مروری بر نامگذاری اقتصادی سالها توسط رهبر انقلاب از ۱۳۷۸ تا امروز

رهبر انقلاب هر سال با انتخاب شعاری برای آن سال، مسیری مشخص برای جهتدهی و هدایت سیاستهای کلان کشور ترسیم میکنند. این سنت ارزشمند، اقدامی سنجیده در راستای تبیین اولویتها و تمرکز بر مسائل اساسی جامعه به شمار میآید.
در همین راستا، حضرت آیتالله خامنهای، رهبر فرزانه انقلاب اسلامی، هر سال با بهرهگیری از این ظرفیت ارزشمند، شعاری را برمیگزینند که چونان چراغی فروزان، مسیر سیاستگذاریهای کلان کشور را روشن میسازد. این سنت حکیمانه، از فروردین سال ۱۳۷۸ بهطور رسمی بنیان نهاده شد و تاکنون بر مبنای شرایط روز و با درنظر گرفتن مقتضیات سیاسی، فرهنگی و اقتصادی، ادامه یافته است.
رهبر معظم انقلاب، با اشرافی ژرف بر اوضاع داخلی و تحولات جهانی، و با شناختی دقیق از فرصتها و چالشهای پیش روی کشور، هرسال شعاری محوری را برمیگزینند. این انتخاب، نقشه راهی است که هم مسئولان و هم مردم را به اولویتهای اساسی کشور معطوف میسازد. از رهگذر این همگرایی ملی و عزم عمومی، حرکت جامعه در مسیری هدفمند و امیدبخش تداوم مییابد و زمینههای پیشرفت و اعتلای ایران اسلامی فراهم میشود.
مقام معظم رهبری، در تاریخ اول فروردین ۱۳۹۷ در اجتماع زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی، درباره اهداف طرح شعار سال، فرمودند: بعضیها میگویند «شما شعار سال معیّن میکنید، فایدهای ندارد؛ عمل که نمیکنند، چرا بیخودی شعار سال معیّن میکنید؟»؛ بنده قبول ندارم این حرف را. شعار سال با دو منظور مطرح میشود: یکی جهت دادن به سیاستهای اجرایی و عملکرد مسئولین دولتی و مسئولین حکومتی است، یکی توجه افکار عمومی است؛ یعنی افکار عمومی توجّه پیدا کنند به اینکه چه مسئلهای امروز برای کشور مهم است؛ امروز برای کشور مسئلهی کالای ایرانی یک مسئلهی مهمّی است. دولتیها هم البتّه ممکن است در سالهای مختلف، بعضیهایشان این شعارهایی را که ما هر سال معیّن میکنیم قبول نداشته باشند، امّا آنهایی که قبول دارند تلاش میکنند، عمل میکنند، به قدر توان خودشان کار میکنند؛ البتّه اگر کار، بهتر و جامعتر انجام بگیرد، نتایج بیشتری به دست میآید. بنابراین، اینجور نیست که این شعارها بیفایده باشد؛ نخیر، شعارها اتّفاقاً بافایده است.
مروری بر نامگذاری سالها توسط رهبر معظم انقلاب از آغاز تاکنون، گواهی بر نگاه ژرف و آیندهنگرانه ایشان است. از سال ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۷، شعارهای سالانه عمدتاً با محوریت مسائل فرهنگی و سیاسی برگزیده میشدند؛ گویی برگی از تقویم هر سال، آینهای از دغدغههای هویتی و آرمانهای ملی بود.
اما با ورود به دهه نود شمسی و شدت گرفتن تحریمها و اقدامات خصمانه غرب علیه ایران، صحنه تحولات اقتصادی پررنگتر شد و رهبر انقلاب نیز با درک عمیق از این شرایط، مسیر نامگذاریها را به سمت مسائل اقتصادی سوق دادند. از سال ۱۳۸۹، شعارهای سالانه با تأکید بر مفاهیمی چون مقاومت اقتصادی، تولید ملی و حمایت از کسبوکارهای داخلی انتخاب شدند.
این رویکرد، بهویژه از سال ۱۳۹۶ به بعد، رنگ و بویی مشخصتر به خود گرفت و تمرکز بر موضوعاتی نظیر اشتغال، رونق تولید و حمایت از کالای ایرانی در اولویت قرار گرفت. بدینترتیب، هر نامگذاری، چراغی فرا راه سیاستگذاران و مردم شد تا در مسیر استقلال و پیشرفت اقتصادی کشور، گامهای استوارتری بردارند.
مروری بر نامگذاری سالها از سوی رهبر معظم انقلاب در ۲۴ سال اخیر، نمایانگر درایت، آیندهنگری و اشراف ایشان بر تحولات داخلی و بینالمللی است. این سنت راهبردی، همواره متناسب با اولویتهای کشور و در پاسخ به نیازهای اساسی جامعه شکل گرفته است. در ادامه، به بررسی این نامگذاریها میپردازیم:
دهه ۷۰؛ آغاز نامگذاری سالها با محوریت فرهنگی و سیاسی
سال ۱۳۷۸: به دلیل تقارن صدمین سالگرد ولادت بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی با بهار طبیعت، این سال به نام «امام خمینی (ره)» مزین شد.
سال ۱۳۷۹: با وقوع دو عید غدیر در یک سال شمسی، سال «امام علی (ع)» نام گرفت تا شکوه ولایت و آموزههای علوی بیش از پیش جلوهگر شود.
دهه ۸۰؛ تاکید بر اقتدار ملی و تقویت روحیه خدمترسانی
سال ۱۳۸۰: در سایه تهدیدات استکبار جهانی به سرکردگی آمریکا و ضرورت تقویت بنیه داخلی، این سال با تأکید بر توانمندسازی اقتصادی و اشتغالآفرینی، «اقتدار ملی و اشتغالآفرینی» نامگذاری شد.
سال ۱۳۸۱: همزمان با تقارن آغاز سال نو با ایام سوگواری سید و سالار شهیدان، سال «عزت و افتخار حسینی» نام گرفت تا شعائر عاشورایی در دلها جاری بماند.
سال ۱۳۸۲: سالی برای تأکید بر خدمت بیمنت به مردم، با عنوان «نهضت خدمتگذاری» نامگذاری شد.
سال ۱۳۸۳: با پایان کار دولت هشتم و لزوم ارائه گزارش عملکرد به مردم، سال «پاسخگویی» انتخاب شد تا فرهنگ مسئولیتپذیری در جامعه نهادینه شود.
سال ۱۳۸۴: در آستانه انتخابات ریاستجمهوری نهم و با هدف تقویت وحدت ملی در برابر تبلیغات منفی غرب، این سال با شعار «همبستگی ملی و مشارکت عمومی» مزین شد.
سال ۱۳۸۵: اهانت برخی نشریات غربی به ساحت مقدس پیامبر اسلام (ص)، واکنش مسلمانان جهان را برانگیخت. در همین راستا، سال «پیامبر اعظم (ص)» نام گرفت تا عظمت شخصیت ایشان بیش از پیش آشکار شود.
سال ۱۳۸۶: در شرایطی که دشمنان در تلاش بودند تا امت اسلامی را دچار تفرقه کنند، سال «اتحاد ملی، انسجام اسلامی» انتخاب شد تا همدلی در جامعه تقویت گردد.
سال ۱۳۸۷: با تأکید بر نوآوری و شکوفایی علمی و اقتصادی، این سال به نام «نوآوری و شکوفایی» نامگذاری شد.
سال ۱۳۸۸: در پی مصرف بیرویه منابع انرژی، سال «اصلاح الگوی مصرف» نام گرفت تا فرهنگ صرفهجویی و بهرهوری ارتقا یابد.
سال ۱۳۸۹: پس از یک سال پرتنش سیاسی، کشور نیازمند تلاش مضاعف برای بازسازی بود. لذا این سال با تأکید بر کوشش و عزم جدی، «همت مضاعف و کار مضاعف» نامیده شد.
دهه ۹۰؛ تمرکز بر اقتصاد مقاومتی و تولید ملی
سال ۱۳۹۰: با تشدید تحریمهای اقتصادی، شعار «جهاد اقتصادی» برگزیده شد تا حرکت اقتصاد مقاومتی شتاب گیرد.
سال ۱۳۹۱: برای مقابله با فشارهای اقتصادی و تقویت تولید داخلی، سال «تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی» نام گرفت.
سال ۱۳۹۲: با برگزاری انتخابات ریاستجمهوری یازدهم و نیاز به مشارکت گسترده مردم، این سال با شعار «حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی» مزین شد.
سال ۱۳۹۳: با تأکید بر همزمانی رشد اقتصادی و اعتلای فرهنگی، سال «اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی» نام گرفت.
سال ۱۳۹۴: برای تحکیم پیوند میان دولت و ملت، شعار «دولت و ملت، همدلی و همزبانی» انتخاب شد.
سال ۱۳۹۵: در راستای اجرای سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی، سال «اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل» نامگذاری شد.
سال ۱۳۹۶: با ادامه تأکید بر اقتصاد مقاومتی، شعار «اقتصاد مقاومتی، تولید- اشتغال» محور نامگذاری سال شد.
سال ۱۳۹۷: با توجه به اهمیت حمایت از تولید داخلی، سال «حمایت از کالای ایرانی» نام گرفت تا فرهنگ مصرف کالای ملی ترویج شود.
سال ۱۳۹۸: در راستای تأکید بر تقویت تولید ملی به عنوان کلید حل مشکلات اقتصادی، این سال «رونق تولید» نامگذاری شد.
سال ۱۳۹۹: شعار «جهش تولید» برگزیده شد تا گامهای تولید ملی شتاب بیشتری بگیرد
دهه ۱۴۰۰؛ تداوم مسیر اقتصاد مقاومتی و مشارکت مردم
سال ۱۴۰۰: با هدف رفع موانع تولید و تقویت حمایتها، سال «تولید، پشتیبانیها، مانعزداییها» نام گرفت.
سال ۱۴۰۱: برای گسترش فعالیتهای دانشبنیان و اشتغالآفرین، سال «تولید، دانشبنیان، اشتغالآفرین» نامیده شد.
سال ۱۴۰۲: با توجه به معضل تورم و لزوم رشد تولید داخلی، سال «مهار تورم، رشد تولید» نامگذاری شد.
سال ۱۴۰۳: در آغاز سال جدید، رهبر معظم انقلاب اسلامی با تأکید بر ضرورت مشارکت عمومی در عرصه تولید، سال «جهش تولید با مشارکت مردم» را نامگذاری کردند تا زمینهساز حرکت جمعی برای شکوفایی اقتصادی کشور باشد.
سال ۱۴۰۴: در آستانه سالی نو، بار دیگر نگاهها به سوی سخنان حکیمانه رهبر معظم انقلاب اسلامی دوخته شده است؛ کلامی که چونان فانوسی در دل تاریکیها، مسیر پیشرفت و تعالی را روشن میسازد. تجربه سالهای گذشته نشان داده است که ایشان با ژرفاندیشی و شناختی عمیق از تحولات داخلی و جهانی، همواره اولویتهای اساسی کشور را در قالب شعار سال ترسیم کردهاند.
تولید؛ مسیری بیپایان به سوی شکوفایی
در یک نگاه کلی به ۲۵ سال اخیر، آشکارا میتوان دریافت که اقتصاد، با ۱۵ مرتبه حضور مستقیم و غیرمستقیم در نامگذاریهای سالانه، پررنگترین محور تعیین سیاستهای کلان کشور بوده است. در این میان، تأکید مداوم بر مقوله «تولید» از سوی حضرت آیتالله خامنهای، بیش از هر مفهوم اقتصادی دیگری به چشم میخورد؛ گویی تولید، نه تنها کلید گشایش درهای پیشرفت، بلکه راهی برای عزت و استقلال ملی است.
این تأکید مکرر، بیشک نشان از جایگاه بیبدیل تولید در توسعه اقتصادی دارد، اما در عین حال، گواهی است بر آنکه گامهای برداشتهشده هنوز با مقصدی که در افق ترسیم شده، فاصله دارند. تلاشهای مسئولان، هرچند گاهی مؤثر و امیدوارکننده بوده است، اما آنگونه که باید و شاید، بسترساز جهش تولید نشده است.
ارسال نظر