ایرانی‌ها چگونه گذران وقت می‌کنند؟/ روزی ۲ ساعت و ۵۲ دقیقه کار، ۱۸ دقیقه تفریح

محمد حسین نجاتی: مرکز آمار ایران جزییات کامل طرح گذران وقت در نقاط شهری ایران را منتشر کرد که براساس آن، جوانان بیشتر وقت خود را در ۲۴ ساعت روز به مراقبت های شخصی طی می کنند.

طرح آمارگیری گذران وقت با هدف ارائه اطلاعات مربوط به شناخت نوع و مدت زمان فعالیت های انجـام شـده توسـط افـراد جامعـه و بررسـی تغییرات شیوه ی زندگی افراد، نخستین بار برای یک دوره آماری یک ساله در فصول پاییز و زمستان سال 1387 و بهار و تابستان 1388 توسط دفتر جمعیت، نیروی کار و سرشماری تهیه، طراحی و اجرا شد.

از آنجا که این طرح بر اساس تجربیات سایر کشورها و استفاده از تعاریف و طبقه بندیهای بین المللی طراحی و اجرا شده است، می تواند بـرای ارائه آمارها و شاخص ها، در سطح ملی مورد استفاده قرار گیرد.

این امر امکان مقایسه با آمارهای بین المللی در زمینه الگوی گذران وقت را نیـز فراهم می سازد. دوره آماری بعدی این طرح در فصل های پاییز و زمستان سال 1393 و بهار و تابستان سال 1394 در نقاط شـهری کشـور اجـرا شـد. اطلاعات ارائه شده در این طرح به نتایج این طرح در بهار سال 1394 اختصاص دارد.

در این آمارگیری جمع آوری اطلاعات توسط خـانوار بـه روش خـود تکمیلـی انجـام شد. به این ترتیب که خانوار با توجه به توضیحات مأمور آمارگیر و راهنمای خانوار که در اختیار وی قرار می گرفت شرح فعالیت های خـود را در طول یک شبانه روز به تفکیک دورههای زمانی 15 دقیق های به طور دقیق و شخصاً در پرسشنامه ثبت کرده و در زمان مراجعه مأمور آمـارگیر تحویل وی می داد.

همچنین در این طرح حوزه های خانوارهای نمونه از چارچوب سرشـماری عمـومی نفـوس و مسـکن سـال 1390 انتخـاب و فهرست برداری مجدد قبل از زمان اجرای طرح در فصل پاییز 1393 انجام شده است. به منظور برآورد تغییرات متوسط زمان سپری شده توسـط افراد برای فعالیت های مختلف، از روش نمونه گیری چرخشی استفاده شده است

دو ساعت و ۵۲ دقیقه فعالیت شغلی


براساس این بررسی آماری فعاليت‌هاي وقت گذران جوانان بين 15 تا 24 ساله نشان مي‌دهد بعد از گروه فعاليت نگهداري و مراقبت شخصي (13 ساعت و 13 دقيقه)، متوسط بيشترين زمان صرف شده در يك شبانه روز، به گروه فعاليت‌هاي آموزشي و فراگيري با 3 ساعت و 33 دقيقه و پس از آن استفاده از رسانه‌هاي جمعي با 2 ساعت و 8 دقيقه اختصاص داشته است.


همچنین ايرانيان به طور ميانگين دو ساعت و 52 دقيقه در طول شبانه روز را به فعاليت‌هاي شغلي اختصاص مي‌دهند.

اين رقم در گروه مردان چهار ساعت و 58 دقيقه و در گروه زنان 46 دقيقه برآورد شده است اما نكته قابل توجه آنكه ميزان زمان سپري شده با مدرك تحصيلي افراد رابطه مستقيم دارد به طوري كه در گروه‌هاي مختلف تحصيلي بالاترين زمان سپري شده براي كار به افراد داراي دكتراي تخصصي با 4 ساعت و 11 دقيقه اختصاص دارد و كمترين زمان سپري شده براي فعاليت‌هاي شغلي در گروه سوادآموزان بوده است.

بنا بر اين تحقيق ميزان هرچه مدرك تحصيلي به مقاطع بالاتر مربوط شود، ميزان ساعت‌هاي اشتغال هم افزايش مي‌يابد. به طور كلي مي‌توان گفت در گروه افراد تحصيلكرده تعداد بيكاران و زناني كه فقط به خانه‌داري مشغول هستند به مراتب كمتر از گروه مقاطع تحصيلي پايين‌تر است.

روزانه ۱۶ دقیقه ورزش

بررسی الگوي گذران وقت افراد 15 ساله و بيشتر براساس نتايج فصل نشان مي‌دهد كه بعد از فعاليت نگهداري و مراقبـت شخصـی، متوسط بيشترین زمان صرف شده در شبانه روز مربوط به گروه فعاليت خانه داري با 3 ساعت و 12 دقيقه و فعاليت هاي شغلي با 2 ساعت و 52 دقيقه و استفاده از رسانه‌هاي جمعي با 2 ساعت و 1 دقيقه و همچنين متوسط كمترين زمان صرف شده در شبانه روز مربوط به گروه فعاليت داوطلبانه و خيريه برابر با 2 دقيقه بوده است.

فعاليت‌هاي وقت گذران جوانان بين 15 تا 24 ساله نشان مي‌دهد بعد از گروه فعاليت نگهداري و مراقبت شخصي (13 ساعت و 13 دقيقه)، متوسط بيشترين زمان صرف شده در يك شبانه روز، به گروه فعاليت‌هاي آموزشي و فراگيري با 3 ساعت و 33 دقيقه و پس از آن استفاده از رسانه‌هاي جمعي با 2 ساعت و 8 دقيقه اختصاص داشته است.

متوسط كمترين زمان صرف شده در يك شبانه روز توسط اين گروه سني نيز مربوط به گروه فعاليت‌هاي داوطلبانه و خيريه و برابر يك دقيقه بوده است.
علاوه بر این، آمار ها نشان می دهد ایرانی روزانه به طور متوسط تنها ۱۶ دقیقه ورزش می کنند، ۲ دقیقه فعالیت داوطلبانه و خیرخوانه می کنند و روزانه ۱۸ دقیقه تفریح می کنند.

الگوي فعالیت هاي گذران وقت در روزهاي تعطیل و غیرتعطیل

بررسی شیوه فعالیت هاي گذران وقت افراد در روزهاي تعطیل و غیرتعطیل نشان می دهد، افراد در روزهـاي غیرتعطیـل در سـه گـروه"کـار و فعالیت هاي شغلی" به طور متوسط با 3 ساعت و 3 دقیقه " فعالیتهاي آموزشی" با 56 دقیقه و "خانه داري" با 3 سـاعت و 13 دقیقـه، زمان بیشتري را نسبت به روزهاي تعطیل اختصاص داده اند و در سایر گروه هاي فعالیت بجز فعالیت هـاي داوطلبانه و خیریـه، متوسـط زمـان صرف شده افراد در روزهاي تعطیل بیش از روزهاي غیرتعطیل بوده است که بیشترین آن مربوط به "نگهداري و مراقبت شخصی"با 13 سـاعت و 57 دقیقه،"مشارکت اجتماعی یا ارتباطات اجتماعی به طور متوسط با 1 ساعت و 20 دقیقه و "استفاده از رسانه هاي جمعی" با 2 سـاعت و 14 دقیقه بوده است.

نتایج این بررسی نشان می دهد، به طور متوسط بیشترین زمان صرف شده در روزهاي تعطیل و غیرتعطیل، مربوط به فعالیـت هـاي خانـه داري بعد از گروه فعالیت نگهداري و مراقبت شخصی بوده است.