امروز در تاریخ/ زمينه‌سازي راديويي براي کنار رفتن رضاشاه

محمدعلي فروغي نخست وزير دولت تازه، قبلا (18 شهريور) پس از چند بار مذاكره با نمايندگان انگلستان و شوروي كه نيروهايشان بدون برخورد با مقاومت جدّي (به سبب مرخص شدن سربازان ايران) مجلس شوراي ملي را به تشكيل يك جلسه فوق العاده دعوت كرده و در اين جلسه، خود و وزير خارجه اش گزارشي از مذاكرات و مكاتبات و نيز آخرين تحولات و خواست دولتين انگلستان و شوروي به نمايندگان داده بودند و روشن شده بود كه دولت انگلستان خواهان بركناري رضاشاه و تبعيد او (به عنوان زنداني دولت انگلستان) از كشور است. چون فروغي كه مورد بي مهري رضاشاه بود و شهرت به دوستي با انگلستان داشت به آن دو دولت وعده هايي داده بود؛ در پايان جلسه تقاضاي راي اعتماد كرد كه مورد تاييد قرار گرفت. به اين ترتيب، همه، جز رضاشاه از توطئه و خواست نهايي انگلستان آگاه بودند. انگلستان كه در آغاز كار از رضاشاه حمايت مي كرد، از سال 1935 (1314هجري خورشيدي) كه وي متوجه آلمان به دليل روي كارآمدن هيتلر شده بود و راه ناسيوناليستي در پيش گرفته بود درصدد بركنار كردنش برآمده بود. رضا شاه با موسوليني ناسيوناليست هم روابط دوستانه برقرار كرده بود و با كمك او و بدون اطلاع انگلستان براي ايران نيروي دريايي به وجود آورده بود و با اين نيرو به اخراج انگلستان از مناطقي از خليج فارس دست زده بود.