عوامل خطر ابتلا به سرطان سینه چیست؟

دکتر الهه بایبوردی با اشاره به عواملی که خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش می‌دهند، گفت: استروژن درون‌زا هورمونی است که بدن آن را می‌سازد، این هورمون به رشد و نگهداری ویژگی‌های جنسی زنانه بدن کمک می‌کند، در معرض استروژن بودن برای مدت زمان طولانی موجب افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان می‌شود.

وی افزود: سطح استروژن در سال‌هایی که یک زن قاعده می‌شود، در بالاترین میزان خود است، قاعدگی زود هنگام، شروع دوران قاعدگی در سنین 11 سالگی یا زودتر، تعداد سال‌هایی که بافت پستان در معرض استروژن قرار می‌گیرد را، افزایش می‌دهد.

وی، یائسگی دیر هنگام را از دیگر علل موثر در افزایش مواجهه با هورمون استروژن عنوان کرد و ادامه داد: هر چه زن سال‌های بیش‌تری قاعده شود، بافت پستان او مدت زمان بیش‌تری در معرض استروژن قرار می‌گیرد.

این متخصص پزشکی اجتماعی و طب پیشگیری، خاطرنشان کرد: با توجه به کاهش سطح استروژن در دوران بارداری، بافت پستان در زنانی که پس از سی و پنج سالگی برای اولین بار باردار می‌شوند یا کسانی که هرگز باردار نمی‌شوند، بیش‌تر در معرض استروژن قرار می‌گیرد.

وی بیان کرد: پرتو درمانی قفسه سینه جهت درمان برخی سرطان‌ها، پس از گذشت 10 سال از شروع درمان و تا پایان زندگی، چاقی در زنان یائسه‌ای که هورمون‌درمانی نشده‌اند و همچنین مصرف الکل نیز خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش می‌دهد.

او با اشاره به خطرهای وراثتی اظهار کرد: زنانی ‌که تغییرات مشخص وراثتی در ژن‌های Brca-2 و Brca-1 دارند، بیش‌تر در معرض خطر ابتلا به سرطان پستان در سنین پایین‌تر هستند.

بایبوردی با اشاره به عوامل محافظت کننده‌ای که خطر ابتلا به سرطان پستان را کاهش می‌دهند، گفت: ورزش به مدت چهار ساعت یا بیش‌تر در هفته سطح هورمون را کاهش می‌دهد و به کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان کمک می‌کند. تأثیر ورزش بر کاهش خطر ابتلا به این سرطان در زنان کم وزن، متعادل، یا زنانی که در دوران پیش یائسگی هستند، ممکن است بیش‌تر باشد.

وی با تاکید بر اینکه باید مراقب نوع ورزش باشید، اظهار کرد: خطر آسیب دیدگی استخوان و عضلات به هنگام ورزش کردن وجود دارد.

او با اشاره به راه‌های کاهش قرار گرفتن در معرض استروژن و کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه، اظهار کرد: سطح استروژن در دوران بارداری پایین‌تر بوده و به ‌نظر می‌رسد خطر ابتلا به سرطان پستان در زنان، اگر اولین بارداری کامل آن‌ها پیش از ۲۰ سالگی باشد، کاهش می‌یابد.

وی ادامه داد: سطح استروژن در دوران شیردهی نیز کاهش پیدا می‌کند. میزان استروژن تولیدی بدن با برداشتن یک و یا هر دو تخمدان که استروژن تولید می‌کنند، به نسبت زیادی کاهش یافته و همچنین، داروهایی تجویز می‌شوند که میزان استروژن تولیدی تخمدان‌ها را کاهش می‌دهند.

این متخصص پزشکی اجتماعی و طب پیشگیری خاطرنشان کرد: شروع دوران قاعدگی در سن ۱۴ سالگی یا دیرتر، تعداد سال‌هایی را که بافت پستان در معرض استروژن قرار می‌گیرد، کاهش می‌دهد و هر چه دوران قاعدگی کوتاه‌تر باشد، بافت پستان کم‌تر در معرض استروژن است.

وی با اشاره به روش‌های غربالگری سرطان پستان، اظهار کرد: معاینه بالینی پستان توسط پزشک انجام شده و پزشک با دقت پستان و زیر بغل را از نظر وجود توده یا هر مورد غیر طبیعی معاینه می‌کند.

وی افزود: معاینه پستان توسط خود فرد جهت شناسایی توده یا سایر تغییرات در پستان انجام می‌شود. ضروری است که به ظاهر و قوام پستان خود توجه کرده و در صورت مشکوک شدن به وجود هرگونه توده یا تغییر در پستان با پزشک مشورت کنید.

وی خاطرنشان کرد: ماموگرافی متداول‌ترین آزمایش غربالگری سرطان پستان است، در این روش با استفاده از اشعه X از پستان تصویربرداری می‌‎شود، این آزمایش ممکن است توده‌های بسیار کوچک و غیرقابل لمس را شناسایی کند. انجام ماموگرافی برای همه خانم‌های بالای 40 سال توصیه می‌شود.

بایبوردی افزود: از MRI برای غربالگری سرطان پستان در موارد وجود تغییرات دربرخی ژن‌ها، مانند تغییرات ژن‌های BRCA1 و BRCA2 وجود سابقه خانوادگی سرطان پستان در بستگان درجه اول مانند مادر، دختر یا خواهر و سندرم‌های ژنتیکی خاص، استفاده می‌شود.