عکس/ مردم جهان در شبکه‌های اجتماعی چه می‌کنند؟

از چند سال پیش تاکنون و به موازات گسترش شبکه‌های اجتماعی در سطح اینترنت، سخن از میزان نفوذ و تأثیرگذاری این شبکه‌ها بر اجتماع و سیاست، به یکی از مباحث مهم در جامعه‌شناسی معاصر بدل شده است.

از چند سال پیش تاکنون و به موازات گسترش شبکه‌های اجتماعی در سطح اینترنت، سخن از میزان نفوذ و تأثیرگذاری این شبکه‌ها بر اجتماع و سیاست، به یکی از مباحث مهم در جامعه‌شناسی معاصر بدل شده است؛ مؤسسه نظرسنجی «پیو» در گزارشی، این موضوع را بررسی کرده و به نقش فناوری‌های نوین در این زمینه پرداخته است.

یافته‌های کلیدی از مطالعه و نظرسنجی 21 کشور جهان در مؤسسه تحقیقاتی «پیو» از 17 مارس 2012 تا 20 آوریل 2012، نشان می‌دهد که عموم مردم جهان، برخط (آنلاین) دیدگاه‌هایشان را به ویژه درباره فرهنگ عامه به اشتراک می‌گذارند.

در سراسر این 20 کشور ـ پاکستان به دلیل شمار کاربران اندک شبکه‌های اجتماعی از این تحقیق کنار گذاشته شده است ـ میانگین، 67 درصد کاربران شبکه‌های اجتماعی می‌گویند که این سایت‌ها برای به اشتراک گذاشتن دیدگاه‌هایشان درباره موزیک و فیلم‌ها استفاده می‌کنند.

همچنین شمار چشمگیری از کاربران، دیدگاه‌هایشان را درباره مسائلی چون اجتماعی، ورزشی و سیاسی و شمار اندکی نیز عقاید مذهبی خود را از این راه، به اشتراک می‌گذارند.

*آیا شما از سایت‌های شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنید؟

بیان عقاید درباره سیاست، مسائل اجتماعی و مذهب، به ویژه در جهان عرب عمومی است؛ برای نمونه، در مصر و تونس، دو کشوری که قلب انقلاب‌های عربی هستند، بیش از 6 نفر از هر 10 نفر کاربر شبکه اجتماعی، برخط دیدگاه‌هایشان را درباره سیاست به اشتراک می‌گذارند.

در مقابل در سراسر این 20 کشور، نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد به طور متوسط، 34 درصد اشتراک گذاری‌ها مربوط به عقاید سیاسی است.

به طور مشابه، در مصر، لبنان و اردن بیش از 7 نفر از هر 10 نفر، عقایدشان درباره مسائل اجتماعی را از این راه به اشتراک گذاشته‌اند؛ این در مقایسه با 46 درصدی است که در سراسر این 20 کشور وجود دارد.

*وقتی شما از سایت‌های شبکه اجتماعی استفاده می‌کنید، چه چیزهای را بین هم به اشتراک می‌گذارید؟

برعکس، گویا مردم در بیشتر کشورهای پیشرفته از لحاظ اقتصادی، کمتر تمایل به تعامل برخط با دیگران در این شبکه‌ها دارند.

در این میان، به ویژه ژاپن و آلمان، تنها 2 کشوری هستند که کمتر از نصف همه کاربران اینترنت آن در شبکه‌های اجتماعی مشارکت می‌کنند؛ کاربران برخط این 2 کشور در مقایسه با دیگر کاربران جهان، از شبکه‌های اجتماعی کمتر برای بیان دیدگاه‌هایشان درباره فرهنگ، اجتماع، ورزش، سیاست و مذهب بهره می‌گیرند.

افزون بر این، در کشورهای نظرسنجی شده، نحوه استفاده از شبکه‌های اجتماعی متناسب با سن افراد متفاوت است؛ در 17 کشور از این 21 کشور، شکاف 50 درصدی یا بیشتر میان کسانی که کمتر از 30 سال دارند، با آنهایی که 50 یا بیشتر از آن سال دارند، به چشم می‌خورد.

به طور مشابه، استفاده از شبکه‌های اجتماعی به واسطه سطح تحصیلات متفاوت است و این تفاوت با اختلافی 2 رقمی میان آنهایی که تحصیلات دانشگاهی دارند با آنهایی که ندارند، در 15 کشور از 18 کشورِ نظرسنجی شده (این یافته بدون در نظر گرفتن کشورهایی همچون مکزیک، برزیل و پاکستان به دلیل اینکه در آنها از هر 100 پاسخ‌دهنده، میزان کمی دارای مدرک دانشگاهی بودند) نشان داده شده است.

گسترده‌ترین شکاف در مصر است که در آن، 81 درصد کسانی که دارای مدرک دانشگاهی هستند، از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند و این در مقایسه با 18 درصد کسانی است که تحصیلات پایینی دارند.

جدول زیر، نمایی کلی از فعالیت‌هایی را نشان می‌دهد که توسط کاربران شبکه‌های اجتماعی انجام می‌گیرد:

در پایان اینکه گزارش مؤسسه «پیو»، بیانگر آن است که گسترش فناوری‌های نوین، به ویژه گوشی‌های تلفن همراه با قابلیت اتصال به اینترنت، نقش بسیار مهمی در گسترش نفوذ شبکه‌های اجتماعی و استفاده از آن در کشورهای مورد مطالعه دارد.