رامبد جوان: به اکران آنلاین خوشبینم

فیلم «طلا» به کارگردانی پرویز شهبازی و تهیه‌کنندگی رامبد جوان و محمد شایسته اگرچه محصول سال ۱۳۹۷ است و در جشنواره فجر همان سال هم رونمایی شد، اما مثل خیلی دیگر از فیلم‌ها در صف طولانی اکران و ترافیک سنگینش ماند تا رسید به حالا که صاحبانش دیگر قید اکران پرده‌ای آن را زدند و فیلم را با وجود ریسکی که در کپی شدنش بود روانه اکران آنلاین کردند.

البته در همان روزهای ابتدایی نمایش آنلاین فیلم نسخه‌های کپی شده منتشر شد، ولی به هر حال چاره‌ای برای سازندگان این فیلم جز اکران آنلاین نبود.

رامبد جوان که با همراهی محمد شایسته تهیه‌کنندگی «طلا» را برعهده داشته، درباره این تصمیم و همین طور طولانی شدن پروسه اکران فیلم به ایسنا می‌گوید: واقعیت این است که قرار بود فیلم را ۲۳ بهمن سال گذشته یعنی بعد از جشنواره فجر اکران کنیم و این نوبتی بود که با توجه به تعداد زیاد فیلم‌ها به ما رسید. ما کارها را برای اکران در گروه آزاد و از همان تاریخی که گفتم انجام می‌دادیم که ناگهان حوادث دی‌ماه پیش آمد و سقوط هواپیما و بعد هم اتفاقات جشنواره فجر که در نتیجه‌ی همه آن‌ها نوعی بی‌میلی نسبت به سینما رفتن احساس می‌شد. پس درخواست کردیم اکران ما را به عید نوروز یا زمانی دیگر تغییر دهند که اصلا تاریخ قبلی نباشد ولی برای تاریخ جدید هم فرصت برنامه‌ریزی نشد چون ماجراهای کرونا پیش آمد.

این بازیگر و کارگردان درباره اینکه آیا موفقیتی برای فیلم «طلا» در اکران آزاد پیش‌بینی می‌کردند بویژه آنکه اکران فیلمی از پرویز شهبازی بدون سرگروه هم در جای خود جالب توجه است تاکید می‌کند: فکر می‌کنم در شرایط نرمال با توجه به گره بازیگران، اسم پرویز شهبازی به عنوان کارگردان و برنامه‌هایی که برای تبلیغات داشتیم می‌توانستیم بخشی از سرمایه را برگردانیم نه اینکه به سود برسیم اما فکر می کردیم می‌توانیم اکران بهتری داشته باشیم ولی وضعیت فعلی و ناامیدی از اکران سال ۹۹ ما را به اکران آنلاین رساند، چون اصلا معلوم نیست سینماها کِی باز می‌شوند و اگر هم باز شوند مردم به سینما می‌روند یا نه؟ به غیر از این، نوع فیلم‌هایی که در نوبت اکران قرار می‌گیرند، دوباره عقب افتادن نوبت، ترافیک سنگین برای اکران فیلم‌ها و دعوا برسر همین بحث‌ها ما را به این نتیجه رساند که بهتر است در نوبت نمانیم و با وجود نگرانی شدیدی که برای کپی شدن فیلم داشتیم، تصمیم گرفتیم این نوع اکران را تجربه کنیم.

او ادامه می‌دهد: ماجرا را به پرویز شهبازی گفتیم و با رضایت او این کار انجام شد. البته قبل از اینکه «خروج» اکران شود یعنی از همان زمانی که درباره اکران فیلم‌ها صحبت می‌شد ما هم به این موضوع فکر می‌کردیم و بعد که «خروج» اکران آنلاین شد جدی‌تر پیگیر شدیم و اعلام آمادگی کردیم که فیلم برای اکران آنلاین در اختیار vod قرار بگیرد.

دیگر مثل گذشته نمی‌توانم زندگی کنم

جوان می‌گوید: وقتی خبر کپی غیر مجاز فیلم «خروج» منتشر شد خیلی بیشتر نگران شدیم اما متاسفانه ما قانون کپی رایت نداریم و فقط باید با التماس و قربان صدقه رفتن از مردم بخواهیم فیلم‌ها را کپی نکنند، چون این کار واقعا دزدی است. با این حال چاره‌ای نیست و نمی‌شود در شرایط فعلی به دلیل اینکه ممکن است فیلم کپی شود از این فرصت و امکان گذشت.

او که دو سال قبل فیلم «قانون مورفی» را به تهیه‌کنندگی محمد شایسته ساخته بود، درباره اینکه آیا این فرصت پیش آمده می‌تواند در روند آینده اکران فیلم‌ها در سینمای ایران کارکرد و ادامه داشته باشد؟ می‌گوید: آنچه از وضعیت فعلی حدس می‌زنم این است که موضوع کرونا چیزی نیست که دیگر از زندگی همه به طور کامل بیرون برود و ما به دوران قبل از کرونا برگردیم. البته عده‌ای هستند که دیگر توصیه‌ها را رعایت نمی‌کنند در حالی که این بیماری همچنان هست و قربانی می‌گیرد و نگرانی‌ها و اضطراب‌ها هم اضافه می‌شود و در بین همه کسانی که بی‌تفاوتی را در این وضعیت انتخاب می‌کنند من خودم آدمی هستم که قطعا دیگر مثل گذشته زندگی نخواهم کرد و می‌دانم آدم‌هایی مثل من هم کم نیستند که همینطور راحت و بی خیال به فضاهای جمعی بروند و بدون مراقبت در کنار بقیه زندگی کنند. پس به نظرم این تأثیر دیگر گذاشته شده و ما در همین فرصت، اتفاقی به اسم اکران آنلاین را تجربه کردیم.

اکران آنلاین ماندگار شده است

اصولا به نظرم زندگی آنلاین و دیجیتال قوت گرفته است. همه آدم‌ها متوجه شدند یکسری خریدها، کلاس‌ها، داد و ستد کردن‌ها و تجارت‌ها، سرگرمی‌ها، کتابخوانی‌ها و ... در شکل دیجیتال و مجازی هم می‌تواند قوت بگیرد و گسترده شود. این یک روش جدید زندگی کردن است حالا اینکه چقدر آدم‌ها در این دایره باقی بمانند و چقدر به فضای فیزیکی گذشته و سنتی برمی‌گردند به مرور معلوم خواهد شد . بنابراین فکر می‌کنم اکران آنلاین هم از آن چیزهایی باشد که دیگر ماندگار شده است . البته جدا از ماندگار شدنش و ماجراهای مروبط به کرونا باید بدانیم که این نوع اکران بخشی از صنعت سینما و سرگرمی است که باید راه بیفتد. باید این ورود اتفاق می‌افتاد تا تجربه شود، ترس عده‌ای بریزد و خودمان هم ببینیم چه چیزی حاصل می‌شود چون اگر نتیجه مثبتی در این باره به دست آید شک نکنید بخشی از تولیدات سینمای ایران و تولیدات جدید حوزه سرگرمی و فرهنگی در این بخش متمرکز می‌شود مثل شبکه‌های آمازون نتفلیکس که مستقل برای خودشان تولید می‌کنند، مستقل اکران می‌کنند حتی ممکن است اثری را به سالن‌های سینمایی ندهند اما در عین حال در اسکار هم شرکت می کنند.

او درباره اینکه به هر حال فیلم‌های سینمایی برای پرده سینما ساخته می‌شوند وقتی مدیوم تماشا کوچک شود ممکن است تغییراتی را هم در پی داشته باشد، توضیح می‌دهد: قطعاً این ماجرا فراز و نشیب‌هایی خواهد داشت و قطعاً آثار کم ارزش هم تولید خواهد شد، اما با این حال به استفاده از امکان خوشبین هستم و فکر می‌کنم در آینده یک جاده جدیدی در این عرصه به وجود می‌آید که می‌توانیم از آن بهره مند شویم.

برای این مسیر جدید باید قانونگذاری درستی شود

جوان در پاسخ به اینکه آیا این امکان جدید ملزوماتی نمی‌خواهد که دست‌کم از آثار هنرمندان صیانت شود؟ می‌گوید: به نظرم این هم جزو همان بخش از ماجراست که با راه افتادن مسیر اصلی شروع خواهد شد تا قانونگذاری آن‌ها شکل بگیرد، یعنی هرچه این جاده جلوتر رود نیازهایش بیشتر معلوم می‌شود مثل هر پدیده‌ دیگر. یک زمانی اینترنت وارد کشور شد در حالیکه خیلی دیرتر از کشورهای توسعه یافته به آن دست پیدا کردیم، اما موضوعِ روز شد و کم کم قوانین و فیلترهای آن متناسب با قوانین و فرهنگ ما گستره شد.

رامبد جوان در بخش پایانی این گفت‌وگو از ساخت فیلم «طلا» و همکاری با شهبازی تعریف می‌کند که او و محمد شایسته بر مبنای قراری تصمیم می‌گیرند در طول یک سال چهار فیلم بسازند چون طبق قانون هر کسی فقط دو مجوز تهیه‌کنندگی در طول یک سال می‌تواند بگیرد. آن‌ها «قانون مورفی»، «طلا» و بعد هم «زیر نظر» را می‌سازند اما پولشان به فیلم چهارم که «جهان با من برقص» سروش صحت بود نمی‌رسد.

شهبازی باسلیقه و کاربلد است

او می‌گوید: محمد (شایسته) از زمان فیلم «خانه دختر» با پرویز شهبازی همکاری داشت و وقتی صحبت از «طلا» شد من هم استقبال کردم. پرویز شهبازی کارگردانی باتجربه، کاربلد و با سلیقه است و من و محمد هم از آنجایی که عاشق سینما و فیلم ساختن هستیم تلاش‌مان را کردیم تا او بتواند فیلمی را که دوست دارد در شرایطی خوب و راحت بسازد. اگرچه خیلی‌ها هنوز پرویز شهبازی را با «نفس عمیق» می‌شناسند و قضاوت می‌کنند اما هر اثری از ذهن و دل سازنده‌اش با تمام اعتقادها، عواطف، باورها و جهان‌بینی آن آدم است که بیرون می آید. شهبازی خودش مولف است، قصه‌اش را طراحی می‌کند و جملاتش را جزء به جزء به تصویر می‌کشد پس خیلی بعید است ناگهان تغییر کند و آدمی غیر قابل پیش‌بینی باشد. ما هم وقتی با پرویز شهبازی کار می‌کردیم می‌دانستیم چه سلیقه‌ای دارد، در چه حال و هوایی فیلم می‌سازد و همه ویژگی‌هایش برای ما قابل درک بود. «طلا» فیلمی از بچه های امروز جامعه و جوان‌هایی است که عاشقند و رفیق. به آینده فکر می‌کنند و آروزهایشان که شاید دست نیافتنی باشد ولی به هر حال تلاش خود را می‌کنند چون برایشان مهم است روی پای خود بایستند. «طلا» قصه پرتلاش و عاشقانه‌ای است که شهبازی لحظات جذابی را در آن خلق کرده است.