زیر، معنای اختیال چیست؟ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُوسَى بْنِ الْمُتَوَکلِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ یحْیى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ مُوسَى بْنِ عُمَرَ عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) مَنْ مَشَى علی الْأَرْضِ اخْتِیالًا لَعَنَتْهُ الْأَرْضُ وَ مَنْ تَحْتَهَا وَ مَنْ فَوْقَهَا. عَنْ سَعْدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِیهِ رَفَعَهُ قَالَ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ(ع) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) وَیلٌ لِمَنْ یخْتَالُ فِی الْأَرْضِ یعَانِدُ جَبَّارَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ.
در روایات مورد پرسش میخوانیم:
امام صادق(ع) به نقل از پیامبر خدا(ص) فرمود: «هر که با خودبزرگبینی و تکبّر بر روى زمین راه رود، زمین و آنچه در زیر آن و در بالاى آن است، او را لعنت کنند». [1]
امام باقر(ع) روایت نموده که پیامبر خدا(ص) فرمود: «واى بر آنکس که در زمین خودبزرگبینی و تکبّر کند که این شخص با آفریدگار قاهر آسمانها و زمین مخالفت ورزیده است». [2]
چند نکته درباره این دو روایت بیان میشود:
یک. این روایات بیانگر کیفر کسانی هستند که با خود بزرگبینی و گردن افرازى بر زمین راه میروند.
دو. «اختیال» و «خُیَلاء» از ریشه خیل به معنای خود بزرگبینی [3] و تکبّر [4] است. و اسلام، تکبّر را مورد سرزنش و نکوهش قرار داده، پیروانش را از آن بر حذر میدارد؛ [5] قرآن کریم میفرماید: «من آنهایى را که در روى زمین به ناحق ادّعاى بزرگى میکنند، از آیات رحمتم رویگردان خواهم ساخت». [6] و در جاى دیگر میفرماید: «خداوند متکبّران را دوست نمیدارد». [7]
روحیه «خود بزرگبینى» گاه انسان را در برابر خدا و پیامبر به تمرّد و سرکشى میکشاند وگاه او را در میان همنوعان به برتری جویى و استکبار وا میدارد. [8]
ارسال نظر