تحویل ماهواره "ناهید-۲" در ۶ ماهه دوم سال ۹۹/آمادگی "سامان" برای انجام تست‌های زیر مداری

دکتر سعید صمیمی در خصوص آخرین وضعیت پروژه‌های فضایی پژوهشگاه فضایی ایران افزود: در حال حاضر در پروژه ماهواره سنجشی "پارس-۱" به غیر از محموله‌های (دوربین‌های تصویربرداری) آن، سایر بخش‌های این ماهواره آماده شده است.

وی ادامه داد: ما منتظر هستیم که دوربین‌های تصویربرداری این ماهواره از سوی پیمانکار به ما تحویل داده شود تا تست نهایی را انجام دهیم تا بتوانیم ماهواره "پارس-۱" را به سازمان فضایی ایران تحویل دهیم.

صمیمی ماهواره "ناهید-۲" را از دیگر پروژه‌های در دستور کار پژوهشگاه فضایی دانست و خاطر نشان کرد: ماهواره "ناهید -۲" از نوع مخابراتی است که ساخت مدل مهندسی آن به پایان رسیده است و وارد فاز کیفی آن شدیم.

رییس پژوهشگاه فضایی ایران اضافه کرد: امیدواریم بتوانیم مدل پروازی این ماهواره را در ۶ ماهه دوم سال ۱۳۹۹ تحویل دهیم.

وی، طراحی و ساخت بلوک انتقال مداری را از دیگر برنامه‌های پژوهشگاه فضایی نام برد و یادآور شد: فاز تجمیع کیفی بلوک انتقال مداری "سامان" تا ۱۰ روز آینده تکمیل و آماده انجام تست‌های زیر مداری خواهد شد.

صمیمی با اشاره به ساخت موتور "آرش" گفت: بلوک انتقال مداری به موتور سوخت جامدی نیاز دارد که این موتور را طراحی کردیم و ساختیم و به فناوری‌های بسیار پیچیده آن دست یافتیم.

وی این فناوری‌های پیچیده را شامل فناوری‌هایی چون شکل‌گیری "تیتانیوم گرید ۵" دانست و ادامه داد: تست این موتور نیاز به الزامات خاصی داشت؛ از این رو سکویی برای تست آن طراحی کردیم.

به گفته وی، تا کنون ۲ بار این موتور مورد تست قرار گرفته که نتایج موفق‌آمیز بوده است.

رییس پژوهشگاه فضایی ایران با اشاره به گفته وزیر ارتباطات برای قرار گرفتن ۶ ماهواره در نوبت پرتاب، گفت: ماهواره‌هایی که سهم این پژوهشگاه می‌شود، شامل ماهواره‌های "پارس-۱"، "ناهید-۱" و ماهواره ناهید-۲ است.

وی با تاکید بر اینکه ماهواره "پارس-۱" در دست اقدام و ماهواره "ناهید-۱" تحویل داده شده است، گفت: مابقی ماهواره‌هایی که در نوبت پرتاب قرار دارند، ماهواره‌هایی هستند که از سوی سازمان فضایی ایران به دانشگاه‌ها واگذار شده‌اند.

بنابرگزارش، پروژه ماهواره مخابراتی "ناهید-۲" طی قراردادی بین پژوهشگاه فضایی ایران و سازمان فضایی ایران به اجرا درآمده است. این ماهواره یک میکرو ماهواره مخابراتی است که برای انجام ماموریت‌های مخابراتی در مدار LEO و توسعه تکنولوژی زیر سیستم‌های حساس ماهواره‌های مخابراتی GEO طراحی شده است.

این ماهواره قابلیت انجام ماموریت‌های متعددی را دارد که در دو دسته اولیه و ثانویه تعریف شده‌اند. در ماموریت‌های اولیه تمرکز بر توسعه و تست تکنولوژی‌های اساسی مورد نیاز، از جمله آزمون انتقال مداری با استفاده از پیشرانش تک مؤلفه‌ای و دستیابی به عمر عملیاتی ۲ سال است. آزمون موقعیت‌یابی رادیویی مستقل از GPS، آزمون اعمال گشتاور وضعیت با استفاده از پیشرانش، ارتباط مخابراتی S&F، اندازه‌گیری تشعشعات(دزیمتری) و آزمون ارتباط همزمان تلفنی به عنوان ماموریت ثانویه در نظر گرفته شده است.

ماهواره "ناهید-۲" یک ماهواره مکعبی شکل است که توان مورد نیاز خود را با استفاده از آرایه‌های خورشیدی روی بدنه تامین می‌کند. این ماهواره با توجه به الزامات ماموریتی تعریف شده از یک زیر سیستم کنترل وضعیت سه محوره با دقت نشانه‌روی ۳ درجه RMS در هر راستا بهره می‌برد. ارتباطات مخابراتی ماهواره "ناهید-۲" در باندهای فرکانسی S و KU و UHF و VHF انجام می‌شود و برای کنترل حرارت زیر سیستم‌های بحرانی همچون پیشرانش از ترکیب کنترل حرارت فعال و غیر فعال در این ماهواره استفاده شده است.

ماهواره مخابراتی "ناهید-۱" نیز در پژوهشکده سامانه­‌های ماهواره پژوهشگاه فضایی ایران به کارفرمایی سازمان فضایی ایران طراحی و ساخته شده است. ماموریت‌های ماهواره مخابراتی "ناهید-۱" در راستای دستیابی به فناوری طراحی و ساخت ماهواره مخابراتی زمین آهنگ، مطرح و در یک ماهواره پیاده‌سازی شده است.

ماهواره "ناهید-۱" راه میانی برای دستیابی به بخشی از فناوری‌های مخابراتی زمین‌آهنگ است و فناوری‌های به کار گرفته شده در آن، پایه‌ اصلی فناوری‌های مورد نیاز ماهواره‌های عملیاتی کشور است. رسیدن به دانش فنی ماهواره‌های مخابراتی زمین آهنگ از دیرباز از آرمان‌ها و اهداف ملی کشور بوده است. اما پیچیدگی‌های فنی و تکنولوژیکی بسیار زیادی پیش روی توسعه چنین فناوری قرار داشته است. از آنجا ‌که توانمندی‌ها و تجربیات موجود کشور در زمینه طراحی، ساخت و پرتاب ریزماهواره‌های آزمایشی در مدار LEO بوده، ماهواره "ناهید-۱" راه میانی برای دستیابی به بخشی از فناوری‌های مخابراتی زمین‌آهنگ است.

همچنین سامانه انتقال مداری که برای انتقال ماهواره‌ها از مدارهای پایینی زمین به مدارهای بالاتر مورد استفاده قرار می‌گیرد، در پژوهشکده سامانه‌های حمل و نقل فضایی پژوهشگاه فضایی ایران، طراحی و ساخته شده است. یکی از روش‌های ارسال ماهواره به مدار زمین، به خصوص مدارهای با ارتفاع بالا، استفاده از سامانه‌های انتقال مداری است. این سامانه‌ها امکان انجام ماموریت‌های مختلف را در اختیار قرار می‌دهد.

اجزاء این سامانه شامل "سیستم ناوبری و کنترل" کامل و مستقل یک سیستم پیشرانش کامل (با بازدهی بالا برای کاهش وزن)، سیستم توان و سخت‌افزار و کامپیوتر پرواز است. با توجه به رها شدن سیستم انتقال مداری و ماهواره در مدار پارک توسط حامل، سیستم انتقال مداری وظیفه پایدارسازی، دفع اغتشاشات بعد از رهاسازی و در نهایت تزریق دقیق ماهواره در مدار را دارد.

ماموریت این سامانه، انتقال یک ماهواره ۱۰۰ کیلوگرمی از مدار پارک با ارتفاع ۴۰۰ کیلومتری به یک مدار بیضوی با ارتفاع اوج ۷۰۰ کیلومتر و حضیض ۴۰۰ کیلومتری تعیین شده است. با توجه به مستقل بودن سیستم انتقال مداری از حامل، امکان انجام ماموریت‌های مختلف با مدار مبدا و مقصد مختلف برای این سیستم وجود دارد. پروژه "سامان-۱"، اولین تجربه جدی کشور در حوزه انتقال مداری و تغییر شیب مداری است.