چند سئوال درباره خاطره حسن آیت از ماجرای ۲۱ بهمن ۱۳۵۷

به گزارش پارسینه ، سید حسن آیت در گفتگو با هفته نامه شاهد (شماره سوم، ۱۳۵۹/ ۱۲ /۳) نقش خود و دوستانش را در حوادث ۲۱ و ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ این‌طور بیان کرده است:

«درمورد جریان روز ۲۱ و۲۲ بهمن چون ما یک سازمانی بودیم که از مدتها قبل در ارتش رسوخی داشتیم و قصد داشتیم از آن طریق کار کنیم و بعد از یک هفته که این انقلاب شروع شد ما تعداد زیادی دستگاهی که دقیق بود گرفتیم و در قسمتهای مختلف شهر مستقر کردیم. از مسائلی که توسط همان بی سیمها و وسائل دیگر ما اطلاع حاصل کردیم این بود که می خواهند یک مرتبه از طریق ارتش، بخصوص لشکر گارد، شروع کنند و آن قسمتی را که امام در آنجا بود بکوبند و امام را از بین ببرند و سایر نیروهای انقلابی را هم دستگیر کنند.

من چون مقر کار را منزل خودمون گذاشته بودم، چون هم شماره تلفن را دوستان می دانستند، تماس می گرفتند و همین که یکی از دستگاه‌ها داخل خانه بود که یادداشت می کردند مطالبش را. همان دستگاهی که بی سیم می گرفت و دستگاههای دیگر را هم کم و بیش بوسیله تلفن و یا پیک منتقل می کردند به خانه. بنابراین برای ما غیرمترقبه نبود حمله گارد و نیروی زمینی به قسمت نیروی هوایی آن شب و شبهای قبلش.

دوستان من که این خبر بهشون رسیده بود، مُصرّ بودند که من خانه را ترک کنم که ناگهان نیایند و مرا دستگیر کنند. اما ما اینکار را نکردیم [و] در داخل خانه ماندیم.

و مساله مهمی اتفاق افتاد که یکی از دوستانی که در گارد جاوید شاه بود و در حدی هم مورد اعتماد واقع شده بود که حتی از نگهبانان داخلی به اصطلاح شاه می شد، این آنجا ماند چون مسئول قسمت تنظیم (هدایت) تانک‌ها بود.

[او] افرادی [را] که باید سوار تانک‌ها بشوند که بیایند قسمت نیروی هوایی را بکوبند، از افرادی قرار داد که از دوستان خود ما بودند و این‌ها آمدند با وجود اینکه مورد هجوم قرارگرفته بودند. چون مردم که نمی دانستند جریان از چه قراره؟ اما آن‌ها حاضر نشدند که به مردم حمله کنند و اون دستورات دستگاه را اجرا کنند و12نفر از آن‌ها [به دست مردم] شهید شدند. در این جریان یکی از جریانهای مهمی بود که در آن واقعه اتفاق افتاده.

اون دوستی هم که این تانک‌ها را تنظیم می کرد و افراد را و هر تانکی را دست فردی می داد و دستوراتی می داد، مساله جالب این بود که برای اینکه بتونه کارش را انجام بده فرداش که ۲۲بهمن بود تا آخرین لحظه در اونجا موند. در اون قسمت. به عنوان اینکه داریم دفاع می کنیم.»

چند نکته در این خاطره آقای آیت قابل تأمل است:

۱- اطلاع از طرح ترور امام: «از مسائلی که توسط همان بی سیم ها و وسائل دیگر ما اطلاع حاصل کردیم این بود که می خواهند یک مرتبه از طریق ارتش، بخصوص لشکر گارد، شروع کنند و آن قسمتی را که امام در آنجا بود بکوبند و امام را از بین ببرند و سایر نیروهای انقلابی را هم دستگیر کنند.»

۲- بر اساس آنچه آقای آیت گفته «مسئول تنظیم (هدایت) تانک‌ها و افرادی که باید سوار تانک‌ها بشوند و بیایند قسمت نیروی هوایی را بکوبند از دوستان خود ما بودند.»

۳- آقای آیت در ادامه می گوید: «این‌ها آمدند، با وجود اینکه مورد هجوم قرارگرفته بودند اما آن‌ها حاضر نشدند که به مردم حمله کنند و اون دستورات دستگاه را اجرا کنند و۱۲نفر از آنها شهید شدند.» منظور ایشان نظامیانی است که در جریان قیام ۲۱ و ۲۲ بهمن به دست مردم کشته شدند.

اما چند سئوال و ابهام درباره این خاطره:

۱- وقتی به صراحت گفته شده که مسئول تعیین افراد برای هدایت تانک‌ها از دوستان و افراد این شبکه بوده و افراد تعیین شده هم نیروهای آن شبکه بوده‌اند، این طرح از سوی سازمانی که مدعی دفاع از انقلاب اسلامی است عجیب و این ادعا مشکوک بنظر نمی رسد؟

۲- آیا آقای آیت این طرح بسیار مهم یعنی ترور امام و دستگیری انقلابیون را به استحضار امام و رهبران نهضت رسانده بود یا دو سال بعد در گفتگو با مجله بیان کرده است؟

۳- به فرض که هدایت‌کنندگان تانکها ضد شاه و طرفدار امام ره و انقلاب بودند و قصد تیراندازی به روی مردم را نداشتند، چه لزومی داشت که مقاومت کنند تا کشته شوند؟ به سادگی می‌توانستند تانک‌های خود را ترک کنند وبه مردم بپیوندند و مانند بسیاری ارتشیان دیگر مورد استقبال گرم مردم واقع می‌شدند. واقعاً چرا دوستان «شهید» آقای آیت تا آخرین لحظات نیز حاضر نشدند به مردم بپیوندند؟

۴- مستندات علت خنثی شدن طرح ترور امام و دستگیری انقلابیون را حضور گسترده مردم در خیابانها و ایجاد راه‌بندان و ترافیک شدید به عنوان مانع اصلی طرح دشمن نشان می دهد و مهاجمین لشکر گارد تا آخرین لحظه به شاه وفادار بوده اند.

۵- امید می رود آن بخش از اعضای این شبکه که کماکان در قید حیات هستند درباره حوادث آن روز، آن‌طور که در خاطره بالا مطرح شده، توضیح دهند و اسامی آن ۱۲ «شهید» لشکر گارد و
کارنامه آن‌ها را اعلام کنند و نظر خود را درباره این پیام ۲۱ بهمن ۵۷ امام ره و تناقض آن با اظهارات آقای حسن آیت را توضیح دهند.

پیوست:
پیام امام خمینی

۲۱ بهمن ۱۳۵۷ / ۱۲ ربیع الاول ۱۳۹۹
مکان: تهران، مدرسه علوی
موضوع: حمله لشکر گارد به نیروی هوایی در تهران
مخاطب: ملت ایران
بسم الله الرحمن الرحیم

ملت شجاع ایران! اهالی محترم تهران!

به طوری که می‌دانید اینجانب بنا دارم که مسائل ایران به طور مسالمت آمیز حل شود لکن دستگاه ظلم و ستم، چون خود را به حسب قانون محکوم می‌بیند، دست به جنایت زده و در شهرهای گرگان و گنبدکاووس به مردم شجاع مسلمان حمله کرده و کشتار نموده است؛ و در تهران لشکر گارد به طور ناگهانی به نیروی هوایی که به ملت پیوسته است حمله نموده؛ و نیروی هوایی به کمک مردم، شجاعانه آنان را شکست داده‌اند. من این تعرض غیرانسانی و عمل گارد را محکوم می‌کنم.

اینان با این برادرکشی می‌خواهند دست اجانب را در کشور ما باز نگه دارند و چپاولگران را به موضع خود برگردانند.

من با آنکه هنوز دستور جهاد مقدس نداده‌ام، و نیز مایلم تا مسالمت حفظ و قضایا موافق آرای ملت و موازین قانون عمل شود لکن نمی‌توانم تحمل این وحشیگریها را بکنم؛ و اخطار می‌کنم که اگر دست از این برادرکشی برندارند و لشکر گارد به محل خودش برنگردد و از طرف مقامات ارتشی از این تعدیات جلوگیری نشود، تصمیم آخر خود را به امید خدا می‌گیرم و مسئولیت آن با متجاسرین و متجاوزین است. من از مردم شجاع تهران می‌خواهم در صورتی که قوای متجاوز عقب نشینی کردند، با حفظ آمادگی و هوشیاری از خدعه دشمن، آرامش و نظم را حفظ کنند ولی مجهز و مهیا برای دفاع ازاسلام ونوامیس مسلمین باشند.

اعلامیه امروز حکومت نظامی، خدعه و خلاف شرع است و مردم به هیچ وجه به آن اعتنا نکنند.
برادران و خواهران عزیزم! هراسی به خود راه ندهید که به خواست خداوند تعالی حق پیروز است. از خداوند تعالی پیروزی ملت اسلام را خواهانم. والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته.روح الله الموسوی الخمینی

حسین قاسمی