نقش مدیران دستگاه‌های دولتی در مواجهه با بحران چیست؟

به علاوه، این نمایندگان در هر منطقه نسبت به فرمانداران، مدیران ارشد استانی و وزیران وزارتخانه حوزه خود باید پاسخگو باشند، اما نقش مهم مدیران دولتی در پیشانی مدیریت مناطق در شرایط بحرانی بیش از هر زمان دیگری راهبردی و حیاتی است.

تدابیری که باید پیش از بحران انجام گیرد

شکرالله رضازاده، کارشناس مسائل سیاسی با تفکیک مدیریت در زمان پیش، حین و پس از بحران، لزوم حضور میدانی مدیران دولتی را ضروری دانست و گفت: وظیفه نمایندگان دولت پیش از بحران در واقع انجام پیش بینی‌های لازم، سپس بررسی راهکارهای ممکن بر اساس آن پیش بینی‌ها، اعلام مشکلات به مراجع و مدیران بالادستی و در نهایت اقدام جهت رفع عیوب و نواقص موجود است.

وی در تشریح تدابیر قبل از بحران در مورد سیل مازندران تصریح کرد: استان دارای رودخانه‌های متعددی بوده که لزوم لایروبی هر یک می‌توانست به کاهش خسارت به ویژه به مناطق نکا، سیمرغ و میاندرود کمک شایانی کند چرا که این رودخانه‌ها با لایروبی ظرفیت کشش و جا به‌جایی آب‌های روان را داشتند.

تدابیر و وظایف در زمان وقوع و حین بحران

این کارشناس سیاسی و فعال رسانه، وظایف نماینده دولت در حین بحران را به چند بخش دسته بندی کرد و پرهیز از عملکرد احساسی را نخستین اقدام دانست و گفت: تصمیماتی که تحت تأثیر محیط و خارج از منطق اتخاذ شده سرانجامی مبهم داشته و به خودی خود بحران آفرین خواهد بود.

رضازاده از حضور میدانی در بحران به عنوان دومین اقدام، یاد و تاکید کرد: در شرایط بحران باید میز خدمت را رها کرده و وارد میدان شد تا از نزدیک با لمس مشکلات و چالش‌ها تصمیمات عقلانی و درست اتخاذ شود. البته این به این معنا نیست که گزارش‌های واصله خلاف واقع بوده اما باید بپذیریم که همیشه کاستی‌هایی در این زمینه وجود دارد.

وی، حضور نماینده دولت در منطقه حین بحران را همانند عملکرد فرماندهان شهید دوران دفاع مقدس دانست و تصریح کرد: ویژگی منحصر به فرد فرماندهان جنگ تحمیلی حضور میدانی آنها در صحنه‌ها و پیشانی لشگر بود، آنجایی که خود فرمانده کار شناسایی را انجام داده و بر اساس آن طراحی عملیات می‌کرد و در نهایت با حضور در میدان پیروزی و شکست دشمن محقق می‌شد.

رضازاده برنامه محور بودن را دیگر ویژگی یک مدیر برای خروج از شرایط بحران معرفی و خاطرنشان کرد: اختصاص و تقسیم وظایف هر مجموعه بر حسب عملکرد و ظرفیت آن با برنامه منسجم، مطالبه گری خدمات و تکالیف محوله افراد بر اساس برنامه تعیین شده، محول کردن امور بسته به موقعیت و مکان منطقه تحت بحران بر اساس نقشه و جلوگیری از تداخل نیروهای تحت مدیریت با سایر نیروهای اجرایی از مواردی است که در بخش برنامه محوری باید مد نظر قرار گیرد.

مهمترین وظیفه حین بحران

وی، مهم‌ترین وظیفه یک مدیر متعهد دولتی در حین بحران را انتقال اطلاعات و واقعیات موجود به مقام‌های بالادستی دانست و اهمال، مماشات و محافظه کاری در این زمینه را آسیب توصیف کرد و افزود: بیم و هراس از توبیخ مدیران بالادستی و یا نگرانی از برهم زدن آرامش مدیران ارشد، احتمالاتی است که همواره در پس زمینه و اذهان برخی نمایندگان و رؤسای دولتی وجود دارد.

رضازاده با تصریح اینکه برخی مشکلات نیازمند مدیران بالادستی بود و حل آنها حتی از حدود اختیارات و فعالیت استان خارج است، اظهار کرد: لازم است رؤسای ادارات دولتی موارد را بدون مصلحت اندیشی و ملاحظه کاری به مدیران بالادستی انتقال دهند و باید بدانند که در مقابل مردم منطقه خود مسئول و پاسخگو هستند.

تدابیری که باید پس از بحران اتخاذ شود

این کارشناس سیاسی و فعال حوزه رسانه آخرین اقدام حین بحران را مدیریت درست توزیع اقلام مورد نیاز در مناطق آسیب دیده دانست و در ادامه به اقدامات عاجل در زمان پس از بحران اشاره و تاکید کرد: فراهم کردن یک تیم زبده عملیاتی برای آسیب شناسی حادثه در بازه زمان مشخص و تعیین شده، نخستین اقدامی است که باید از سوی یک مدیر ارشد انجام گیرد.

وی با تاکید بر اینکه باید تحقیقات در بازه زمانی مشخص و به دور از فرصت سوزی در اسرع وقت به مراجع بالادست انتقال یابد افزود: دومین گام، تجویز نسخه شفابخش بومی با توجه به تحقیقات و آسیب‌های مشخص شده بر اساس تأیید تیم تحقیقاتی است.

رضازاده بر لزوم استفاده از تمامی ظرفیت‌ها اعم از مدیران بالادست و ظرفیت‌های استانی و خارج استانی در زمان پس از بحران تاکید و اضافه کرد: برای عملیاتی شدن نسخه درمانی ضرورت دارد یک مدیر ارشد از تمامی ظرفیت‌های ممکن بهره برده تا نسخه شفابخش در حد حرف باقی نماند و به عبارت دیگر باران دیگر تهدید محسوب نشود.

نقش مکمل نیروهای مسلح در بحران

رضازاده حضور پر رنگ نیروهای مسلح، بسیجیان و گروه‌های جهادی و مردمی را اتفاق درخور تحسین و غیرقابل انکار توصیف و تاکید کرد: بخش اعظم کاستی‌هایی که باید توسط دولت با صرف هزینه انجام می‌گرفت بواسطه حضور این گروه‌ها پوشش داده شد و حضور نیروهای مسلح سبب تسریع عملیات در مراحل حین و پس از بحران شد.