تهدید به خودکشی را جدی بگیرید

دکتر شکراله سلمان‌زاده در همایش رو جهانی پیشگیری از خودکشی که امروز (۲۰ شهریورماه) در اهواز برگزار شد، با اشاره به آیات متعدد قرآنی در مذمت خودکشی، اظهار کرد: مراقبت از جسم و نفس از واجبات دین است و خداوند متعال در آیات قرانی مختلف، افرادی که اقدام به خودکشی می‌کنند را مورد مزمت قرار داده است و مومنین را از این عمل نهی کرده است.

وی گفت: خودکشی یک اقدام آگاهانه است و فرد اگاهانه دست به این اقدام می‌زند و از نتیجه آن با خبر است و می‌داند اقدام به این کار می‌تواند موجب پایان زندگی وی شود ولی چون از لحاظ روحی در بن بست قرار دارد اقدام به خودکشی می‌کند؛ امیدواریم برگزاری چنین همایش‌هایی بتواند گام موثری در پیشگیری از معضل اجتماعی باشد.

رییس مرکز بهداشت خوزستان افزود: در ۷۰ درصد از موارد، افرادی که تصمیم به خودکشی می‌گیرند این موضوع را به اطرافیان خود اطلاع می‌دهند ولی معمولا این موضوع از طرف نزدیکان جدی گرفته نمی‌شود و به عواقب ناخوشایندی منجر می‌شود.

سلمان‌زاده گفت: آمارها نشان می‌دهد که سالانه حدود ۸۰۰ هزار خودکشی موفق در جهان رخ می‌دهد یعنی ۱۱ نفر در ۱۰۰ هزار نفر و بدین ترتیب، ۴ تا ۶ درصد مرگ و میر در جهان مربوط به خودکشی است ولی اقدام به خودکشی شیوع بیشتری دارد و حدود ۸ تا ۱۰ برابر بیشتر از خودکشی موفق است. معمولا خودکشی موفق در مردان بیشتر از بانوان رخ می‌دهد.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز افزود: میزان خودکشی موفق در استان خوزستان ۴ نفر در ۱۰۰ هزار نفر است که از آمار جهانی بسیار کمتر است. انگیزه بیشتر افرادی که در خوزستان اقدام به خودکشی می‌کنند کاملا قابل پیشگیری است. افراد معمولا به خاطر مشکلات خانوادگی دست به این اقدام می‌زنند و اگر خانواده‌ها توجیه شوند و رفتارهای جوانان خود را رصد کنند و آنان را درک کنند و مهارت‌های زندگی را به جوانان یاد دهند، می‌توانند از بسیار از خودکشی‌ها پیشگیری کنند.

سلمان‌زاده ادامه داد: خودکشی یکی از علل اصلی مرگ در جوانان و نوجوانان است؛ بدین ترتیب عمر مفیدی که باید به جامعه خدمت کنند از دست می‌رود از این جنبه نیز ضربه اقتصادی بزرگی به جامعه تحمیل می‌شود.

وی گفت: اقدام به خودکشی تنها برای خود فرد خطرآفرین نیست؛ این اقدام تاثیر بسیار زیادی بر دیگر افراد خانواده و دوستان و جامعه نیز دارد و ممکن است نزدیکان فرد نیز دست به این اقدام بزنند.

رییس مرکز بهداشت خوزستان ادامه داد: در بیشتر موارد اگر تهدید به خودکشی از طرف اطرافیان فرد مورد توجه قرار گیرد خودکشی قابل پیشگیری است و با آموزش مهارت‌های زندگی به جوانان می‌توان از بسیاری از موارد اقدام خودکشی جلوگیری کرد.

سلمان زاده گفت: یکی از چالش‌برانگیزترین بیمارانی که می‌توانند به یک پرشک یا روان‌پزشک مراجعه کنند، شخصی است که افکار خودکشی دارد و روان‌پزشک باید تمام هنر و دانش خود را به کار گیرد تا از این کار جلوگیری کند. این کار باید با حوصله و صبر بالایی انجام شود و افکار خودکشی را از فرد دور کند.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در ادامه به مهم‌ترین علل اقدام به خودکشی اشاره کرد و گفت: احساس درماندگی، ناتوانی در کنترل خشم، شکست عاطفی، فقدان یکی از نزدیکان، داشتن زمینه خودکشی در اطرافیان، احساس ناامیدی، سستی اعتقادات مذهبی و مشکلات مالی از مهم‌ترین علل اقدام افراد به خودکشی است و کسانی که این رفتارها را دارند باید به شدت مورد مراقبت قرار گیرند و وسایل و ابزاری که ممکن است در خودکشی استفاده شود، از این افراد دور شود.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز افزود: وجود خدمات بالینی موثر و مناسب برای اختلالات روانی و جسمانی و سوء مصرف مواد در بیماران، دسترسی به منابع حمایتی سایر ارگان‌های ذی‌ربط، روابط خانوادگی و اجتماعی مناسب و آرام و داشتن اعتقادات مذهبی قوی نیز از مهم‌ترین راه‌های پیشگیری افراد از اقدام به خود کشی است.

وی گفت: خانواده‌ها باید مهارت‌های زندگی را به نحوی به جوانان و نوجوانان آموزش دهند که هیچ‌وقت در طول زندگی احساس ناامیدی نکنند و در زمان قرار گرفتن در یک بحران ذهنی و روانی تصمیم درستی اتخاذ کنند.

رییس مرکز بهداشت خوزستان تصریح کرد: خوشبختانه با اجرای طرح تحول، ایجاد ساختار جدید و راه‌اندازی مراکز خدمات جامع سلامت در سطح استان، بیش از ۷۰ کارشناس روانشانسی جذب، آموزش و به کارگیری شدند تا جامعه تحت پوششش خود را به طور کامل شناسایی کنند، عوامل خطر را بشناسند و زمینه‌هایی که می‌تواند به خودکشی منجر شود را شناسایی و با انجام مداخلات مناسب شیوع خودکشی را در استان کمتر کاهش دهند.

سلمان‌زاده گفت: خودکشی یک معضل بزرگ است که به مدیریت نیاز دارد. باید در حوزه سلامت با ساختاری که ایجاد شده است زمینه‌های خطر را شناسایی کنیم و مداخلات لازم و به موقع در کنار اقدامات سایر سازمان‌ها و نهادهای ذی‌ربط انجام شود تا بتوانیم این مشکل بزرگ اجتماعی را حل کنیم.