افزایش شیوع ام اس، صرع و عقب‌ماندگی ذهنی در کشور

رییس انجمن علوم اعصاب ایران با اشاره به افزایش شیوع بیماری‌هایی نظیر ام اس، صرع و عقب‌ماندگی‌های ذهنی در سال‌های اخیر، استرس، عوامل محیطی مثل آلودگی هوا، وجود سموم و الگوی نامناسب تغذیه را از مهمتریت عوامل گسترش بیماری‌های مرتبط با مغز و اعصاب عنوان کرد.

دکتر جغتایی، دبیر دومین کنگره علوم اعصاب پایه و بالینی در پاسخ به سوال خبرنگار درباره تاثیر آلودگی هوا در بروز بیماریهای عصبی گفت: آلاینده های هوا خصوصا سرب در درازمدت باعث بروز مشکلاتی نظیر خواب آلودگی، سرگیجه و مسمومیت مغز (نابودی سلولهای عصبی و اختلال ارتباطات آنها) و بیماری‌هایی مثل ام‌اس می‌شوند که شیوع آنها روندی افزایشی دارد.

رییس انجمن علوم اعصاب ایران که در نشست خبری دومین کنگره علوم اعصاب پایه و بالینی سخن می‌گفت در پاسخ به سوال دیگر ایسنا درباره تاثیر احتمالی امواج پارازیت ها بر بروز بیماری های عصبی گفت: در این زمینه اطلاعی ندارم ولی به هر حال، امواج چه پرتوهای ناشی از دکلهای برق فشار قوی و چه امواج تلفنهای همراه و پرتوهای لامپهای کم مصرف بر مدارهای عصبی و ارتباطات نورون ها تاثیر منفی داشته و می توانند باعث بروز مشکلاتی نظیر سردرد و تهوع شوند.

وی درباره مبانی عصب‌شناختی اعتیاد نیز گفت: معتادان یا برای فراموش کردن شکست ها یا با هدف لذت بردن به استفاده از موادمخدر روی می‌آورند. هم تریاک و هم موادمخدر جدید باعث افزایش ترشح دو ماده شیمیایی دوپامین و سروتونین در مغز می‌شوند که باعث احساس شعف می‌شود.

به گفته وی، دوپامین بر بخش‌هایی از کورتکس تاثیر می‌گذارد و باعث بی‌خیالی و در عین حال سبب وابستگی فرد به مواد می‌شود. وجود میزان اضافی این مواد به مرور باعث تخریب مغز می‌شود به طوری که بعد از یکی دو ماه مصرف موادمخدر خصوصا مخدرهای جدید مثل شیشه، فرد دچار کج‌خلقی، بی‌حوصلگی و در مواردی توهم می‌شود.

جغتایی گفت: محققان علوم اعصاب، مسیرهای تخریب‌کنندگی موادمخدر در سیستم عصبی و تاثیرات دارویی و مداخلات قابل انجام را بررسی می‌کنند.

مدیر گروه علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی ایران با اشاره به این که کارکردهای علوم اعصاب صرفا به کنترل و درمان بیماری ها محدود نمی شود خاطرنشان کرد: علوم اعصاب شناختی که از مهمترین شاخه های این رشته در حوزه کارکردهای عالی مغز است ضمن بررسی تغییرات ناشی از اختلالات شناختی مثل اسکیزوفرنی در زمینه ارتقای سلامت و قدرت شناخت و استدلال و مدیریت افراد نیز کاربرد دارد و می‌تواند راهکارهای متعددی را برای افزایش مهارتهای شناختی مغز به گروه های مختلف از جمله مدیران ارائه کند.

به گفته وی، حوزه دیگر افزایش ظرفیت مغزی کودکان است. در مغز 100 میلیارد نورون و هزار میلیارد ارتباط عصبی وجود دارد. وزن مغز هنگام تولد 400 گرم است که در سه سالگی به 1100 گرم می‌رسد و بعد از سه سالگی تنها 300 گرم بر وزن مغز افزوده می‌شود به طوری که تقریبا یک پنجاهم وزن یک انسان بالغ را مغز تشکیل می‌دهد. مغز از دوران جنینی تا سه سالگی بیشترین رشد را دارد لذا اگر قرار باشد قدرت مغز را افزایش بدهیم باید قبل از تولد تا سه سالگی اقدام کنیم.

وی افزود: سن سه تا 10 سالگی در یادگیری و استفاده از ظرفیت مغز اهمیت دارد البته رشد مغز تا 20 سالگی ادامه دارد. در واقع رشد مغز قبل از همه اعضای بدن آغاز و بعد از همه پایان می‌یابد.

رییس مرکز تحقیقات علوم سلولی مولکولی دانشگاه علوم پزشکی ایران در ادامه با اشاره به ویژگی داینامیک و انعطاف‌پذیر بودن مغز گفت: اگر مشکلات مغزی مثل اوتیسم یا اختلال گفتاری ناشی از ضربه به سر در سنین پایین شناسایی شوند شانس درمان اغلب بسسیار بالا می رود. در حال حاضر در کشورهای پیشرفته نوزادان را در بدو تولد از لحاظ رشد مغزی و ذهنی غربا‌ل‌گری و حتی تلاش می کنند در دوره جنینی با تصویربرداری مغزی عارضه را تشخیص داده و مداخله را آغاز ‌کنند. در این راستا تحقیقاتی روی تکنیک‌های جراحی بر روی جنین در حال انجام است.

دومین کنگره علوم اعصاب پایه و بالینی 27 تا 29 آذرماه در محل مرکز همایش‌های رازی تهران برگزار می‌شود.