«مجاهدین سایبری خلق» چگونه بحث‌ در شبکه‌های اجتماعی را منحرف می‌کنند؟

به گزارش خبرنگار «پارسینه»، ماه گذشته شرکت‌های گوگل، فیسبوک و توییتر اعلام کردند که صد‌ها صفحه و حساب کاربری متعلق به ایران را مسدود کرده اند تا ایران هم همچون روسیه به دستکاری اخبار و نبرد تبلیغاتی در شبکه‌های اجتماعی متهم شود.

همزمان یک نبرد گسترده در این شبکه‌ها از سوی کسانی جریان دارد که خود را مخالف جمهوری اسلامی می‌خوانند و بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که دشمنان ایران پشت این پروژه قرار دارند.

خبرگزاری «الجزیره» این موضوع را با کارشناسان مورد بررسی قرار داده است.

آزاده معاونی، روزنامه نگار و عضور اندیشکده «نیو امریکا» می‌گوید: «نقطه عطف در واقع انتخاب ترامپ بود. زمانی که روشن شد دشمنی با ایران اوج خواهد گرفت، حساب‌های جدید و حساب‌های ناشناسی به وفور ساخته شدند که به شکلی متعصبانه و هدفمند سراغ افرادی می‌رفتند که با اندکی نگاه متفاوت [نسبت به آنها]درباره ایران می‌نوشتند».

در حالی که توییتر به پرسش‌ها درباره شیوه شناسایی دستکاری‌های هدفمند در این شبکه توضیح پاسخی نمی‌دهد، مارک اوون جونز، مدرس تاریخ خاورمیانه در «دانشگاه اکستر» در اینباره توضیح داد: «اگر می‌خواهید استفاده از ربات‌ها (حساب‌های کاربری غیرواقعی و خودکار) موثر باشد به تعداد زیادی حساب کاربری نیاز است، و این بدان معنا است که احتمالا در یک روز یا هفته یا ماه مشخص تعداد زیادی حساب کاربری ایجاد می‌کنید. بیشتر حساب‌های کاربری که هشتگ #freeiran و #Iran_Regime_Change (ایران آزاد و براندازی نظام ایران) را از اواخر دسامبر تا می (اوایل دی ماه تا اردیبهشت) توییت کرده اند، در یک بازه چهارماهه ساخته شده بودند. چیزی که از این موضوع به نظر می‌رسد این است که بسیاری از فعالیت‌ها با این هشتگ‌ها از ربات‌ها نشات می‌گیرد».

بسیاری از این حساب‌های کاربری تنها چند ده یا چند صد دنبال کننده (فالوئر) دارند و از عکس‌های عمومی برای پروفایل حساب می‌کنند. اکثریت قابل توجهی از مخالفت‌ها با جمهوری اسلامی با ابراز همدلی نسبت به مجاهدین خلق (گروهک منافقین) همراه است.

مجاهدین خلق به درخواست‌های «الجزیره» برای گفتگو پاسخ ندادند و آن را «تهدیدات رژیم ایران و عملیات ماموران وزارت اطلاعات در لباس روزنامه نگاران خواندند».

با این وجود، اعضای سابق مجاهدین خلق که این گروه را ترک کرده و همچنان در تیرانا، پایتخت آلبانی، به سر می‌برند، توضیح می‌دهند که چگونه آن‌ها از هزاران حساب جعلی توییتر برای تبلیغ سازمان خودشان و افزایش درخواست‌ها برای براندازی استفاده می‌کنند.

حسن حیرانی، یک عضو سابق مجاهدین خلق به الجزیره می‌گوید: «در مجموع می‌توانم بگویم چندهزار حساب توسط نزدیک به ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ عضو مجاهدین خلق اداره می‌شوند. آن‌ها خیلی خوب سازماندهی شده اند و دستور العمل روشنی هم درباره این که چکار باید بکنند دارند».

واحد‌های آنلاین مجاهدین خلق به طور ویژه‌ای در جریان اعتراضات چند هفته‌ای دسامبر ۲۰۱۷ (آذر و دی ۱۳۹۶) فعال شدند. به اعضا دستور داده شده بود وجهه ضدنظام اعتراضات را برجسته سازند.

حسن شاهباز، دیگر عضو سابق مجاهدین خلق می‌گوید: «دستورات به ما می‌گویند از هشتگ‌ها در توییت هایمان استفاده کنیم تا آن‌ها را فعال‌تر کنیم. وظیفه ما این بود که با پیدا کردن، توییت کردن و ریتوییت کردن (بازنشر) ویدیو‌ها و اضافه کردن نظرات خودمان، پوشش خبری این اعتراضات را فراهم کنیم».

مبارزان صفحه کلیدی (کیبوردی) مجاهدین خلق همچنین باید روزنامه نگاران، دانشگاهیان و فعالانی را که گفتگو با حکومت ایران را به مقابله با آن ترجیح می‌دهند، هدف بگیرند.

تریتا پارسی، رئیس شورای ملی ایرانیان آمریکا (نایاک) می‌گوید: «من به خاطر خط مشیم تعداد قابل توجهی حملات توییتری از این دست را متحمل می‌شوم، اما در این موضوع تنها نیستم. در واقع پدیده‌ای بسیار فراگیری است و قربانی بزرگ این مسئله این است که یک گفتگوی منطقی درباره سیاستمان نسبت به ایران نداریم».

از آنجا که دسترسی روزنامه نگاران خارج نشین به داخل ایران محدود است، شبکه‌های اجتماعی می‌توانند به عنوان واسطه‌ای برای شکل گرفتن بحث‌ها مورد استفاده قرار بگیرند و این امکان هست که کنشگران دولتی و غیردولتی با استفاده از چیزی مثل توییتر، روند‌ها را در راستای دستورکارشان ایجاد یا دستکاری کنند».

مارک اوون جونز می‌گوید: «این طور نیست چیزی که در شبکه‌های اجتماعی اتفاق می‌افتد همان جا بماند. آن‌ها راهشان را به رسانه‌های جریان اصلی باز می‌کنند. تبلیغات و خبر‌های جعلی بسیاری وجود دارند که به راحتی موجی ایجاد می‌کنند تا این طور به نظر برسد که دیدگاه رایج ایرانی‌ها علیه حکومت است، اما ضرورتا واقعی نیستند».