در برابر شیطان چه کنیم؟

؛ اما امام(ع) دستورش را داده: «إِلَّا بِدَوَامِ الْمُرَاقَبَةِ وَ الِاسْتِقَامَةِ عَلَى بِسَاطِ الْخِدْمَةِ وَ هَیْبَةِ الْمُطَّلِعِ وَ کَثْرَةِ الذِّکْرِ» یعنی سه چیز اگر داشته باشی، می‌فهمی که آیا این وسوسه شیطان است یا الهام ملک است؟

*اول: مراقبه

اول: مراقبه - خدا رحمت کند علامه طباطبایی را، می‌فرمود: اول مراقبه، وسط هم مراقبه، آخر هم مراقبه - یعنی همان‌طور که این نگهبان مراقب است یا مثلاً کسی از این نظامی‌ها پاس می‌دهد و مسلح هم است و انگشتش هم روی ماشه تفنگ است که اگر ناشناسی بیاید و او را مطلع نکند طعمه آتش است! منطقه، نظامی اعلام شده؛ ورود ممنوع است! همان‌ طور باید مراقب باشی که این خبیث راه به تو پیدا نکند و خود را در حضور پروردگار بدانی:

یک چشم زدن غافل از آن ماه نباشی/شاید که نگاهی کند آگاه نباشی

*دوم: کثرت ذکر

دوم: کثرت ذکر الله است آقاجان! به مجنون گفتند حق با معاویه بود یا با علی؟ گفت: حق با لیلی بود! چون به غیر از لیلی کسی را به خاطر نداشت و نمی‌دید، تو هم خدا را باید ببینی و فقط او را به یاد داشته باشی «أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اذْکُرُوا اللَّهَ ذِکْرًا کَثِیرًا» و در آیات زیاد دیگری از جمله «وَ الْحافِظینَ فُرُوجَهُمْ وَ الْحافِظاتِ وَ الذَّاکِرینَ اللَّهَ کَثیراً» و «لَقَدْ کَانَ لَکُمْ فِی رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِّمَن کَانَ یَرْجُو اللَّهَ وَالْیَوْمَ الْآخِرَ وَذَکَرَ اللَّهَ کَثِیراً» همین مطلب تکرار شده است.

*سوم:هول مطلع

و قال النبی(ص): «اِنَّ اَهلَ الجَنَّةِ لا یَندِمونَ عَلی شَیءٍ مِن اُمورِ الدُّنیا اِلّا عَلی ساعَةٍ مَرَّت بِهِم فی الدُّنیا لَم یَذکُروا اللهَ تعالی فیها»؛ اهل بهشت همین که از اینجا رفتند، هیچ غصه‌ زن و بچه مال و منال را نمی‌خورند؛ مگر غصه آن ساعتی که ذکر محبوب حقیقی را نکردند، پس یک مراقبه، یعنی مراقب از رفتار و اخلاق؛ دوم: ذکر خدا، سوم هم: هول مطلع، یعنی همان که وقتی انسان فوت می‌کند، حضرت امام حسن مجتبی(ع) می‌فرماید: «أبکی لِخصلَتینِ هَولِ المُطَّلَع و فراق الاحِبَّةِ»، هول مطلع آن است که پروردگار از اعمال تو اطلاع دارد، یعنی تو هستی و او، و یکی یکی تذکر می‌دهد که در فلان صحنه این کار را کردی، در فلان ساعت این راه را رفتی! این سه تا را که مراقبت بکنید - ان‌ شاء الله تبارک و تعالی - آن وقت می‌فهمید که کی شیطان آمد و این وسوسه‌ شیطانی است یا الهام ربانی.

آیت الله حق شناس