ابلاغ سند فناوری نانو به دستگاه‌های اجرایی

سند گسترش کاربرد فناوری نانو در افق ۱۴۰۴ با رویکرد صنعتی‌سازی و توسعه بازار محصولات نانویی ساخت داخل به دستگاه‌های اجرایی ابلاغ شد. علاوه بر آن اصلاحاتی در برنامه ۱۰ ‌ساله دوم اعمال شده است که می‌توان به مواردی چون "توسعه تحقیقات"، "ایجاد زیرساخت‌ها"، "توسعه سرمایه انسانی"، "حمایت از شرکت‌های فعال در حوزه نانو" و "شکل‌گیری مراکز فناوری در دانشگاه‌ها به‌منظور تربیت فناوران" اشاره کرد.

یکی از وجوه تمایز برنامه ۱۰ ساله دوم نسبت به برنامه چشم‌انداز ۱۰ ساله اول، به‌کارگیری زیرساخت‌ها و منابعی است که در اختیار هر یک از دستگاه‌های اجرایی کشور قرار دارد؛ بدین معنی که در این چشم‌انداز برای هر یک از دستگاه‌های اجرایی وظیفه و نقش مشخصی برای توسعه فناوری نانو در نظر گرفته شده است.

تدوین سند چشم‌انداز ۱۰ ساله دوم از سال ۱۳۹۴ با مشارکت وزارتخانه‌ها و سازمان‌های ذی‌ربط و تشکیل جلسات کارشناسی و تخصصی با نمایندگان این دستگاه‌ها آغاز شد و در ادامه این سند در قالب یک مصوبه به کمیسیون علمی و فناوری دولت ارائه شد و پس از مطرح شدن این سند در هیات وزیران در ۲۳ مهرماه ۱۳۹۶ به تصویب هیات دولت رسید و در ۲۹ آذرماه امسال نیز جهت آغاز رسمی فعالیت‌های اجرایی، به دستگاه‌های مربوطه ابلاغ شد.

در سند گسترش کاربرد فناوری نانو در افق ۱۴۰۴ تعداد ۹ وزارتخانه و ۵ سازمان و نهاد متولی اجرای بندهای مختلف هستند. در این سند شاخص‌های کلانی به لحاظ رتبه علمی و فناوری تعریف شده است که به‌ موجب آن تا سال ۱۴۰۴ جمهوری اسلامی ایران باید ۲ درصد از بازار جهانی در حوزه فناوری نانو را در اختیار داشته باشد و ۸۰ هزار شغل تخصصی در این حوزه ایجاد کند.

به‌علاوه، برای هر یک از دستگاه‌های اجرایی به‌طور مشخص در چند محصول و فناوری مأموریت‌هایی محول شده و ابزارهای مختلفی از قبیل ابزار خرید دولتی، سیاست‌های تشویقی جهت مصرف محصولات فناوری نانو ساخت داخل، صدور مجوزها و تدوین آیین‌نامه‌ها و استانداردها پیش‌بینی شده است.

در ماده ۲۲ این سند برنامه‌های کلان و عملیاتی تعریف شده است که هرکدام از آن‌ها بر اساس هدف‌گذاری‌های انجام‌شده در این برنامه چشم‌انداز، دنبال خواهند شد. برنامه‌های کلان و عملیاتی در ۸ حوزه برنامه ترویج و فرهنگ‌سازی، برنامه توسعه سرمایه انسانی و تحقیقات، برنامه توسعه فناوری، برنامه زیرساخت‌های تجاری‌سازی، برنامه توسعه صنعت نانو، برنامه استاندارد و ایمنی نانو، برنامه توسعه بازار نانو و در نهایت برنامه همکاری‌های بین‌المللی تدوین شده است.

به‌طورکلی به مجموع مواد موجود در این مصوبه شامل نقش دستگاه‌های اجرایی و ماده ۲۲، سند ۱۰ ساله دوم فناوری نانو گفته می‌شود که اجرای آن تا سال ۱۴۰۴ ادامه خواهد داشت تا درنهایت بتوان به جایگاه مناسبی در بخش‌های علمی، فناوری، صنعتی و اقتصاد نانو دست ‌یافت.