اتفاقات عجیبی که هنگام خواب رخ میدهد
پارسینه: جان اشتاین بک در جایی میگوید: این یک تجربه مشترک است که مشکلی بسیار سخت در شب بعد از اینکه در خواب روی آن کار میکنیم حل میشود! وقتی سرم را روی بالش میگذارم و نمیتوانم افکارم را متوقف کنم، دوست دارم کمیتهای را تصور کنم که در یک اتاق مینیاتوری در مغزم دور هم جمع میشوند.
تصور میکنم که اعضای کوچک این کمیته در حالی که خوابم خشمگینانه بر سر مشکلم با یکدیگر بحث میکنند. چه چنین تصوری داشته باشید یا خیر، مطمئنا از کار چنین کمیتهای تا به حال سود برده اید.
در حالی که ما خوابیم، مغز و دیگر اعضای بدن کاملا به خواب نرفته اند، همچنان کار میکنند، از جنگی که در روز داشته ایم ترمیمان میکنند و برای کار فردا مهیایمان میکنند. وقتی خوابیم چنین اتفاقاتی رخ میدهد:
۱- بیشتر اوقات در خواب عمیق نیستیم
همه خوابها یکسان نیستند: خواب در ابتدا بسیار سبک است، و سپس آرام آرام به عمق سرزمین رویا فرو میرویم. چرخهی خواب با عدم حرکت سریع چشم یا NREM مرحله اول (نوعی چرت زدن است، اگر از کسانی بوده اید که در دوران دانشگاه سر کلاس چرت میزدید میدانید چه میگویم) شروع میشود، سپس به NREM۲ عمیقتر و عمیقتر NREM۳ یا خواب موج آرام میروید.
بالاخره، در حرکت سریع چشم، یا REM فرود میآیید، این قسمت از خواب همان جایی است که بیشتر رویاها اتفاق میافتند. کل این اتفاق چیزی حدود ۹۰ تا ۱۲۰ دقیقه طول میکشد، پس در یک شب این چرخه حدود ۴ تا ۵ مرتبه تکرار میشود، در پایان چرخه چند ثانیه از خواب بیدار میشوید (حتی ممکن است متوجه بیدار شدن نیز نشوید) و دوباره چرخه تکرار میشود.
دکتر سیگرید ویسی، استاد پزشکی و عصب شناسی در دانشگاه پنسیلوانیا مرکزی، میگوید: همینطور که شب میگذرد، مدت زمان کمتری را در مرحلهی سوم میگذرانید و بیشتر در REM هستید، به همین دلیل است که درست وسط یک رویای عجیب و غریب اغلب با صدای زنگ ساعتتان بیدار میشوید.
۲- مغزتان خانه را تمیز میکند!
مغز در تمام طول شب فعال است مخصوصا در بخش عمیق REM خواب درست مانند زمانی که بیدار هستید عمل میکند. در کنار دیگر چیزها، ممکن است زبالهها را بیرون بگذارد. این یکی از موارد جذاب هدف از خوابیدن است.
تحقیقی که در سال ۲۰۱۳ انجام شد نشان داد سیستم دفع زباله مغز در طول خواب بیش از همیشه فعال است. شاید محققان به این شکل برداشت کرده اند که، ما میخوابیم تا زمانی را برای دفع سموم جانبی که ممکن است برایمان مشکل ایجاد کنند به بدن بدهیم. همچنین وقتی خوابیم مغز مشغول پیوند زدن حافظههای جدید است.
ما فکر میکنیم مغز اطلاعاتی که در طول روز بدست آورده ایم را پردازش میکند و مواردی که نیازی به آنها نداریم را فیلتر میکند، یکی از دلایلی که خواب میبینیم نیز همین مسئله است.
نظریه به این سمت میرود که شاید رابطه بین سلولهای مغز بسته به میزان استفاده آنها در روز هنگام خواب تقویت یا تضعیف میشوند. وقتی اطلاعات را نیاز داشته باشیم و نخواهیم که دور ریخته شوند رابطه بسیار قوی میشود.
۳- ضربان قلب و تنفستان کند میشود
گاهی در خواب حس میکنید که هیچ یک از عضلات را نمیتوانید تکان دهید، دلیلش این است که تمام فرآیندهای طبیعی فیزیولوژیکی بدن کند شده است، مانند تعداد تنفس در دقیقه یا سرعت ضربان قلب.
حتی در خواب عضلات و ارگانهای بدن سرد میشوند. در طول شب روده کند میشود، و کبد که در طول بیداری مشغول سم زدایی بوده است هنگام خواب شروع به ساخت و ساز میکند. مقدار آدرنالینی که وارد رگها میشود نیز بسیار کم میشود، چون هنگام خواب نیازی به آماده باش و یا دفاع از خود نداریم.
۴- فشار خون کاهش مییابد
استراحت کامل بدن در طول شب باعث اتفاقی در فشار خون میشود که به آن فرو بردن شبانه میگویند. اگر فردی سالم باشید با یک خواب خوب فشار خونتان ۵ تا ۷ شماره پایین میآید.
۵- دمای بدنتان نیز پایین میآید
متخصصان همیشه میگویند برای داشتن خوابی خوب دمای اتاق خوابتان را پایین نگه دارید، اما این توصیه تنها به این دلیل نیست که خوابیدن در حالی که موهایتان از شدت عرق به گردنتان چسبیده مشکل است.
اتاق خنک در واقع تقلید از کاری است که بدن خود به صورت طبیعی انجام میدهد، وقتی خوابیم دمای هستهی بدن افت میکند پس خنک شدن قبل از خواب به راحتی آن کمک میکند.
۶- فلج میشوید
در طول مرحله REM از چرخه خواب نمیتوانید هیچ کدام از عضلات خود را تکان دهید. تنها عضلاتی که کنترل میشوند چشمها هستند همچنین تنفس نیز فلج نمیشود. فلج عضلات روش بدن برای جلوگیری از شوت کردن فرد بی گناهی است که در کنار شما خوابیده! و یا به عبارت دیگر بدن میخواهد حرکاتی که در رویاهایتان انجام میدهید را در دنیای واقعی تکرار نکنید. فلج موقتی است، اما میتواند تا ۲۰ دقیقه طول بکشد.
۷- هورمونهای رشد ترشح میکنید
حتی اگر قدتان بلند نشود دائم در حال رشد هستید: بعد از یک ورزش سخت سلولهای عضله میسازید، زخمی که هنگام پیاز خرد کردن به دستتان زدید را ترمیم میکنید. بدنمان در طول مرحله NREM خواب میزبان انواع مختلفی از هورمون رشد است که در طول زندگی به آنها احتیاج داریم. یکی از واضحترین روشها برای دیدن کارکرد این فرآیند، کودکانی هستند که دچار آپنه خواب هستند.
آپنه خواب اختلالی است که در آن فرد در طول شب برای مدتی نمیتواند نفس بکشد. شایعترین دلیل این اختلال در میان کودکان داشتن لوزههای فوق العاده بزرگ است. بعضی از این افراد تا زمانی که لوزهها را حذف نکنند نمیتوانند درست استراحت کنند.
بسیاری از این کودکان نسبت به سن خود قد کوتاهی دارند. بعد از اینکه لوزهها برداشته میشود کودک میتواند به شکل طبیعی بخوابد و هورمونهای رشد در بدنش آزاد شوند و مشکل قدش نیز حل میشود.
۸- هورمونهای اشتها تنظیم میشوند
اگر بعد از یک شب که نتوانستید درست بخوابید همه غذاهای پرکالری درخشش عجیبی برایتان دارند طبیعی است: بیشتر افراد زمانی به دنبال غذاهای پرکالری هستند که مدت زمان کمی توانسته اند بخوابند.
مشخص است که این حالت به افزایش وزن منجر خواهد شد. محققان بر این باورند که هورمونهای تنظیم احساس گرسنگی، لپتین و گرلین زمانی از کنترل خارج میشوند که درست نخوابیده باشیم.
۹- ممکن است هنگام خواب راه بروید، حرف بزنید و یا حتی رانندگی کنید!
افرادی هستند که در خواب حرفها و حرکات عجیب و غریبی انجام میدهند، به این مشکل پاراسومنیا گفته میشود و خوشبختانه اکثر کسانی که این مشکل را در خواب دارند بی خطر هستند.
راه رفتن در خواب و یا انجام فعالیتهایی در اواسط خواب، که معمولا در مرحله سوم خواب NREM اتفاق میافتد بیدار کردن این افراد از خواب عمیق را دشوار میکند، اما انجامش خطری ندارد (در واقع بیدار نکردنشان خطرناک است، چون ممکن است در حرکت بعدی بخواهند پشت فرمان بنشینند).
راه رفتن، صحبت کردن و رانندگی کردن در خواب معمولا به دلیل کم خوابی و یا در نتیجهی عوارض جانبی داروهای خاصی اتفاق میافتد. این اتفاق بیشتر در کودکان شایع است.
۱۰- ممکن است از خواب بپرید
گاهی پیش میآید که در طول خواب ناگهان از خواب بپرید و با خود بگویید من کجا هستم؟ اینجا کجاست؟ اما خیلی زود متوجه میشوید که این مشکل پاراسومنیا نیست تنها یک واکنش طبیعی بدن است که ناگهان به یک حرکت سریع شما را از خواب پرانده است. بدن است دیگر گاهی شوخیش میگیرد!
منبع: وب سایت دکتر کرمانی
ارسال نظر