شهری که مصرف بنزینش بیشتر از آب است!

نمی‌دانم دقت کرده‌اید یا خیر؛ در زمانی که آلودگی بالاست، خورشید هم رنگ دیگری دارد؛ البته اگر اجازه تابش داشته باشد و بتواند شعاع نورش پرده قیرگون شهر را بدرد. زمانی که شعاع نورش پس از نبردی ناجوانمردانه به زمین می‌رسد، رنگش سیمگون است و دیگر زردی ندارد.

براساس اطلاعات موجود در کشور روزانه به‌ طور میانگین حدود ٨٠‌ میلیون لیتر بنزین به وسیله خودروها سوزانده می‌شود. این رقم یعنی پرداخت روزانه ٨٠‌ میلیارد تومان بهای بنزین از سوی شهروندان و در یک ماه دوهزارو ٤٠٠ میلیارد تومان! اگر فقط همین میزان بنزین را در برخی از کشورها با مبلغی حدود هر لیتر سه دلار به فروش برسانیم، در آن صورت روزانه درآمدی بالغ بر ٢٤٠ ‌میلیون دلار یا هزار ‌میلیارد تومان خواهیم داشت؛ اما ما چنین نمی‌کنیم و با مصرف روزانه ٨٠‌ میلیون لیتر بنزین، رنگ پرده قیرگون آلودگی‌ها را بر شهرهای خود سیاه‌تر می‌کنیم.

تهران بیشترین مصرف بنزین را در بین تمام شهرهای کشور دارد؛ به‌طوری‌که مصرف این ماده بیشتر از آب شرب است! جالب است که بدانیم شهروندان تهرانی به‌ طور میانگین روزانه دو‌میلیون‌و ٥٠٠ ‌هزار لیتر آب مصرف می‌کنند؛ درحالی‌که همین شهروندان روزانه بین ٨ تا ٨,٥‌ میلیون لیتر بنزین می‌سوزانند؛ یعنی چیزی حدود سه تا چهار برابر آب! شاید خیالی واهی باشد؛ پاکی هوا برای شهری که مردمانش بنزین را بیشتر از آب مصرف می‌کنند.

از خودروها و سوخت آنها، صنایع و نیروگاه‌ها، سیستم‌های گرم‌کننده منابع خانگی و تجاری و زباله‌سوزها به‌عنوان مهم‌ترین منابع آلاینده شهر تهران یاد شده است. همه این منابع دست‌به‌دست هم می‌دهند تا هر‌روزه در کلان‌شهر تهران هزارو ٣٧٠ تُن آلودگی تولید ‌شود. اگر میانگین جمعیت ثابت و شناور تهران را ١٢‌ میلیون نفر به حساب بیاوریم، هر تهرانی روزانه ١١٤ گرم اکسید گوگرد و هیدروکربن‌های سوخته‌نشده و منوکسید کربن را به داخل شش‌هایش می‌کشد! که می‌شود سالی بیش از ٤١ کیلوگرم آلودگی!

طور دیگری هم می‌توان این موضوع را دید؛ ما تهرانی‌ها روزانه هشت‌میلیارد‌و ٥٠٠‌ ميليون تومان پول سوخت می‌دهیم که با پرداخت این پول هوای شهرمان را هر روز آلوده‌تر از دیروز می‌کنیم. بعد هم ‌میلیاردها تومان پول صرف می‌کنیم تا این آلودگی را از شهرمان دور کنیم! واقعا راه چاره چیست؟ تا‌زمانی‌که وضع به همین منوال باشد، امیدی نیست که شعاع نور خورشید آسمان تهران زردرنگ باشد.

به نظرم راهکار آن است که از خودمان شروع کنیم، بخش مهمی به خودمان بستگی دارد؛ مثلا وابستگی خود را به خودرو کمتر کنیم و دمای محیط کار و زندگی خود را متعادل تنظیم کنیم؛ زیرا تقریبا هر درجه کاهش دما در منزل یا محیط کار می‌تواند کمک مؤثری به کاهش آلودگی‌ها باشد. رفتارهای رانندگی خود را اصلاح کنیم؛ اما در بخش دیگر هم باید دولت و دیگر نهادهای تصمیم‌گیرنده اسباب و عوامل کار را فراهم کنند. مثلا توسعه دولت الکترونیکی، توسعه ناوگان حمل‌ونقل عمومی، تعیین سیاست‌های جدی در نوسازی ناوگان حمل‌ونقل و ... .

هرچه بگوییم، باز هم کم گفته‌ایم. واقعا باید به سهم خودمان واقف شویم؛ هرچه باشد، سهم تک‌تک ما از هوای قیرگون شهر تهران کم نیست؛ هرچه باشد، ما هم به سهم خود می‌توانیم به شعاع نور خورشید شهرمان زردی بدهیم و هرچه باشد ما هم می‌توانیم به قدر خود برای هوای پاک بکوشیم.