ايران روي خط قرمز سرطان‌هاي كشنده

مهديه تقوي راد : «مرگ» چشم‌انداز بيماراني است كه با سلول‌هاي سرطاني دست و پنجه نرم مي‌كنند. بيماري سرطان سالانه بيش از 75 هزار ايراني را مبتلا مي‌كند كه از اين ميان 30 هزار نفر نمي‌توانند به مبارزه با اين بيماري ادامه دهند و مرگ رضايت سرنوشت آنها مي‌شود‌ اما 45 هزار نفري كه از مرگ نجات پيدا مي‌كنند بايد متحمل هزينه‌هاي زياد درمان شوند كه بيشتر از نيمي از آنها به علت هزينه‌هاي بالاي درمان به زير خط فقر سقوط مي‌كنند و تعدادي نيز به علت گران بودن هزينه‌ها درمان را نيمه كاره رها مي‌كنند. به گفته محققان در 10 سال آينده سرطان در ايران رشدي 3 برابري خواهد داشت.

اين در حالي است که افزايش سن رابطه مستقيمي با افزايش احتمال ابتلا به سرطان دارد و با توجه به اين موضوع به نظر مي‌رسد که بايد تدابير ويژه‌اي براي مقابله با انواع سرطان در کشور انديشيده شود. سرطان يک بيماري مرگبار است كه اگر سال‌هاي ناتواني و ازکارافتادگي فرد مبتلا به اين بيماري در نظر گرفته شود، اين بيماري به يكي از خطرناک‌ترين بيماري‌هاي غيرواگير تبديل مي‌شود.

به گفته دكتر ايرج خسرو نيا، رئيس جامعه پزشكان متخصص داخلي، اين بيماري سومين عامل مرگ و مير در كشورمان است. افزايش سن، سالمندي، پيشرفت تكنولوژي، آلودگي هوا و وجود آلاينده‌هاي سرطان زا در محيط از مهم‌ترين عواملي است كه از آنها به عنوان عوامل شيوع سرطان در كشور نام برده مي‌شود.

اما افزايش آمار ابتلا به سرطان از بالا رفتن اميد به زندگي، مبارزه با بيماري‌هاي عفوني و افزايش عوامل خطرساز موثر در ابتلا به سرطان نشات مي‌گيرد. به گفته خسرو نيا، سرطان پس از بيماري‌هاي قلبي و عروقي دومين عامل شايع مرگ و مير در کشورهاي توسعه يافته و سومين عامل مرگ در کشورهاي کمتر توسعه يافته است و كشور ما نيز از اين قاعده مستثنا نيست. سرطان معده، پوست، پروستات،سينه و روده از شيوع بالايي در كشورمان بر خوردارند اما از اين ميان سرطان پوست كه در كشور ما شايعتر از ديگر سرطان هاست به دليل اين كه به سرعت قابل تشخيص بوده و معمولا خوش خيم است قابل درمانتر از بقيه سرطان هاست.

رئيس جامعه پزشكان متخصص داخلي با بيان اينكه سرطان پوست شايع‌ترين سرطان در ايران است،مي گويد‌:14/5 درصد از موارد ابتلا به سرطان در مردان و 10/91 درصد از موارد ابتلا به اين بيماري در زنان مربوط به سرطان پوست است. آمارها نشان مي‌دهد در سال 1387 سرطان پوست در مردان رتبه اول و در زنان رتبه دوم را داشته و سرطان معده در مردان پس از پوست در رتبه دوم و در زنان رتبه چهارم را دارا بوده است.

سرطان سينه نيز در كشور ما در سنين 40 و50 سالگي اتفاق مي‌افتد که يک دهه زودتر از آمار جهاني است و مرگ و مير ناشي از آن بيشتر از کشورهاي توسعه يافته است. بر طبق آخرين آمار وزارت بهداشت نيز مردان بيشتر از زنان در معرض خطر ابتلا به سرطان هستند. از کل 76هزار و 159مورد ابتلا به تومور سرطاني در سال 1387، 42هزار و 279بيمار مرد (55/51درصد) و33هزار و880 بيمار(44/49درصد) زن بودند. اين ميزان ابتلا به سرطان از استعمال دخانيات، ازدياد عوامل سرطان‌زا در محيط مانند هواي آلوده و تغذيه نامناسب نشات مي‌گيرد.



سرطان در كمين چاق‌ها

تغذيه نادرست يكي از عوامل ابتلا به سرطان است كه متخصصان در خصوص آن به شهروندان هشدار مي‌دهند. تغيير شيوه زندگي شهروندان، بي‌تحركي، استقبال از غذاهاي آماده و فست فود، دخانيات و اضافه وزن از عوامل بروز سرطان در كشور هستند. چندي پيش مرضيه وحيد دستجردي، وزير بهداشت، با هشدار نسبت به افزايش سرطان در كشور هشدار داده بود: عوامل خطر بيماري‌هاي غير واگيردار مانند سرطان در كشور افزايش يافته و تغذيه نامناسب، چاقي، فعاليت فيزيكي كم و عوامل محيطي در بروز اين بيماري تاثير زيادي دارند. وزير بهداشت با تاكيد برپيشگيري از خطر بروز سرطان مي‌گويد: عوامل خطر براي بيماري كشنده سرطان نيازمند تغيير شيوه زندگي مردم و تغيير نيازمند آموزش است.



سرطان معده، مرگبارترين بيماري

ابتلاي سالانه 5 هزار نفر به سرطان معده زنگ خطر اين نوع سرطان را نيز در كشور به صدا در آورده است. نكته تاسف بار ماجرا آنجاست كه از اين تعداد بيمار 4 هزار نفر جان خود را از دست مي‌دهند و مابقي زندگي سختي را در پيش خواهند داشت. اين بيماري كه در بين متخصصان سرطان كشور به كشنده‌ترين بيماري معروف است طي سال‌هاي گذشته بالاترين آمار را در بين سرطان‌ها به خود اختصاص داده است. رژيم غذايي نامناسب مهم‌ترين عامل در بروز اين بيماري است. انواع نمک‌، نيترات‌ها و نيتروزها از عوامل ايجادکننده سرطان معده هستند و مصرف غذاهاي مانده و کنسرو شده و غذاهاي آماده نيز كه داراي مقادير زيادي نيترات دارند ا زمهم‌ترين عوامل ابتلا به اين بيماري هستند. وجود نيترات در آب نيز از مهم‌ترين عواملي است كه ريسك ابتلا به اين بيماري را بالا مي‌برد، دكتر محمد اسماعيل اكبري،‌ رئيس مرکز تحقيقات سرطان دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي با اشاره به وجود نيترات در آب‌هاي آشاميدني مي‌گويد:‌ نيترات در آب آشاميدني وجود دارد يا مي‌توان گفت ماحصل کودهاي شيميايي است که به آب‌هاي زيرزميني رسوخ مي‌کند و اين آب‌ها به مصرف انسان مي‌رسد. همچنين کودهاي شيميايي که براي محصولات کشاورزي استفاده مي‌شود، حاوي مقادير زيادي نيترات هستند.» به گفته وي روغن و چربي‌هاي حيواني و مانده، عدم رعايت بهداشت دهان و دندان، باکتري‌ اچ‌پايلوري، مصرف دخانيات و الکل از ديگر عواملي هستند که احتمال بروز سرطان معده را افزايش مي‌دهند.رئيس مرکز تحقيقات سرطان دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي همچنين از تشديد و افزايش شيوع سرطان در مردم تهران به علت هواي آلوده هشدار داده و مي‌گويد: عوامل مختلفي بر افزايش بار بيماري‌ها دخيل هستند که آلودگي هوا نيز از جمله آن است.وي تصريح مي‌كند: در گام نخست حاکميت بايد در اصلاح سوخت و افزايش حمل و نقل عمومي تلاش کند و حتي المقدور خودروهاي فرسوده نيز از سطح خيابان‌ها برچيده شود که اين موارد مسلما حمايت هر چه بيشتر حاکميت را مي‌طلبد.


نقش آلودگي مواد غذايي در سرطان

دکتر پيام آزاده نيز با اشاره به آلودگي مواد غذايي و نقش آنها در بروز سرطان مي‌گويد: رژيم‌هاي غذايي پر چرب و سرخ کردني‌ها و نيز فست فودها بالقوه سرطان زا هستند و مواد غذايي آلوده طيف وسيعي را در بر مي‌گيرد که مهم‌ترين اين مواد شامل آب، انواع ميوه و سبزيجات است.

عضو هيات مديره انجمن سرطان ايران تصريح مي‌كند: استفاده از کودهاي شيميايي براي رشد گياهان در ايران بخصوص در مناطق شمالي کشور به واسطه سم نيتراتي که در اين کودها وجود دارد ميوه و سبزي را آلوده مي‌کند و همين امر زمينه ابتلا به انواع سرطان را افزايش داده است. به گفته اين محقق، سيب زميني که در پرورش آن از کود نيترات استفاده شده باشد، بعد از برش دادن تيره رنگ مي‌شود که اين تيرگي به خاطر وجود نيترات است. آزاده اضافه کرد: در تمام دنيا يکي از راهکارهاي پيشگيري از سرطان توصيه به مصرف غذاهاي سالم و از جمله ميوه و سبزي است که در ايران به علت استفاده از کودهاي شيميايي در پرورش اين گياهان، اين مواد آلوده به نيترات مي‌شود.

آزاده با اشاره به ميزان بالاي ابتلا به سرطان در مناطق شمالي کشور و احتمال ارتباط آن با مصرف آب و مواد غذايي آلوده به سموم کشاورزي گفت: آمار دقيقي از شمار مبتلايان به سرطان در مناطق شمالي کشور در دست نيست، اما در سه سال اخير ميزان ابتلا به سرطان در اين منطقه 3 برابر افزايش يافته است. وي با تاکيد بر اينکه بيمار مبتلا به سرطان بايد تحت حمايت‌هاي اجتماعي و اقتصادي از جانب دولت قرار گيرد گفت: اين بيماران از همان ابتداي ابتلا به سرطان در معرض انواع دردها و مشکلات ناشي از سرطان قرار مي‌گيرند که به منظور کم کردن فشار رواني و استرس ناشي از ناتواني‌هاي مالي در درمان، لازم است به صورت سازماندهي شده تحت حمايت‌هاي اقتصادي دولت قرار گيرند.