چگونه دستمزد یک میلیون و ۳۱۷هزار تومان شد؟

شورای‌عالی کار پس از ۱۵ ساعت جلسه مداوم روز گذشته میزان افزایش مزد و حداقل دستمزد کارگران در سال آینده را تعیین تکلیف کرد. هر چند حداقل دستمزد تعیین شده کمتر از یک میلیون تومان است، اما براساس تصمیم گرفته شده، قرار نیست حداقل دریافتی هیچ کارگری کمتر از یک میلیون و ۳۱۷ هزار تومان در ماه باشد.

این در حالی است که حداقل دستمزد در سال ٩٣ حدود ٢٥ درصد و با ملحقات ٣١ درصد، در سال ٩٤ حدود ١٧ درصد و با ملحقات ٢٠.٥ درصد و در سال ٩٥ حدود ١٤ درصد و با ملحقات. ١٥.٣ درصد افزایش یافته بود.

بنا به گفته وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، حداقل دستمزد یک کارگر ساده با ١٤.٥ درصد افزایش، به رقم ۹۳۰ هزار تومان در ماه رسید. همچنین دستمزد روزانه ۳۰ هزار و ۹۹۷ تومان تعیین شده است.

به این ترتیب، به کارگران ساده‌ دارای بیش از یک‌سال سابقه‌ کاری که کارگاه آنها فاقد طرح طبقه‌بندی مشاغل محسوب می‌شود، به ازای هر روز ۱۷۰۰ تومان پایه سنواتی تعلق می‌گیرد و ماهانه به چنین کارگرانی مبلغ ۵۱ هزار تومان دیگر تعلق خواهد گرفت. بر این اساس مزایای پایه سنواتی کارگران معادل ۷۰ درصد افزایش یافته است.

علی ربیعی درباره افزایش مزدی کارگران مشمول طرح طبقه‌بندی مشاغل (سایر سطوح مزدی) گفته است: طبق مصوبه شورای عالی کار، از ابتدای سال ٩٦ درآمد ماهانه این کارگران به میزان ١٢ درصد آخرین مزد سال ١٣٩٥ به اضافه روزانه ۶۷۶ تومان افزایش می‌یابد. مزایای بن کارگری و حق مسکن نیز همان مبالغ ۱۱۰ هزار تومان و ۴۰ هزار تومان سابق تعیین شد که نسبت به سال جاری تغییر نکرده است.

از سوی دیگر، برای سال ۹۶ حق اولاد برای یک فرزند ۹۲ هزار و ۹۹۳ تومان خواهد بود. برای رعایت ملاحظه دوم ماده ۴۱ قانون کار که حداقل دستمزد باید کفاف مخارج یک خانوار ۴ نفره را بدهد، حق اولاد برای ۲ فرزند محاسبه می‌شود. به‌ این ترتیب حداقل حق اولاد یک خانوار ۴ نفره در سال ۹۶، ۱۸۵ هزار و ۹۸۶ تومان است. با جمع این اقلام حداقل دستمزد سال آتی به یک میلیون و ۳۱۷ هزار تومان خواهد رسید.

در ماده ۴۱ قانون کار که درباره افزایش حقوق و دستمزد سالانه کارگران است، دو ملاحظه برای افزایش حقوق در نظر گرفته است. نخست نرخ تورم است. میزان افزایش حقوق و دستمزد باید حداقل برابر نرخ تورم باشد. نرخ تورم براساس آمار بانک مرکزی، در بهمن‌ماه امسال ۸.۷ درصد بود. طبق آخرین پیش‌بینی صندوق بین‌المللی پول، نرخ تورم در سال آینده در محدوده ۱۱ درصد خواهد بود که با این حساب، حداقل دستمزد فراتر از نرخ تورم پیش‌بینی شده افزایش یافت.

ملاحظه دوم تعیین دستمزدی است که تامین‌کننده معیشت خانوار ۴ نفره باشد. اما ماراتن مزدي امسال بيش از هر چيز صرف تعيين حداقل سبد معيشتی شد. از ميانه آذرماه گروه‌های كارگری و كارفرمايی به تعيين هزينه حداقل معيشت يك خانوار پرداختند. بنا به گفته علی خدايی، نماينده كارگری در شورای عالي کار، طی سال‌های گذشته روی این بخش غفلت شده و مطمئنا اهمیت آن، از بند یک خیلی فراتر است.

بر این اساس با توافق شرکای اجتماعی حداقل هزینه سبد معیشت برای یک خانواده ۳.۵ نفره برای سال آینده ۲ میلیون و ۴۸۹ هزار تومان تعیین شد. این نرخ با در نظر گرفتن حداقل قیمت‌ها در تمام اقلام تعیین شده است.

یکی از فعالان کارگری گفته است: امسال برای نخستین بار پیش از تعیین مزد سالانه، با توافق شرکای اجتماعی هزینه سبد معیشت زندگی کارگران مورد بررسی قرار گرفت تا حداقل دستمزد سال آینده براساس ماده ۴۱ قانون کار تعیین شود.

پیش از این شنیده‌ها حاکی از آن بود که کارفرمایان، پیشنهاد افزایش ۸ درصدی برای دستمزد سال آینده کارگران داشتند. در مقابل، گروه کارگری شورای عالی کار خواستار افزایش ۳۰ درصدی دستمزد بودند. اما به باور گروه‌های کارفرمایی، افزایش زیاد دستمزد، یعنی ورشکستگی تمام تولیدکنندگان و بیکاری همه کارگاه‌ها. آهنی‌ها، نماینده کارفرمایان در شورای عالی کار در این خصوص می‌گوید: در حال حاضر واحدهای تولیدی شناسنامه‌دار کشور در شرایط سخت اقتصادی کار می‌کنند و روی پای خود ایستاده‌اند. به همین دلیل، افزایش دستمزد آنها را با چالش روبه‌رو می‌کند.

اما علی خدایی، نماینده کارگری شورای‌عالی کار گفته است: اگرچه افزایش مزد ۹۶ در مقایسه با سنوات گذشته بهتر بوده است، اما باز هم خواسته اصلی گروه کارگری برآورده نشد. در نتیجه به دلیل تامین نشدن هزینه‌های زندگی خانواده‌های کارگری، نمی‌توانیم از عدد نهایی مزد ۹۶ اعلام رضایت کنیم.