ارتباط سرطان با غذاهای فرآوری بالا‌!

پژوهشگران فرانسوی می‌گویند ارتباطی میان غذاهای با درجه بالای فراوری‌ و سرطان وجود دارد. آنها برخی انواع کیک، ناگت مرغ و نانی که به صورت انبوه تولید می‌شود را از جمله خوراکی‌های "با درجه بالای فرآوری‌" دسته‌بندی کرده‌اند.

مطالعه ۱۰۵ هزار نفر نشان می‌دهد که افراد هر چه بیشتر از این نوع غذاها بخورند، خطر مبتلا شدن‌شان به سرطان به همان میزان بیشتر می‌شود.ملاحظات زیادی درباره این مطالعه مطرح شده است اما کارشناسان می‌گویند که یک رژیم غذایی سالم بهترین گزینه است.

چه خوراکی‌هایی با درجه بالای ‌فرآوری‌ به حساب می‌آیند

انواع نان‌هایی که به صورت انبوه تولید می‌شوند
تنقلات بسته‌بندی شده شیرین یا طعم‌دار از جمله چیپس
شکلات‌ها و شیرینی‌ها
سوداها و نوشیدنی‌های شیرین گازدار
گوشت قلقلی آماده شده، ناگت مرغ و ماهی‌
نودل و سوپ فوری
غذاهای نگهداری‌شده یا یخ‌زده
غذاهایی که به طور کامل و یا با مقدار زیادی شکر، روغن و انواع چربی آماده می‌شوند

از قبل مشخص شده بود که رژیم غذایی افراد بر خطر ابتلا به سرطان اثرگذار است.

نظر به یافته‌‌ها، دومین عامل قابل پیشگیری از سرطان بعد از کشیدن سیگار، داشتن اضافه‌وزن است و سازمان بهداشت جهانی می‌گوید که گوشت‌های فرآوری‌شده خطر ابتلا به سرطان را اندکی بالا می‌برد.

اما غذاهای با درجه بالای فرآوری چطور؟

افرادی که در تحقیق شرکت داشتند، بیشترشان زنان میانسال هستند و به طور متوسط به مدت پنج سال تحت مطالعه بودند.

نتیجه این تحقیق که در مجله پزشکی بریتانیا منتشر شده نشان می‌دهد که اگر میزان غذاهای با درجه بالای فرآوری در یک رژیم غذایی ۱۰ درصد افزایش یابد، شمار سرطان‌های تشخیص‌داده شده هم ۱۲ درصد افزایش پیدا می‌کند.

در جریان تحقیق:

به‌طور میانگین، رژیم غذایی افراد ۱۸ درصد به‌شدت‌فراوری‌شده بود
به‌طور میانگین، سالانه ۷۹ مورد سرطان در هر ۱۰هزار نفر تشخیص داده شد
بالابردن ۱۰درصدی میزان مصرف غذاهای فرآوری شده می‌تواند، ۹ مورد دیگر به تعداد سرطان‌ها در هر ۱۰‌هزار مورد اضافه کند.

پژوهشگران چنین نتیجه‌گیری کرده‌اند: "این نتایج نشان می‌دهد که مصرف به‌سرعت رو به ‌افزایش غذاهای با درجه بالای فرآوری ممکن است باعث سنگین شدن بار سرطان‌ها بر دوش دهه‌های آینده شود."

اما آنها می‌‎گویند که یافته‌های شان نیاز به "تایید دیگر مطالعات و تحقیقات گسترده" دارد و تحقیق دیگری نیاز است تا دریابد که عامل ارتباط غذاهای با درجه بالای ‌فراوری‌ و سرطان چه چیزی می‌تواند باشد.

'سیگنال هشداردهنده'

این مطالعه درباره ارتباط غذاهای با درجه بالای فرآوری و سرطان قطعی نیست و نمی‌تواند بیانگر این باشد که این غذاها عاملی از سرطان هستند.

فاکتورهای دیگری هم هستند که این تحقیق را پیچیده‌تر می‌کند، شرکت‌کنندگان در این تحقیق که مقدار زیادی غذاهای با درجه بالای فرآوری مصرف می‌کردند، شاید عادت‌های دیگری هم داشتند که می‌تواند با سرطان مرتبط باشد.

به احتمال زیاد سیگار می‌کشیدند، کمتر فعال بودند، در کل کالری بیشتری می‌گرفتند و یا به احتمال زیاد قرص‌های ضد بارداری مصرف می‌کردند.

در حالی که محققان تحلیل‌شان را با بیان این که "تاثیر عوامل دیگر هم را هم نمی‌شود نادیده گرفت" تا جایی مطابقت داده‌اند.

پروفسور لیندا باولد، متخصص پیشگیری در نهاد "تحقیق سرطان بریتانیا" می‌گوید:"حالا دیگر مشخص شده که خوردن میزان زیادی از این نوع غذاها می‌تواند باعث افزایش وزن شود و وزن اضافه یا چاقی می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد، پس سخت است که ارتباطی میان رژیم غذایی و وزن بدن قایل نشویم."

او می‌گوید که این تحقیق یک "سیگنال هشداردهنده برای ماست تا رژیم غذایی سالم داشته باشیم" اما مردم نباید به خاطر خوردن مقداری از غذاهای فرآوری‌شده "در اینجا و آنجا" نگران باشند به شرطی که مقدار زیادی سبزیجات، میوه و فیبر هم بخورند.

دکتر یان جانسون از موسسه "کوادرم" در نورویچ بریتانیا می‌گوید که این تحقیق "برخی ارتباطات ضعیف را تشخیص داده است".

اما او از ابهام در اصطلاح "با درجه بالای فرآوری" انتقاد می‌کند.

او می‌گوید:"مشکل این است که تعریفی که آنها از غذاهای با ‌فرآوری‌ بالا به دست داده‌اند، خیلی وسیع و کلی است و این موضوع، درک نوع ارتباط‌ های در نظر گرفته شده در این تحقیق را غیرممکن می‌کند."

به نظر پروفسور تام سندرز در دانشگاه کینز کالج لندن، تعریف غذاهای با درجه بالای ‌فراوری‌ پیش‌فرض‌های زیادی به وجود می‌‎آورد.

او می‌گوید: نانی که به صورت انبوه تولید می‌شود را می‌توان از جمله غذاهای با فرآوری بالا به حساب آورد، اما نان خانگی و یا نان پخته‌شده در یک نانوایی محلی را نمی‌شود در این مقوله گذاشت.

او می‌گوید: "به نظر می‌رسد این دسته‌بندی خودسرانه و بر اساس این فرضیه باشد که غذایی که به صورت صنعتی تولید می‌شود دارای ترکیب غذایی و شیمیایی متفاوتی نسبت به غذایی که در خانه و یا توسط پیشه‌وران تولید می‌شود دارد، چنین نیست."

حتی تفسیرهای ضمیمه‌شده در مجله پزشکی بریتانیا هم از نتیجه‌گیری شتاب‌زده در این باره هشدار می‌دهد.

مارتین لاجوس و اندریانا مونگ، از انستیتوی ملی بهداشت عمومی در مکزیک هشدار می‌دهند: "ما هنوز از درک عواقب کامل فرآوری غذاها نسبت به سلامتی و تندرستی فاصله زیادی داریم."

آنها می‌گویند این تحقیق فقط یک "برداشت و بینش اولیه" است.

چه مواردی غذای فرآوری شده به حساب می آیند؟

بیشتر غذاهایی که از فروشگاه می خرید به نحوی فرآوری شده اند.
مثال هایی از غذاهای فرآوری شایع عبارتند از:
• غلات صبحانه
• پنیر
• کنسرو سبزیجات
• نان
• تنقلاتی مانند چیپس
• محصولات گوشتی، مانند سوسیس و کالباس
• غذاهای راحتی، مانند وعده های مایکروویوی و غذاهای آماده
• نوشیدنی، مانند شیر و نوشابه
روش های فرآوری کردن غذاها شامل فریز کردن، کنسرو کردن، پختن، خشک کردن، و محصولات پاستوریزه می شود.
شان پورتر، متخصص تغذیه می گوید: همه غذاهای فرآوری شده انتخاب های بدی نیستند، برخی غذاها برای ایمن شدن نیاز به فرآوری شدن دارند، از جمله شیر، که برای از بین بردن باکتری ها باید پاستوریزه شود. دیگر غذاها نیاز به فرآوری شدن دارند تا مناسب استفاده کردنمان شوند، مانند له کردن دانه ها برای بدست آوردن روغن.
فریز کردن میوه ها و سبزیجات بیشتر ویتامین ها را حفظ می کند، محصولات کنسروی ( مواردی را انتخاب کنید که قند و نمک اضافه شده نداشته باشند ) را هم می توان راحت ذخیره کرد و در تمام طول سال استفاده کنیم.

چه چیزی باعث می شود برخی غذاهای فرآوری شده کمتر سالم باشند؟

موادی مانند نمک، قند و چربی گاهی به غذاهای فرآوری شده اضافه می شوند تا طعمشان را دلپذیر تر و عمر مفیدشان را بیشتر کند. گاهی نیز برای کمک به ساختار مواد غذایی استفاده می شود مانند نمک در نان یا قند در کیک.
این کار باعث می شود مردم بدون اینکه بدانند چیزی که خریده اند چه مقدار قند یا نمک دارند آن را استفاده کنند و در نهایت بیش از مقدار مجاز این مواد را وارد بدن خود می کنند. همچنین این غذاها ممکن است کالری بالاتری نیز داشته باشند، دلیلش هم اضافه شدن قند و چربی به آنها است.
از این گذشته، برنامه غذایی سرشار از گوشت قرمز و گوشت های فرآوری شده با افزایش خطر سرطان روده مرتبط است. همچنین برخی تحقیقات نشان داده که خوردن مقدار زیادی گوشت فرآوری شده ممکن است خطر ابتلا به سرطان و بیماری قلبی را افزایش دهد.

گوشت فرآوری شده چیست؟

گوشت فرآوری شده به گوشتی می گویند که با دودی کردن، پختن، نمک سود کردن و یا اضافه شدن مواد نگهدارنده حفظ می شود. این نوع گوشت شامل سوسیس، کالباس، کوکتل و انواع گوشت های آماده می شود.

سازمان بهداشت جهانی توصیه می کند اگر بیش از ۹۰ گرم در روز گوشت قرمز یا فرآوری شده می خورید، آن را به ۷۰ گرم کاهش دهید.

این بسیار مهم است که به خاطر بسپارید عبارت " فرآوری شده " به طیف بسیار گسترده ای از غذاها گفته می شود، که می توان قسمتی از آنها را به عنوان بخشی از یک برنامه غذایی سالم مورد استفاده قرار داد.

چطور می توانم غذاهای فرآوری شده را به عنوان بخشی از یک برنامه غذایی سالم استفاده کنم؟

چک کردن اطلاعات تغذیه ای غذاها که روی بسته نوشته شده می تواند کمکتان کند مواردی را انتخاب کنید که قند، نمک و چربی کمتری دارند.

مثلا خرید کنسرو رب گوجه فرنگی از خرید گوجه فرنگی تازه به صرفه تر است چون نگهداری اش ساده و طول عمرش نیز بیشتر است، فقط به خاطر بسپارید که روی کنسرو را نگاه کنید و مطمئن شوید محصولی که می خرید قند و نمک اضافه شده نداشته باشد.

بیشتر غذاهای نیمه آماده برچسب اطلاعات تغذیه ای در پشت بسته بندی خود دارند.

این نوع برچسب شامل اطلاعاتی از جمله انرژی (kJ/kcal ) چربی، اشباع (saturated fat ) کربوهیدرات، قند، پروتئین و نمک می شود. همچنین ممکن است اطلاعات اضافی مانند مقدار برخی از مواد مغذی خاص مثل فیبر را نیز داشته باشد. این اطلاعات تغذیه ای معمولا به مقدار هر ۱۰۰ گرم از غذا اشاره دارد.