نظر یک دیپلمات درباره روابط ایران و انگلیس

محتشمی با اشاره به اینکه از جانب ایران هیچ مانعی برای بهبود و ارتقای روابط با انگلیس وجود ندارد، تاکید می‎کند، اما قرار نیست سیاست‎های جمهوری اسلامی ایران در قبال انگلیس با یک دیدار تغییر کند بلکه تا زمانی که لندن گذشته خود را ترمیم نکند، عادی سازی روابط صورت نخواهد گرفت.

مشروح اين گفت و گو در ادامه مي آيد:

ملاقات آقای روحانی و دیوید کامرون، سران ایران و انگلیس در نیویورک موجب شد تا در داخل عده‎ای انتقاداتی را نسبت به دولت تدبیرو امید وارد آوردند. به نظر شما آیا با توجه به صحبت‌های غیردوستانه کامرون پس از این ملاقات، نباید چنین دیداری صورت می‎گرفت؟

در رابطه با این دیدار دو نکته را باید مدنظر داشت؛ نخست اینکه دیدار دکتر حسن روحانی، رئیس جمهور ایران و دیوید کامرون، نخست وزیر انگلیس به درخواست دولت کامرون و وزارت خارجه این کشور صورت گرفت و دیگر اینکه رابطه تهران-لندن هیچ گاه تا مرحله قطع کامل روابط پیش نرفته بود و همواره میان دو طرف روابط دیپلماتیک برقرار بوده است. همچنانکه در بحث مذاکرات هسته‎ای و حتی دیدارهای دوجانبه، طرفین بارها با هم مذاکره کرده‎اند.

در نهایت نیز به واسطه همین مشورت‎ها و رایزنی‎ها، دو طرف تصمیم گرفتند سطح روابط به کاردار موقت و سپس نیز کاردار ثابت ارتقا یابد. در واقع ما شاهدیم دولت انگلیس که یک جانبه تا قطع روابط پیش رفته بود در بالاترین سطح خواهان دیدار با رئیس جمهور ایران شد.

اکنون به موجب افزایش فعالیت‏های گروه تروریستی داعش در منطقه، انگلیس به کمک و همکاری ایران برای مقابله با تروریسم نیاز دارد. با در نظر گرفتن این فاکتورها دیدار روحانی و کامرون در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل یک دستاورد و امر مثبت تلقی می‎شود.

آیا صرف وجود برخی مشکلات میان تهران-لندن می‌توان گفت که دو طرف نباید با هم رابطه سیاسی داشته باشند؟

روابط ایران و انگلیس طی سال‎های پس از انقلاب اسلامی، روابط پرفرازونشیبی بوده است و همواره تهران نسبت به برخی مواضع و سیاست‎های لندن انتقادهایی داشته است اما در عین حال مناسبات دو طرف به گونه‎ای است که نمی‎توانند از هم صرفنظر کنند. از یک سو انگلیس یکی از کشورهای عضو گروه 1+5 است که در روند حل و فصل پرونده هسته‎ای ایران نقش دارد و از دیگر سو حدود 250 هزار تبعه ایرانی در انگلیس ساکن هستند؛ لذا مجموعه این عوامل سبب می‎شود که ایران از نقش این کشور صرفنظر نکند.

در مقابل انگلیس نیز به ایران نیاز دارد هم به واسطه توانایی‎های بالقوه ایران و هم نقش کشور در موضوعات منطقه‎ای. در این راستا، چندی پیش شاهد بودیم که مجلس عوام انگلیس نسبت به سیاست‎های کامرون در قبال تهران انتقاد داشتند و به دولت فشار وارد آوردند که روابطش با ایران را ارتقا دهد.

آیا در ایران برای بهبود روابط با انگلیس، مانعی وجود دارد؟

از جانب ایران هیچ مانعی برای بهبود و ارتقای روابط با انگلیس چه در گذشته و چه حال وجود نداشته و ندارد. محدودیت روابط ایران، یکی با رژیم اسرائیل است که اصلا این رژیم را به رسمیت نمی‎شناسیم و دیگری با ایالات متحده آمریکاست که بعد از انقلاب با آن کشور رابطه سیاسی نداشته‎ایم. اما باید بدانیم که قرار نیست سیاست‎های جمهوری اسلامی ایران در قبال انگلیس با یک دیدار تغییر کند بلکه تا زمانی که لندن گذشته خود را ترمیم نکند، عادی سازی روابط صورت نخواهد گرفت.

یک مسئله دیگر در دولت یازدهم داشتن شفافیت در عرصه داخلی و خارجی است اما متاسفانه همین شفافیت موجب شده تا برخی دست به تخریب دولت بزنند. ارزیابی شما از این مسئله چیست؟

برای دولت یازدهم در عرصه داخلی و بین الملل، شفافیت و صراحت با مردم جزء اولویت‎هاست؛ البته دولت مسئله‎ای ندارد که بخواهد از مردم پنهان کند. همچنانکه در موضوع مذاکرات هسته‎ای نیز تاجایی که ممکن است کیفیت و نوع مذاکرات به مردم اطلاع داده می‎شود. همچنین اصلا در شان دولت تدبیر و امید نیست که دیدارها به صورت مخفیانه صورت بگیرد. در عین حال از ابتدا اهداف دولت در سیاست خارجی روشن و به صراحت اعلام شده است رسیدن به اهدافی که تامین کننده منافع ملی باشد، یک اصل مشخص است.

آیا چنین اقدامات و تخریب ‏هایی به زیان کشور و منافع ملی تمام نمی‏ شود؟

وقتی در سیاست داخلی انسجام درونی و وحدت ملی داشته باشیم، اتحاد میان تمامی گروه‎ها دیده شود و از سیاست‎های دولت پیروی شود، قطعا در سیاست خارجی و بحث دیپلماسی نیز دست بالاتر را خواهیم داشت و طرف‎های خارجی از ایجاد تفرقه و شکاف در میان جریان‎های داخلی کشور امتناع خواهند کرد.

در نهایت به نظر شما این افرادی که دست به تخریب دولت می‎زنند چه اهدافی دارند؟

کسانی که دست به تخریب دولت می‎زنند و از هر فرصتی برای ضربه زدن به دولت استفاده می‎کنند، اینها به دنبال منافع زودگذر سیاسی، حزبی و باندی هستند. درواقع این عده منافع ملی و جمعی را مدنظر ندارند. در مقابل البته هستند کسانی که واقعا دغدغه‎هایی دارند و نگرانی‎هایشان نیز از سر دلسوزی است اما آنها نیز باید بدانند که اگر موضوعات را در بوق و کرنا کنند و بحران سیاسی ایجاد کنند راه به جایی نمی‎برند و این روند تامین کننده منافع ملی نخواهد بود. لذا اگر حتی انتقادی هم می‎خواهد صورت بگیرد باید به گونه‎ای باشد که اصول منافع ملی کشور رعایت شود نه این که به منافع آسیب بزنند.