.svg)
عبدالعلي دستغيب: نبايد از ورود واژگان بيگانه هراس داشت
پارسینه: عبدالعلي دستغيب معتقد است، ورود واژگان بيگانه مي‌تواند به غناي زبان فارسي كمك كند و نبايد از ورود اين واژه‌ها هراس داشت.
اين مترجم و منتقد ادبي در گفت‌وگو با خبرنگار ادبيات خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، با بي‌اهميت توصيف كردن ورود واژه‌هاي بيگانه به زبان فارسي گفت: از نظر من، اگر كلمه‌هاي انگليسي، فرانسه و آلماني وارد فارسي بشود، عيب ندارد. جمله‌ها خيلي مهم هستند. ورود لغات خارجي مشكلي پيش نمي آورد؛ چون كلمه‌هايي كه مناسب نباشند، وارد نمي‌شوند؛ خصوصا در فارسي كه گوش‌نوازي واژه‌ها اهميت دارد. بنابراين نبايد زياد هراس داشته باشيم؛ چون زبان، لغات نامناسب را دفع مي‌كند و حتا ما واژه‌هاي خارجي را مي‌گيريم و فارسي مي‌كنيم و اگر درست رفتار شود، واژه‌هاي ما غني‌تر هم مي‌شود. بسياري از كلمه‌هاي انگليسي هم از زبان‌هاي ديگر گرفته شده است.
او ادامه داد: ما نبايد خيلي نگران اين موضوع باشيم؛ اما اين بر عهده نويسنده‌ها و مترجمان است كه لغت‌ها را ديده‌باني كنند و آن‌ها را در زبان فارسي جاي بدهند. سعدي بسياري از لغات عربي را در شعر خودش فارسي كرده است.
دستغيب سپس درباره عملكرد فرهنگستان زبان و ادب فارسي در واژه‌سازي در برابر واژگان بيگانه گفت: فرهنگستان زبان و ادب فارسي در زمان رضاشاه تأسيس شد و شماري از فرهنگيان و اديبان در اين انجمن دور هم جمع شدند كه براي واژه‌هاي تازه‌اي كه در زمينه‌هاي علمي كاربردي و فلسفي وارد كشور مي‌شد، چاره‌اي بيانديشند.
او افزود: در ابتدا معادل‌سازي‌ها براي واژگان، واژه به واژه بود. مثلا اتومبيل را خودرو معادل‌سازي كردند؛ چون اتو به معني خود است و موبيل همان حركت است. اما كلمه خودرو كه به معناي وسايل نقليه موتوري مي‌آيد، مي‌تواند در مورد انسان و اسب هم كاربرد داشته باشد. بنابراين برخي واژه‌سازي‌ها در آن زمان مناسب نبود.
دستغيب همچنين تأكيد كرد: در فرهنگستان اول دو گروه ديدگاه وجود داشت؛ يك گروه چون ذبيح بهروز طرفدار واژه‌هاي فارسي سره بودند و عده‌اي هم چون فروغي كه سمت دولتي بالايي هم داشت، طرفدار واژگاني بودند كه در فارسي به كار مي‌رفتند. اين فرهنگستان تفنني كار مي‌كرد و در سال‌هايي كه به واژه‌سازي مشغول بود، بيش از 70 تا 80 لغت بيش‌تر وضع نكرد. بعد از رضاشاه در بحران‌هاي بعد از شهريور 1320 اين فرهنگستان فقط اسم داشت و فعاليتي نداشت. از سال 46 و 47 دوباره تأسيس شد و بعد از انقلاب هم فرهنگستان جديدي روي كار آمد.
اين نويسنده در ادامه تأكيد كرد: اما بيش‌تر اتفاقاتي كه در زمينه واژه‌سازي در كشور ما رخ داده، درباره‌ي واژه‌هايي است كه خود مردم آن‌ها را ايجاد كرده‌اند و يا مترجمان به آن‌ها رسيده‌اند؛ زيرا واژه‌سازي به كار شبانه‌روزي نياز دارد. اما اين اتفاق در فرهنگستان‌هاي ما نيفتاده است و ما زماني به فكر واژه‌سازي مي‌افتيم كه دير شده باشد؛ يعني واژه بيگانه به كشور وارد مي‌شود و باب مي‌شود و بعد به فكر معادل برايش مي‌افتيم.
ارسال نظر