مرض «داروخواري» در ایرانیان

سرعت زياد، کار دست همه مي‌دهد

روزنامه نوآوران در ادامه نوشت: سرعت زندگي آن قدر زيادشده که به حوزه درمان هم ورود پيدا کرده است. گذشت آن زماني که مردم براي درمان درد سراغ داروهاي گياهي مي‌رفتند و با چاشني صبر منتظر مي‌ماندند تا حالشان بهبود يابد. حالا درد به سراغ مردم که مي‌آيد در قدم اول سراغ مسکن‌هاي رنگارنگ بازار که هر روز هم با نامي جديد عرضه مي‌شوند، مي‌روند و در ‌‌نهايت به پزشک مراجعه مي‌کنند. از دکتر هم مي‌خواهند که آن‌ها را با قرص و آمپول درمان کند. اصلا کيسه داروي هر دکتري که بزرگ‌تر باشد و داروهاي بيشتري را تجويز کند، نشان دهنده تبحر بيشتر درمانگر است.

خلاصه کار به جايي رسيده است که حالا همه مي‌دانند 10 تا 15 درصد دارو‌ها در ايران بدون مشورت با پزشک مصرف مي‌شوند که در اين بين، داروهاي مسکن و آنتي‌بيوتيک‌ها بيشترين ميزان مصرف خودسرانه را تشکيل مي‌دهند. از عوارض اين پديده مي‌توان به بستري شدن 10 تا 20 درصد ازبيماران در مراکز درماني به علت عوارض دارويي اشاره کرد.

سالي 339 بار مصرف دارو

وقتي عدد مصرف را در تعداد روزهاي يک سال و جمعيت کشور تقسيم مي‌کنيم سهم هر کدام ازما 339 بار مصرف دارو طي يکسال مي‌شود. عددي که نشان مي‌دهد ما 4 برابر آمار جهاني دارو مي‌خوريم. سرانه مصرف داروهاي تزريقي در ايران هم حدود 4/ 11 درصد است، که تقريبا چهار برابر اين ميزان در جوامع توسعه‌يافته مصرف مي‌شود. ميانگين اقلام دارويي در جهان حدود2 قلم دارو در هرنسخه است و اين ميزان در ايران3 تا 4 قلم است. وزيربهداشت ايران چند سال پيش مصرف خودسرانه دارو در ايران را يک بحران توصيف کرد. عضو کميسيون بهداشت و درمان مجلس هم در اين باره هشدار داده

است.

به گفته سليمان عباسي دليل اينکه در کشور ما مصرف داروبالاست نگاه تجاري به اين محصول است. وي مي‌گويد: «تحويل داروي بدون نسخه از سوي برخي داروخانه‌ها، کثرت داروهاي تجويزي از سوي برخي پزشکان و بي‌توجهي به ضوابط و مقررات علمي منجر به افزايش مصرف دارو در کشور شده

است.»به گفته نماينده مردم در مجلس نهم «ارائه دارو بدون نسخه پزشک خلاف مقررات است، فروش بدون نسخه دارو از سوي برخي داروخانه‌ها در حالي صورت مي‌گيرد که هر دارويي بايد طبق نظر پزشک تجويز شود و اگر بنا بود داروخانه‌ها بدون نسخه اقدام به عرضه دارو کنند ديگر هيچ گونه نيازي به وجود مسئول فني و دکتر داروساز در داروخانه‌ها نبود.»

جبران تنبلي در خوراک ميوه‌ها با قرص

علاوه بر اينکه تمايل مردم به زود اثر کردن هر چيزي زياد شده است، تنبلي‌ هم کار دستشان مي‌دهد. اين روز‌ها مردم ترجيح مي‌دهند به جاي لذت نوش جان کردن يک پرتقال و تبديل شدن آن به ويتامين مورد نياز در بدن يک عدد قرص جوشان را در آب حل کنند يا يک حبه قرص را وارد معده کنند و به اين ترتيب يک راست بروند سر اصل مطلب.بخشي زيادي از اين افراد دختران جوان هستند که از ترس افزايش وزن، ترجيح مي‌دهند پوست و موي خود را با قرص‌ها سر حال نگه دارند و پي دريافت کالري در اثر مصرف ميوه را به تن نمالند موضوعي که دکتر علي حيدرنژاديان، مسئول واحد تجويز و مصرف منطقي دارو معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکي روي آن خط بطلاني مي‌کشد و مي‌گويد: «ويتامين‌هاي محلول در چربي مانند ويتامين کا، آ،‌ اي و دي به دليل ماهيت چربي‌دوستشان در بدن ذخيره مي‌شوند به اين ترتيب برخي از افراد با خوردن اين قرص‌ها باعث افزايش وزن خود مي‌شوند.»

وي ادامه مي‌دهد: «يکي ديگر از مباحثي که درباره‌ ويتامين‌ها بايد رعايت شود، عددي است که روي برچسب مولتي‌ويتامين‌ها و مکمل‌ها درج‌ شده و نشان‌دهنده‌ تعداد قرص يا کپسولي است که بايد در يک روز خورده شود. اين عدد ارزش روزانه قيد شده را تامين مي‌کند که جنبه اقتصادي نيز دارد و خيلي از شرکت‌ها از قيد کردن آن خودداري مي‌کنند و اين عدد هر چه بزرگ‌تر باشد، نشان مي‌دهد که ارزش غذايي يک قرص يا کپسول از آن کمتر است.»در ‌‌نهايت، راهکار ساده‌تر از اين است که نياز باشد کسي پاي کار بيايد و بگويد که سودجويي برخي از افراد دخيل در نظام سلامت در کنار تنبلي و عجله مردم باعث شده است در يکي از بدي‌هاي دنيا اول باشيم. البته کمي صبر و وجدان براي حل کردن اين مشکل کافي است.