تورم تک‌رقمی مواد خوراکی

جدیدترین گزارش بانک مرکزی از هفته نخست شهریور سال‌جاری نشان می‌دهد که از یازده گروه مواد خوراکی، «تورم سالانه» هشت گروه به زیر 10 درصد کاهش یافته است. مقایسه این آمار با هفته نخست شهریورماه سال گذشته نیز بیانگر این است که در مقایسه با آن مقطع، نرخ تورم سالانه در 10 گروه از یازده گروه موادخوراکی به‌طور قابل‌توجهی کاهش یافته و تنها در گروه لبنیات، نرخ تورم سالانه افزایشی بوده است.

به گزارش دنیای اقتصاد، بررسی‌ها نشان می‌دهد که میانگین تورم سالانه گروه‌های خوراکی در هفته اول شهریور سال گذشته 3/56 درصد بوده است، در حالی که این میانگین برای هفته نخست سال‌جاری به 7/7 درصد کاهش یافته است، البته در بیان این آمارها باید به این نکته مهم توجه شود که: «کاهش تورم سالانه به معنی افت قیمت نسبت به سال گذشته نیست؛ بلکه به این معنی است که از رشد قیمت مواد خوراکی کاسته شده است.» بنابراین هنگامی که صحبت از «کاهش تورم سالانه» می‌شود، بیانگر این موضوع است که «درصد و میزان افزایش قیمت‌ها در یک سال گذشته، کمتر از رشد قیمت‌ها در دوره قبلی بوده است، اما افزایش قیمت همچنان وجود دارد»؛ بنابراین تنها در صورتی که تورم سالانه «عدد منفی» باشد، می‌توان عنوان کرد که کالاها نسبت به سال گذشته ارزان‌تر عرضه شده است.

کاهش تورم سالانه در خوراکی‌ها
جدیدترین گزارش خرده‌فروشی در هفته منتهی به 7 شهریورماه حاکی از آن است که از یازده گروه کالایی، تورم سالانه در 2 گروه منفی بوده است. بر این اساس تورم سالانه گروه «حبوب» در هفته اول شهریور سال‌جاری (تغییرات قیمتی در هفته نخست شهریور 93 نسبت به هفته نخست شهریور 92) معادل منفی 7/13 درصد گزارش شده است، حال آنکه تورم سالانه گروه مذکور در مدت مشابه سال قبل (تغییرات قیمتی در هفته نخست شهریور 92 نسبت به هفته نخست شهریور 91) معادل 2/88 درصد بوده است. این روند به‌طور مشابه در «گروه برنج» نیز دیده می‌شود، بر این اساس تورم سالانه در هفته نخست شهریور سال‌جاری، معادل منفی 1/0 بوده است، در حالی که تورم سالانه گروه برنج در مدت مشابه سال گذشته، معادل 8/69 درصد بوده است.

این موضوع حاکی از آن است که از سطح تورم سالانه گروه حبوب و برنج طی یکسال گذشته کاسته شده و حتی نسبت به سال گذشته ارزان‌تر به بازار عرضه می‌شود. اما این امکان نیز وجود دارد که نرخ تورم سالانه برخی از گروه‌ها کاهش یابد، اما قیمت آن‌ها نسبت به سال گذشته افزایش یافته باشد. به‌عنوان مثال اگر تورم سالانه در میوه‌ها 20 درصد باشد، به این معنی است که طی یکسال 20 درصد به قیمت آنها افزوده شده است؛ اما اگر این تورم به 10 درصد کاهش یابد، همچنان بیانگر افزایش قیمت در میوه‌ها است، اما نرخ رشد قیمت‌های آنها کمتر از قبل شده که به خودی خود، موضوع مثبتی خواهد بود؛ بنابراین نمی‌توان «کاهش تورم» را معادل «کاهش قیمت» دانست، بلکه کاهش تورم به معنی آن است که از «رشدقیمت کالاها» کاسته شده است.

تورم هشت گروه زیر 10 درصد
در گزارش جدید خرده‌فروشی تورم سالانه هشت گروه خوراکی زیر 10 درصد عنوان شده است. بر این اساس تورم سالانه گروه «گوشت مرغ» معادل 2/3 درصد، «روغن نباتی» معادل 8/3 درصد، «گوشت قرمز» معادل 4/6 درصد،«قند و شکر» معادل 8/3 درصد، «چای» معادل 8/8 و «تخم مرغ» معادل 3/9 درصد بوده است. مجموع این آمار بیان می‌کند که از یازده گروه گزارش خرده‌فروشی، تورم سالانه در 6 گروه «تک‌رقمی» و در دو گروه، «منفی» بوده است. مقایسه این آمار با مدت مشابه سال قبل (هفته نخست شهریور 92) حاکی از آن است که در 6 گروه از این هشت گروه، «تورم سالانه» کاهش یافته است.

به‌عنوان مثال تورم سالانه گروه چای در هفته اول شهریور سال گذشته حدود 98 درصد بود که این رقم در هفته نخست شهریور سال‌جاری به 8/8 درصد کاهش یافته است. همچنین تورم سالانه گروه «گوشت قرمز» در نخستین هفته شهریور سال گذشته حدود 40 درصد بوده؛ اما در مدت مشابه سال‌جاری تورم سالانه گوشت قرمز به 4/6 درصد کاهش یافته است.

این روند در سایر گروه‌ها نیز به چشم می‌خورد و از یازده گروه مواد خوراکی تورم سالانه 10 گروه نسبت به سال گذشته کاهش یافته است؛ بنابراین تورم سالانه یا نقطه به نقطه که تغییرات قیمتی‌های یک گروه را نسبت به زمان مشابه سال گذشته در نظر می‌گیرد، در مواد خوراکی به‌طور قابل‌توجهی کنترل شده است. این روند می‌تواند بر تورم انتظاری مصرف‌کننده نیز تاثیر قابل‌توجهی داشته باشد. با توجه به نیاز روزمره مردم به خرید و تهیه کالاهای خوراکی، تغییرات قیمتی آن بیشتر مورد رصد عموم جامعه قرار می‌گیرد؛ درنتیجه ثبات قیمتی در مواد خوراکی نسبت به سایر کالاها تاثیر بیشتری در کنترل تورم انتظاری می‌گذارد.

افت میانگین تورم گروه‌ها
اما در هفته نخست سال‌جاری تورم سالانه در سه گروه نسبت به سایر گروه‌ها رقم بالاتری (بالای 10 درصد) بوده است. بر این اساس تورم سالانه در سه گروه «لبنیات»، «میوه‌های تازه» و «سبزی‌های تازه» نسبت به سایر گروه‌ها در سطح بالاتری بوده است؛ هرچند که تورم سالانه در 2 گروه از این سه گروه نیز کمتر از سال گذشته است. بر این اساس در هفته نخست شهریور سال‌جاری تورم سالانه گروه «میوه‌های تازه» معادل 7/19 درصد بوده، که این رقم در مدت مشابه سال قبل 4/40 درصد گزارش شده است. در گروه سبزی‌های تازه نیز روندی مشابه دیده می‌شود و تورم سالانه از 7/80 درصد در سال گذشته به 5/17 درصد کاهش یافته است. در بین یازده گروه مواد خوراکی لبنیات تنها گروهی است که نسبت به سال گذشته با افزایش تورم سالانه روبه‌رو شده است.

بر اساس آمار بانک مرکزی، در هفته نخست شهریور سال گذشته تورم سالانه گروه لبنیات 5/17 درصد گزارش شده بود که این آمار در هفته نخست شهریور سال‌جاری به 1/22 درصد افزایش یافته است. اما آمار تورم سالانه در گروه‌های مواد خوراکی در سال‌جاری و سال گذشته را می‌توان به‌طور میانگین نیز بررسی کرد، به این معنی که اگر مجموع تورم سالانه این گروه‌ها را بر تعداد این گروه‌ها تقسیم کنیم، عددی حاصل می‌شود که تصویری از تغییرات تورم سالانه تمام گروه‌ها ارائه می‌دهد. بر این اساس میانگین تورم سالانه یازده گروه مواد خوراکی در هفته نخست سال گذشته معادل 3/56 درصد به‌دست می‌آید؛ اما این آمار برای هفته نخست سال‌جاری با حدود 50 واحد درصد کاهش به 7/7 درصد می‌رسد.

افزایش هفتگی بهای تخم مرغ
آمار منتشر شده گروه‌ها در بازه زمانی هفتگی (هفته منتهی به 7شهریور) حاکی از آن است که قیمت‌ها طی هفته در اکثر گروه‌ها با ثبات بوده است. بر این اساس از یازده گروه مواد خوراکی تورم هفتگی 9 گروه زیر یک درصد گزارش شده است. به رغم روند با ثبات قیمت هفتگی در اکثر گروه‌های خوراکی، بهای گروه «تخم مرغ» معادل 7درصد طی هفته مورد بررسی رشد کرده است. این افزایش قیمت در بازه ماهانه نیز معادل 7/20 درصد گزارش شده است؛ بنابراین تخم‌مرغ در بین گروه‌هاي خوراکی رکورددار تورم هفتگی و ماهانه است.

درخصوص این افزایش قیمت، یکی از مسوولان به خبرگزاری مهر گفت: «از نیمه مردادماه، تقاضای صنایع غذایی مصرف‌کننده تخم‌مرغ که برای ایام مدارس آماده می‌شوند، افزایش پیدا کرده و همین مساله سبب افزایش قیمت تخم‌مرغ شده است»، اما علاوه‌بر گروه تخم‌مرغ، قیمت گروه چای نیز در هفته مورد بررسی 2/3 درصد افزایش پیدا کرده است، اما رشد قیمتی این گروه در بازه ماهانه نیز به همین میزان (2/3درصد) بوده است. این موضوع نشان می‌دهد که تغییرات ماهانه قیمت چای در بازه ماهانه تنها به دلیل رشد قیمتی آن در هفته منتهی به 7 شهریور بوده و در سه هفته قبل قیمت این گروه ثابت بوده است.