.svg)
چرا نباید درباره ترور دادستان زابل پیش داوری کرد؟
در خبرها داشتيم كه دادستان شهر زابل در يك حمله تروريستي به شهادت رسيد، اين اقدام غير انساني محكوم‌است و از دستگاه قضا انتظار مي‌رود با عاملان آن قاطعانه برخورد كند. متاسفانه بايد توجه داشت در مناطقي كه فقر وفشار اقتصادي زياد باشد ناچار به‌كار گيري افراد، براي امور خلاف در قبال پرداخت دستمزد آسان خواهد شد.
در اين مورد تفاوتي ندارد كه اين كار خلاف مسائلي نظير حمل مواد مخدر باشد يا جابه‌جايي اجناس قاچاق يا حتي در بعضي موارد قتل و ضرب و جرح در قبال گرفتن پول. بنابراين در وهله اول وضعيت محيط از نظر اقتصادي در بروز اين گونه حوادث موثر است. در مرحله دوم به طور كلي وجود سلاح‌هاي گرم و سهولت دسترسي به آنها در يك محيط اين امكان را ايجاد مي‌كند كه جرائمي از اين قبيل با سهولت بيشتري انجام شود و هر اندازه امكان دستيابي به سلاح گرم وكشنده بيشتر باشد احتمال بروز حوادث خشونت بار منتهي به ضرب و جرح و قتل با استفاده از سلاح‌هاي گرم فزوني خواهد يافت.
در مرحله بعدي در برخي موارد و برخي از مقاطع زماني وتاريخي، حالات خاصي بروز مي‌كند كه ميزان ناامني در محدوده ويژه‌اي از نرم و معدل ناامني در ساير نقاط بالاتر مي‌رود. اين حالت تحت تاثير عوامل مختلفي نظير اختلافات فرقه‌اي و همچنان كه ذكر شد تحت فقر و فشار اقتصادي، كمبودها و عقب ماندگي فرهنگي مي‌تواند بروز كند در عين حال بحث حفاظت از مرزها از نظر ورود وخروج عوامل مخرب مطلب ديگري است كه مي‌تواند باعث تشديد وتخفيف اين موضوع شود هرگاه خط مرزي به نحوي ايمن شود كه عبور افراد از آن تحت انضباط خاصي باشد بديهي است كه حوادثي از اين قبيل را كمتر شاهد خواهيم بود.
چنانچه شرايط به گونه‌اي باشد كه افراد بتوانند به راحتي از مرز بگذرند كار خلافي را انجام دهند و به راحتي برگردند ناچار درصد اين‌گونه حوادث بالا خواهد رفت. نا امني در مناطق مرزي افزايش خواهد يافت. معمولا در اين‌گونه موارد بايد نيروهاي مرزباني از نظر پرسنل ونيزتجهيزات نظامي و به‌ويژه وسائل حمل ونقل زميني وهوايي تقويت شده باشند تا بتوانند عكس‌العمل درست و منطقي و به موقع را انجام دهند، يا در موارد حادتر در صورتي كه چنين امكاني در مورد سازماني كه مامور به اين كار است وجود نداشته باشد به طور موقت اين امر را به تشكيلات ديگري مي‌سپارند. مثلا ممكن است در مواقعي حفاظت از قسمت‌هايي از مرز را به جاي نيروي انتظامي به ارتش بسپارند كه از امكانات بيشتري از نظر لجستيك هوايي و همين‌طور نيروهاي زرهي و نيروهاي مكانيزه كه به سرعت قادر به جابه‌جايي هستند برخوردار است. اتخاذ سياست در اين مورد البته در حد سياستگذاران رده بالاي كشور است و بديهي است در اين گونه موارد تصميمات لازم را اتخاذ خواهند كرد .
اما در اين مورد خاص كه موجب طرح اين سوال و بحث شد بايد حسب مورد، زماني كه محيطي متشنج مي‌شود و علت تشنج موارد خاصي است طبعا در خصوص حفاظت و حراست از مقاماتي كه در اين‌گونه امور در گير هستند تدابير ويژه‌اي اتخاذ شود آن‌گونه كه در اخبار به صورت بسيار مختصر آمده بود ظاهرا دادستان مرحوم راننده‌اي را به همراه داشته و شخصا در معيت راننده‌اش مشغول تردد در سطح شهر بوده، بديهي است در محيط متشنجي مانند محل وقوع جرم اين‌گونه جابه‌جايي دور ازاحتياط است. اما در خصوص ارتباط اين ترور با اعدام 16 نفر توسط دادستان زاهدان بايد گفت تا زماني كه تحقيقات مقامات قضايي به نتيجه نرسد اظهار نظري نمي‌توان كرد چه بسا در بسياري از موارد برخي از اين‌گونه حركات صرفا به منظور گمراهي است، بنابراين بهتر است در اين وضعيت از هرگونه پيشداوري خودداري شود.
بهمن كشاورز**حقوقدان
در اين مورد تفاوتي ندارد كه اين كار خلاف مسائلي نظير حمل مواد مخدر باشد يا جابه‌جايي اجناس قاچاق يا حتي در بعضي موارد قتل و ضرب و جرح در قبال گرفتن پول. بنابراين در وهله اول وضعيت محيط از نظر اقتصادي در بروز اين گونه حوادث موثر است. در مرحله دوم به طور كلي وجود سلاح‌هاي گرم و سهولت دسترسي به آنها در يك محيط اين امكان را ايجاد مي‌كند كه جرائمي از اين قبيل با سهولت بيشتري انجام شود و هر اندازه امكان دستيابي به سلاح گرم وكشنده بيشتر باشد احتمال بروز حوادث خشونت بار منتهي به ضرب و جرح و قتل با استفاده از سلاح‌هاي گرم فزوني خواهد يافت.
در مرحله بعدي در برخي موارد و برخي از مقاطع زماني وتاريخي، حالات خاصي بروز مي‌كند كه ميزان ناامني در محدوده ويژه‌اي از نرم و معدل ناامني در ساير نقاط بالاتر مي‌رود. اين حالت تحت تاثير عوامل مختلفي نظير اختلافات فرقه‌اي و همچنان كه ذكر شد تحت فقر و فشار اقتصادي، كمبودها و عقب ماندگي فرهنگي مي‌تواند بروز كند در عين حال بحث حفاظت از مرزها از نظر ورود وخروج عوامل مخرب مطلب ديگري است كه مي‌تواند باعث تشديد وتخفيف اين موضوع شود هرگاه خط مرزي به نحوي ايمن شود كه عبور افراد از آن تحت انضباط خاصي باشد بديهي است كه حوادثي از اين قبيل را كمتر شاهد خواهيم بود.
چنانچه شرايط به گونه‌اي باشد كه افراد بتوانند به راحتي از مرز بگذرند كار خلافي را انجام دهند و به راحتي برگردند ناچار درصد اين‌گونه حوادث بالا خواهد رفت. نا امني در مناطق مرزي افزايش خواهد يافت. معمولا در اين‌گونه موارد بايد نيروهاي مرزباني از نظر پرسنل ونيزتجهيزات نظامي و به‌ويژه وسائل حمل ونقل زميني وهوايي تقويت شده باشند تا بتوانند عكس‌العمل درست و منطقي و به موقع را انجام دهند، يا در موارد حادتر در صورتي كه چنين امكاني در مورد سازماني كه مامور به اين كار است وجود نداشته باشد به طور موقت اين امر را به تشكيلات ديگري مي‌سپارند. مثلا ممكن است در مواقعي حفاظت از قسمت‌هايي از مرز را به جاي نيروي انتظامي به ارتش بسپارند كه از امكانات بيشتري از نظر لجستيك هوايي و همين‌طور نيروهاي زرهي و نيروهاي مكانيزه كه به سرعت قادر به جابه‌جايي هستند برخوردار است. اتخاذ سياست در اين مورد البته در حد سياستگذاران رده بالاي كشور است و بديهي است در اين گونه موارد تصميمات لازم را اتخاذ خواهند كرد .
اما در اين مورد خاص كه موجب طرح اين سوال و بحث شد بايد حسب مورد، زماني كه محيطي متشنج مي‌شود و علت تشنج موارد خاصي است طبعا در خصوص حفاظت و حراست از مقاماتي كه در اين‌گونه امور در گير هستند تدابير ويژه‌اي اتخاذ شود آن‌گونه كه در اخبار به صورت بسيار مختصر آمده بود ظاهرا دادستان مرحوم راننده‌اي را به همراه داشته و شخصا در معيت راننده‌اش مشغول تردد در سطح شهر بوده، بديهي است در محيط متشنجي مانند محل وقوع جرم اين‌گونه جابه‌جايي دور ازاحتياط است. اما در خصوص ارتباط اين ترور با اعدام 16 نفر توسط دادستان زاهدان بايد گفت تا زماني كه تحقيقات مقامات قضايي به نتيجه نرسد اظهار نظري نمي‌توان كرد چه بسا در بسياري از موارد برخي از اين‌گونه حركات صرفا به منظور گمراهي است، بنابراين بهتر است در اين وضعيت از هرگونه پيشداوري خودداري شود.
بهمن كشاورز**حقوقدان
ارسال نظر