علت جویدن ناخن توسط کودکان چیست؟

مطلبی را درباره جویدن ناخن می‌خوانید؛ اما وضعیت به اندازه‌ای که تصور می‌کنید نیز بحرانی نیست؛ اگرچه جویدن ناخن‌ها عادت خوبی نیست و نیاز به مداخله والدین دارد، اما به تازگی فواید متعددی برای آن عنوان شده است! از این رو ضمن کمک صحیح و اصولی به فرزندانی که با این حالت رو به رو هستند، توصیه می‌شود با آرامش وارد عمل شوید و بیش از حد به آن‌ها فشار نیاورید.

مطالعه جدیدی که در ژورنال اطفال به چاپ رسیده، نتایج جالبی را نشان می‌دهد. طبق این تحقیق کودکانی که عادت به جویدن ناخن‌های خود دارند، حدودا یک سوم کمتر از سایر کودکان به بیماری‌های آلرژیک خاص مبتلا می‌شوند. بسیاری از محققان معتقد هستند که نگرانی‌های بهداشتی و پاکیزگی بیش از اندازه و وسواس گونه و همینطور عدم مواجهه با میکروب‌های محیطی که البته همگی نیز پاتوژن (بیماری زا) نیستند، منجر به افزایش ریسک ابتلا به آلرژی و امراض مرتبط با ضعف سیستم ایمنی خواهد شد. به همین علت است که گفته می‌شود جویدن ناخن‌ها به علت قرارگیری در معرض میکروب‌های مختلف، قادر به تقویت سیستم ایمنی خواهد بود.

به منظور آن که بتوان به نظریه‌های مذکور اعتماد بیشتری کرد، دانشمندان اقدام به بررسی عادت جویدن ناخن در بیش از ۱۰۰۰ کودک نیوزیلندی با رده‌های سنی ۵، ۷، ۹ و ۱۱ سال کردند. آن‌ها سپس تست حساسیت پوستی را برای همین افراد در سن ۱۳ و ۳۲ سالگی انجام دادند. مطالعات در سن ۱۳ سالگی نشان داد که بروز علائم حساسیت میان کودکانی که عادت به جویدن ناخن‌های خود داشتند، کمتر بوده است (۳۸ درصد). همین عدد در خصوص کودکانی که چنین عادتی نداشتند، ۴۹ درصد گزارش شد. همانطور که اشاره شد، این بررسی در سن ۳۲ سالگی نیز مجددا تکرار شده و نتایج مشابهی به همراه داشته است. (مطالعه بدون توجه به سایر فاکتور‌های موثر بر واکنش‌های آلرژیک همچون جنس فرد، سابقه خانوادگی حساسیت، نگه داری از حیوانات خانگی و زندگی با والدین سیگاری انجام شده است.)

در یک بررسی مشابه پزشکان کانادایی نیز با بررسی هزار کودک ۳ تا ۹ ساله به این موضوع اشاره می‌کنند که واکنش‌های آلرژیک در گروهی که عادت جویدن ناخن داشته اند کمتر بوده و این‌ها سیستم ایمنی قوی تری دارند.

جالب است که انجمن دندانپزشکی آمریکا، عادت جویدن ناخن‌ها را واکنشی طبیعی در کودکان خردسال به شمار می‌آورد، اما هشدار می‌دهند که افزایش شدت و دوره زمانی این عادت می‌تواند منجر به اختلال در هم ترازی دندان‌ها شود.

در ادامه به مزایایی که برای این عادت بر شمرده اند، اشاره‌ای مختصر می‌کنیم.

تقویت سیستم ایمنی بدن

دست‌ها به علت استفاده‌ای که روزانه برای کار‌های مختلف دارند، اغلب حامل میکروب‌های متفاوت هستند. همین موضوع در مورد ناخن‌ها نیز صدق می‌کند. به نظر می‌رسد که جویدن ناخن‌ها در سنین کودکی، منتج به تقویت سیستم ایمنی بدن در آینده خواهد شد. هر بار که یک کودک خردسال اقدام به جویدن ناخن هایش می‌کند، بدن خود را با صد‌ها میکروب جدید رو در رو می‌سازد که البته شماری از این میکروب‌ها برای سلامتی مفید و حتی لازم هستند.

آن‌ها می‌توانند در نهایت سیستم ایمنی کودک را تقویت کرده و وی را از ابتلا به آلرژی و بیماری‌های مختلف محافظت کنند. حال تصور می‌کنیم که میکروب‌های مذکور از نوع بیماری زا باشند. بدن در اولین مواجهه خود با آنها، شروع به ساخت پادتن (آنتی بادی)‌های متعدد می‌کند که می‌توانند سیستم ایمنی را در برابر ورود مجدد آن میکروب مقاوم سازند. همین مفهوم را در مورد واکسیناسیون نیز خواهیم داشت. پس از تزریق واکسن، بدن درست مانند حالت جویدن ناخن‌ها به میکروب‌های وارد شده واکنش نشان داده و اقدام به ساخت پادتن می‌کند. این پادتن‌ها باعث می‌شوند که فرد از ابتلا به عفونت‌های جدی در امان بماند.

کاهش استرس

امروزه از عادت جویدن ناخن‌ها به عنوان "آراستن پاتولوژیکی" یاد شده و از لحاظ روان شناختی در دسته اختلالات وسواس اجباری طبقه بندی می‌شود. از این رو می‌توان جویدن ناخن‌ها را همانند قفل کردن مجدد درب خانه برای بار سوم و یا بررسی بسته بودن گاز پیش از خروج از منزل برای بار پنجم، رفتاری با منشا وسواس گونه به شمار آورد. بسیاری از محققان معتقد هستند که جویدن ناخن‌ها با هدف دست یابی به آرامش و دوری از استرس انجام می‌شود. به همین علت اگر فرزند شما نیز عادت به جویدن ناخن‌های خود دارد، باید با صبر و حوصله و به صورت اصولی به وی کمک کنید.

باید توجه داشت اشاره به مزایای جویدن ناخن هیچگاه به مفهوم تایید و یا تجویز این رفتار برای کودک شما نیست. بلکه توصیه می‌شود والدین در مواجه با این عادت پیش از هر چیز صبور بوده و از برخورد تند با فرزند خود اجتناب کنند و بدانند که این عادت چیز آنچنان وحشتناکی هم نیست. از این رو در ادامه با درایت و تلاش خود فرزند را به سمت ترک تدریجی عادت مذکور هدایت کنند.

پیشنهاد‌هایی برای ترک عادت ناخن جویدن

تشویق

یکی از ساده‌ترین انتخاب‌های ممکن برای کمک به ترک عادت جویدن ناخن استفاده از جوایز مورد علاقه فرزندان است. هدایایی کوچک که برای دفعات مختلف می‌توانیم آن‌ها را به یک یا چند ساعت نجویدن ناخن و در ادامه به یک روز ترک این عادت مشروط کنیم.

چسب و برچسب

یک راه دیگر تهیه برچسب‌های جذاب است که می‌توانید آن را برای چند ساعت روی ناخن‌ها قرار داده و برای اطمینان از باز نشدن روی آن نیز یک دور چسب شفاف نواری بزنید. البته این روش نباید بیشتر از یک یا دو ساعت در روز دنبال شود، چون برای پوست حساس فرزندانمان مناسب نیست.

دستکش نخی

استفاده از دستکش‌های نخی که در داروخانه‌ها به قیمتی پایین فروخته می‌شود نیز راه مناسبی می‌تواند باشد.

ابزارک‌ها

استفاده از ابزارک‌های ساده، ولی سرگرم کننده شاید درباره فرزند شما راهکار خوبی باشد. برای مثال یک اسپینر برای او تهیه کنید و بخواهید رکورد خود را در چرخاندن آن هر روز بهبود دهد.

خلاقیت

برای همراهی با فرزند و کمک به ترک عادت جویدن ناخن ها، موثرترین ابزار خلاقیت والدین است. مقداری برای کشف راهکار‌های خلاقانه و مشغول کردن فرزند خود به فعالیت‌های جذابی غیر از جویدن ناخن‌ها زمان اختصاص دهید و به عنوان والدین راه حل اختصاصی خودتان را بیابید.