آلودگی دریای خزر از مرز بحران گذشت

یک اکوبیولوژیست دریا با بیان اینکه آلودگی دریای خزر از مرز بحران گذشته است گفت: در سرطانزا بودن سموم کلره و فسفره که به این دریا سرازیر می شوند شکی نیست اما تعیین ارتباط مستقیم بین میزان سرطان در استان های ساحلی و آلودگی دریای خزر نیازمند مطالعات جامع و دقیق است.

امید صدیقی با بیان این مطلب افزود: آلودگی دریای خزر برای تمام دنیا مشخص است و شکی در آن وجود ندارد بنابراین نیازی به چک کردن مجدد آن نیست.

این متخصص اکوبیولوژیست دریا تصریح کرد: اما اینکه گفته می شود میزان بالای سرطان در استان مازندران دقیقا مرتبط به آلودگی دریای خزر است جای مطالعه و تحقیق بیشتر دارد.

به گفته وی، مهمترین آلودگی های دریای خزر شامل سموم ارگانوکلره و ارگانوفسفره هستند که از طریق پساب ها وارد دریای خزر می شوند.

صدیقی با بیان اینکه در سرطان زا بودن این مواد هیچ شکی وجود ندارد اظهار داشت: به دلیل کشاورزی متراکم در سواحل دریای خزر و استفاده بیش از حد از این سموم میزان این آلودگی سرطان زا در دریای خزر بسیار بالاست.

وی تاکید کرد: البته همچنان کشاورزان استانهای ساحلی از سمومی که به دلیل آلودگی بالا استفاده از آنها ممنوع شده است به دلیل اینکه با نام های تجاری جدید وارد بازار می شوند در حالی که مواد تشکیل دهنده آنها همان مواد ممنوعه است استفاده می کنند که این موضوع بر آلودگی دریای خزر دامن می زند.

این اکوبیولوژیست دریا اظهار داشت: همچنین به دلیل ورود فاضلاب خانگی از شهرهای ساحلی اطراف دریای خزر به این دریا که حاوی نیترات ها، نیتریت ها و آلودگی میکروبی بوده باز هم احتمال سرطان زا بودن آب دریای خزر وجود دارد.

وی افزود: اما اینکه گفته می شود استان مازندران بالاترین میزان سرطان را به دلیل استفاده از آبزیان دریای خزر دارد براساس مستندات علمی نیست چراکه میزان آلودگی سموم کلره و فسفره در گیلان هم با کشاورزی متراکم به همین اندازه است و اگر ارتباط مستقیم بین سرطان و استفاده از آبزیان دریای خزر وجود داشت می بایست میزان سرطان در گیلان هم بالا باشد.

وی به مطالعه ای که چند سال پیش درخصوص رسوب آلاینده های دریای خزر در آبزیان و رسوبات کف دریا انجام شد اشاره کرد و افزود: میزان آلایندگی در ماهی ها و رسوبات دریا در این مطالعه از حد مجاز فراتر نرفته بود.

این اکوبیولوژیست دریا اعلام کرد: البته تنها یک مطالعه برای نتیجه گیری کافی نیست و بایستی سازمان محیط زیست، دانشگاه ها و وزارت بهداشت مطالعات جامعی بر روی میزان آلودگی در آبزیان مصرف کنندگان این آبزیان و میزان بیماری سرطان در مصرف کنندگان به طور مکرر انجام دهند.

صدیقی پایش حداقل سالی یک بار از میزان آلاینده های دریای خزر را ضروری عنوان کرد و افزود: البته در ایران بیشترین آلودگی دریای خزر ناشی از پساب ها و سموم کشاورزی است در حالی که در دیگر کشورهای حوزه دریای خزر آلودگی های سرطان زای دیگری از جمله ترکیبات آروماتیک که از طریق آلودگی های نفتی وارد دریای خزر می شوند وجود دارد که این آلاینده های آلی پیادار ممکن است در بافت ها و رسوبات دریا نفوذ کرده و مدت ها باقی بماند.

وی با بیان اینکه در حال حاضر وضعیت خود دریای خزر علاوه بر ساحل نشینان بسیار نگران کننده و بحرانی است افزود: مسئولان دستگاه های مختلف از جمله سازمان محیط زیست وزارت بهداشت وزارت نیرو بایستی با همکاری منسجم هرچه سریعتر نسبت به از بین بردن این آلودگی ها اقدام کنند.

وی ساماندهی پساب های شهرهای ساحلی را که مصوبه چند سال پیش دولت بوده و بر عهده وزارت نیرو است را یکی از مهمترین عوامل جلوگیری از ورود آلودگی ها به دریای خزر عنوان کرد.

صدیقی یادآور شد: البته علاوه بر ایران دیگر کشورهای حاشیه دریای خزر بایستی برای از بین بردن آلاینده های این دریاچه منحصر به فرد همکاری کنند چراکه در صورت عدم همکاری سایر کشورها اقدامات ایران به تنهایی برای رفع بحران در دریای خزر موثر واقع نمی شود.

این اکوبیولوژیست دریا تصریح کرد: در حال حاضر بسیاری از گونه های خاویاری و دیگر گونه های آبزی دریای خزر در معرض انقراض هستند و آلاینده های این دریا ساحل نشینان و گردشگران را از ابعاد مختلف تهدید می کند لذا با استفاده از ظرفیت کنوانسیون خزر و پروتکل های آن که از چندی پیش با همکاری کشورهای حوزه خزر و سازمان ملل آغاز به کار کرده بایستی برای رفع بحران دریای خزر هرچه سریعتر اقدام کرد.

وی بهبود شرایط دریای خزر را نیازمند یک اقدام ملی از یک سو و اقدامات منطقه ای و فراملی از سوی دیگر عنوان کرد و گفت: متاسفانه تاثیر و سرعت لازم را کنوانسیون دریای خزر تاکنون نداشته و روز به روز شاهد اثرات مخرب آلودگی های این دریا بر آبزیان و مردم ساکن اطراف این دریا هستیم.