بازار داغ تبلیغات کاهش وزن در اینستاگرام

این روزها با گشت مختصری در اینستاگرامِ ایرانیان با صفحه‌های بسیاری مواجه می‌شوید که به موضوعاتی همانند آرایش، مد و لباس، نکات خانه‌داری، گردشگری، لاغری و ورزش می‌پردازند.

در نگاه اول پرداختن به هر کدام از این موضوعات جالب است. برخی آموخته‌های تخصصی خود را به راحتی و تنها با یک عکس یا ویدیو در اختیار دیگر مخاطبان قرار می‌دهند. برخی دیگر با تبلیغ شغل و فعالیتی که دارند در پی درآمدزایی و معرفی کار خود هستند. گروهی دیگر با انتشار تصویر یا یک ویدیو از مکان مورد نظرشان، نقاط مختلف گردشگری را معرفی می‌کنند و...

مخاطب بسیاری از صفحه‌هایی از این دست هم عموما زنان هستند. زنانی که معتقدند، اینستاگرام دید متفاوتی نسبت به شیوه زندگی‌ به آنها داده است. آنها به صورت گروهی و در ارتباط با یکدیگر هدف‌هایشان را دنبال می‌کنند؛ به صورت گروهی تصمیم به لاغری می‌گیرند و به یکدیگر انگیزه می‌دهند.

آنها از تجربیات گردشگری یکدیگر استفاده می‌کنند و دست به تجربه‌های جدید می‌زنند؛ از تجربیات آرایشی، بهداشتی و بیماری‌هایی که ویژه هم‌جنسان‌شان است، اطلاع کسب می‌کنند و با انتشار عکس‌هایی از سبک و شیوه زندگی شخصی، میزبان دیگر مخاطبان اینستاگرام در صفحه‌های خود هستند.

هدف سلامتی نیست

در این بین اما صفحه‌هایی در حال فعالیت هستند که دست روی نکته‌هایی گذاشته‌اند که برای بسیاری از زنان جذاب است. برای مثال صفحه‌هایی که به موضوع لاغری‌های سریع و تغذیه‌های نامتعارف در اینستاگرام می‌پردازند، کم نیست. صفحه‌هایی که با تبلیغ‌های فریب‌دهنده هدفی جز بالا بردن تعداد مخاطبان خود و درآمد مالی ندارند.

" با مصرف صحیح پکیج لاغری گیاهی دمنوش... در کوتاه‌ترین زمان ممکن قادر خواهید بود به میزان ۸ تا ۱۰ کیلوگرم کاهش وزن داشته باشید." این تبلیغ یکی از صفحه‌‌ها در اینستاگرام در بین صدها صفحه ‌است که با این روش مخاطبان خود را به خرید محصولاتش دعوت می‌کند.

یک خبرنگار زن ورزشی در داخل ایران می‌گوید: «افرادی که با معضلی مانند چاقی روبه‌رو هستند سال‌هاست که متاسفانه در دام تبلیغات این چنینی گرفتار می‌شوند اما تا چند سال پیش تبلیغاتی از این دست به این میزان فراگیر نبود. از طریق این اپلیکشین مدام با هجوم تبلیغاتی روبه‌روهستید که در کوتاه‌ترین زمان ممکن شما را تشویق به لاغری می‌کنند.

به شما حرکت‌های ورزشی را معرفی می‌کنند که هیچ کدام اصولی نیست. برای مثال می‌گویند با این حرکت ورزشی در ۲۰ روز شکم خود را کوچک کنید اما اگر دقیق پیگیری کنید، متوجه خواهید شد افرادی که به اصلاح خیرخواهانه در صفحه‌های شخصی خود دست به این عمل می‌زنند، می‌خواهند برند لباس ورزشی که به تن دارند را به صورت غیرمستقیم تبلیغ کنند و از طریق این تبلیغ پولی به جیب بزنند.»

فائزه، دانشجوی دانشگاه گولف هامبر و مربی بدن‌سازی است و یکی از ایرانیانی است که به صورت جدی به ورزش می‌پردازد در گفت‌وگو با دویچه‌وله می‌گوید: «مدتی‌است که در ایران مد شده و برخی به این اشاره می‌کنند با نوشیدن آب که در آن میوه ریخته شده است، از بدن خود سم زدایی کنید. حتی بطری‌های آبی که در آن میوه‌های خورد شده وجود دارد در بسیاری از سوپرمارکت‌های ایران و دیگر کشورها با قیمتی گزاف فروخته می‌شود اما در واقع این موضوع تنها یک تصور اشتباه است. یک لحظه منطقی فکر کنید و ببین آیا واقعا وقتی آب با خیار می‌خورید، بدنتان سم زدایی خواهد کرد؟»

فائزه در صفحه اینستاگرام خود علاوه بر آگاهی بخشیدن در مورد تصورات اشتباه تغذیه، تلاش می‌کند، ورزش را به عنوان یکی از کارهای اصلی روزمره که باید به آن پرداخت معرفی کند، نه ابزاری صرفا برای لاغری یا چاقی.این مربی بدن‌ساز معتقد است به خاطر در دسترس بودن مدام این اپلیکشین محبوب، به همان میزان که راه برای افراد سودجو بیشتر گشوده شده، نگرانی‌های افراد متخصص این امور هم بیشتر شده است.

زنان و دختران قربانی اصلی تبلیغات لاغری هستند

یک کارشناس تغذیه در ایران اما این موضوع را از بعد دیگری بررسی کرده است. به اعتقاد او قربانی بزرگ این تبلیغات، دختران و زنان هستند. وی می‌گوید: «درست است که همیشه تبلیغات اشتباه و نادرستی در این زمینه در تلویزیون، مجله‌ها و روزنامه‌ها در بسیاری از کشورها وجود داشت اما قابل کنترل بود. پدر یا مادر برای مثال می‌توانستند فرزندشان را که ممکن بود فریب این تبلیغات را بخورد و تغذیه خود را به خطر بیاندازد را آگاه سازند اما در حال حاضر در دست هر نوجوانی یک گوشی موبایل است و بسیاری با این اپلیکشین جذاب سر و کار دارند.

دختر ۱۴ ساله‌ای را تصور کنید که مبتلا به چاقی است و مدام با این تبلیغات فریبنده در اینستاگرام خود روبه‌رو می‌شود که با این دم‌نوش یا با آن قرص در مدت کوتاهی لاغر می‌شود، شاید بتوانید تصور کنید که این نوجوان که در سن رشد است و با تغذیه ناسالم چه صدمه‌ای به خود وارد کند.»

در این میان اما گام‌های مثبتی هم در جهت سلامتی در بسیاری از صفحه‌های اینستاگرام برداشته شده است. برای مثال زنان بسیاری بوده و هستند که با تمرکز بر تغذیه سالم و ورزش اصولی به صورت گروهی هدف‌شان را پیگری کردند و به نتیجه هم رسیده‌اند. آنها در ابتدا برای سی روز شیوه تغذیه خود را تغییر دادند. آنها از غذاهای چرب، قند و نوشیدنی‌های انرژی‌زا دوری کردند و از آنجا که به صورت گروهی در این راه قدم گذاشته‌اند و برای دارو یا نوشیدنی "معجزه‌آور لاغری" پولی هم پرداخت نکردند، از نتیجه کار راضی بودند.