چطور بارسلونا هویت خود را از دست داده است؟

چهارشنبه صبح رسانه‌های اسپانیایی بعد از شکست چهار بر صفر کاتالان‌ها برابر پاری سن ژرمن این تیم را به شدت مورد انتقاد قرار دادند. در این بین روزنامه کاتالانی اسپورت تیتر زد: «این بارسلونا نبود!»

این تیتر را می توان از چند جهت مورد بررسی قرار داد. چنین شکست سنگینی در شأن باشگاهی با افتخارات بارسلونا نیست. در کنار نتیجه، شیوه بازی بارسا هم به هیچ وجه هم‌خوانی با باشگاه بارسلونا نداشت. بارسلونا خط هافبک را از دست داد و در زمینه حفظ توپ ضعیف کار کرد. چند روز قبل از این شکست، لوییس ماسکارو در این روزنامه نوشت بارسلونا دیگر مثل قبل نیست. شیوه قبلی بازی بارسا با میلیاردها پاس و مالکیت توپ بالا از بین رفته است. به نظر می‌رسد بارسا دیگر تیم متفاوتی با قبل شده است و این بیشتر به خاطر پا به سن گذاشتن بازیکنان اصلی این تیم هم هست.

این ادعا بدون گواه نبود. در سال اول بارسلونا به سیستمی فوتبال خود را تغییر داد که توپ‌ها در آن خیلی سریع به مهاجمان می‌رسد و نقش هافبک‌ها در این تیم کم شد. بارسلونا بعد از مدت‌ها در ضدحملات، تیم قدرتمندی شده بود ولی نقش هافبک‌ها در عین حال پایین آمد. هرچند این باعث قدرتمندتر شدن خط حمله بارسلونا نیز شده بود ولی در دراز مدت می‌توانست تیم را دچار مشکل کند.

۱۸ ماه از این دوران گذشت و اکنون حریفان به خوبی فهمیدند که می‌توان با پرس شدید، خط تغذیه بارسا را از کار بیندازند. بارسا دیگر سیستمی ندارد که در آن توپ را به سرعت در خط هافبک بچرخاند و راهی برای نفوذ پیدا کند. بارسا به سیستمی تغییر یافته است که می‌تواند به قیمت اخراج لوییس انریکه بینجامد.

از دست دادن حفظ توپ

مقایسه‌های انجام گرفته با زمانی است که پپ گواردیولا از سال ۲۰۰۸ تا سال ۲۰۱۲ در این تیم هدایت بارسا را از دست داد و بارسا به تیمی متخصص در حفظ توپ تبدیل شد. کاری که بعد از آن تیتو ویلانووا، دستیار گواردیولا نیز در این تیم انجام داد. در آن تیم، خط هافبک بارسا نقشی اساسی در تیم داشت. هافبک‌های مرکزی به خوب با تحرک بالا توپ را به گردش درمی‌آوردند و بال‌های کناری نیز با سرعت بالا خودشان را به لیونل مسی تنها در خط حمله می‌رساندند. گواردیولا عنوان کرد: وظیفه من این است که توپ را به لیونل برسانم. بقیه ماجرا به عهده اوست.
حفظ توپ و کنترل اهمیت ویژه ای برای گواردیولا و ویلانوا داشت

زمانی که بارسلونا در سال ۲۰۱۳ موفق به قهرمانی در لالیگا با هدایت ویلانووا شد، هفت بازیکن بارسا با بیشترین پاس در لالیگا از خط هافبک این تیم بودند. بیشترین آمار را ژاوی در اختیار داشت (۱۱۸.۲). تیاگو آلکانتارا (۱۱۱.۹) و آندرس اینیستا (۹۶.۳) در صدر قرار داشتند و بعد از این هافبک‌ها هم دنی آلوس و جوردی آلبا قرار داشتند.

اکنون شیوه بازی در فوتبال تغییر کرده است. توپ بیشتر در خط دفاع بارسا رد و بدل می‌شود تا راهی برای پیدا کردن مهاجمان باز شود و توپ مستقیم از دفاع به خط حمله برسد. مهاجمان بیشتر خود را به دروازه نزدیک می‌کنند و خط هافبک نیز در کنار مهاجمان قرار دارند. این باعث شده است آمار حفظ توپ بارسا پایین بیاید. در سال اول انریکه میانگین حفظ توپ بارسا از ۶۵.۳ به ۶۲.۹ رسید و در ادامه در سال فعلی به ۶۱.۹ رسیده است. از بین ۱۰ بازیکن با حفظ توپ بیشتر در بارسا، اکنون هفت بازیکن مدافع هستند. بوسکتس از ۹۸.۷ پاس در هر بازی زیر نظر ویلانووا به ۷۲ پاس رسیده است.

بوسکتس در بارسا اهمیت خود را از دست داده است

مطالعه وضعیت بوسکتس

در ژانویه ۲۰۱۳ بارسلونا توانست در خانه با چهار گل اسپانیول را شکست بدهد. در دسامبر ۲۰۱۶ آنها همان بازی را چهار بر یک بردند. در هر دو دیدار بارسا بازی خوب و زیبایی داشت. با توجه به اینکه سوال مورد نظر اینکه نحوه حمله و تغذیه مهاجمان بارسا است، تحلیل مدافعان از اهمیت بالایی برخوردار می‌شود. در نمودار زیر نقش جوردی آلبا در دو دیدار مورد بررسی قرار گرفته است که در سمت چپ مربوط به سال ۲۰۱۳ و در سمت راست مربوط به سال ۲۰۱۶ است.
مقایسه تعداد پاس های آلبا در دو مقطع

مشکل اساسی

با در نظر گرفتن اینکه بوسکتس جایگاه خود را از دست داده است، می‌توان به مشکل بزرگ بارسا پی برد. سرخیو بوسکتس از بازیکنانی است که همیشه در خط حمله می‌تواند برای تیمش مفید باشد. او روزنه‌های حمله تیمش را در خط حمله به خوبی در اختیار می‌گرفت و ریتم هجومی بارسا را در اختیار داشت ولی اکنون و در سیستم انریکه، او جایگاه همیشگی او را از دست داده است. تنها درخشش فردی لیونل مسی، لوییس سوارس و نیمار باعث شده است تا سقوط بارسا با انریکه کمتر از قبل به چشم بیاید ولی رفته رفته می‌توان نشانه‌هایی از نزول را در بارسلونا ببینیم که می‌تواند منجر به اخراج انریکه از بارسا شود.