گاز متان در گذشته سبب حفظ آب در مریخ شده است
پارسینه: محققان در تحقیقات خود به این نتیجه رسیدهاند که در گذشته، چشمههای متان در مریخ سبب شدهاند که آب به صورت مایع در این سیاره وجود داشته باشد.
مریخ در گذشته بسیار دور یک کره پوشیده از یخ بوده است که با گذشت زمان چشمههایی از متان در این سیاره بوجود میآیند که سبب میشوند دمای آن بالا رفته و آب به صورت مایع در آن پدیدار شود.در حال حاضر مریخ سرد و خشک است اما نتایج تحقیقات حاکی از آن است که در چند میلیارد سال اول شکلگیری این سیاره، سطح آن پوشیده از چشمهها، برکهها، رودخانهها و حتی دریا و اقیانوس بوده است.
بررسیهای پیشین بر روی سنگهای مریخ نشان میدهد که آبوهوای این سیاره زمانی به اندازهای گرم بوده است که دریاچهها در سطح مریخ امکان پدیدار شدن داشته باشند.محققان دانشگاه شیکاگوی آمریکا به بررسی این پدیده و عوامل ایجادکننده آن پرداختهاند.
یکی از عوامل مورد نظر آنها فعالیتهای آتشفشانی در مریخ بوده است که سبب انتشار گازهای گلخانهای و گرم شدن مریخ جوان شدهاند اما از آنجا که اثرات این فعالیتها بسیار ناپایدارتر از آن است که یخهای سطحی مریخ را در آن شرایط ذوب کرده باشند این عامل شانس چندانی ندارد.
مهمترین عاملی که محققان معتقدند در گذشته سبب ایجاد منابع آب مایع در سطح مریخ شده است، انفجارهای گاز متان بوده است که از گازهای گلخانهای محسوب میشود و این انفجارها سبب تغییر اقلیم مریخ و تاثیرات بلندمدت در آن شده است.بر خلاف سیاره ما، مریخ یک ماه بزرگ ندارد که بتواند آن را از تکان خوردن نگه دارد، بنابراین محور چرخش آن به طرز متفاوتی و غیرقابل پیشبینی میتواند منجر به تغییرات دمای منظم شود.
"ادوین کایت"(Edwin Kite) محقق ارشد این تحقیق به همراه اعضای تیم خود به این نتیجه رسیدهاند که در پی آب شدن یخهای مریخ به خاطر انفجارهای متانی، حجم زیادی از هیدراتهای متانی، حجم گاز زیادی را وارد جو مریخ کردهاند.میزان گاز آزاد شده در پی هر یک از این انفجارها حدود ۲۰۰ تریلیون تن بوده است که دمای مریخ را بین ۹ تا ۱۸ درجه سانتیگراد افزایش داده است.
در گزارش مربوط به این تحقیق محققان اعلام کرده اند که متان در صورتی میتواند سبب ایجاد گرمای مناسب برای شکلگیری آب مایع شود که چهار درصد حجم کل اتمسفر را کلاترات متان یا ساختار شبکهای مولکولهای متان تشکیل دهد. این درصد برای ایجاد یک وضعیت ترمودینامیکی باثبات ضروری است.
کلاترات یا ترکیب قفسی، یک ترکیب شیمیایی است که شامل شبکهای باشد که مولکولهایی را دربرگرفته یا به دام انداخته باشد.کلاترات شدن یک مولکول به اندازه آن مولکول بستگی دارد. فرایند تشکیل کلاترات را میتوان ناشی از برهمکنش بین مولکولهای میزبان و میهمان در نظر گرفت.
محققان معتقدند گاز متان موجود در اتمسفر مریخ پس از مدتی به فضا فرار کرده است اما این روند تا حدود یک میلیون سال ادامه داشته است.
بررسیهای پیشین بر روی سنگهای مریخ نشان میدهد که آبوهوای این سیاره زمانی به اندازهای گرم بوده است که دریاچهها در سطح مریخ امکان پدیدار شدن داشته باشند.محققان دانشگاه شیکاگوی آمریکا به بررسی این پدیده و عوامل ایجادکننده آن پرداختهاند.
یکی از عوامل مورد نظر آنها فعالیتهای آتشفشانی در مریخ بوده است که سبب انتشار گازهای گلخانهای و گرم شدن مریخ جوان شدهاند اما از آنجا که اثرات این فعالیتها بسیار ناپایدارتر از آن است که یخهای سطحی مریخ را در آن شرایط ذوب کرده باشند این عامل شانس چندانی ندارد.
مهمترین عاملی که محققان معتقدند در گذشته سبب ایجاد منابع آب مایع در سطح مریخ شده است، انفجارهای گاز متان بوده است که از گازهای گلخانهای محسوب میشود و این انفجارها سبب تغییر اقلیم مریخ و تاثیرات بلندمدت در آن شده است.بر خلاف سیاره ما، مریخ یک ماه بزرگ ندارد که بتواند آن را از تکان خوردن نگه دارد، بنابراین محور چرخش آن به طرز متفاوتی و غیرقابل پیشبینی میتواند منجر به تغییرات دمای منظم شود.
"ادوین کایت"(Edwin Kite) محقق ارشد این تحقیق به همراه اعضای تیم خود به این نتیجه رسیدهاند که در پی آب شدن یخهای مریخ به خاطر انفجارهای متانی، حجم زیادی از هیدراتهای متانی، حجم گاز زیادی را وارد جو مریخ کردهاند.میزان گاز آزاد شده در پی هر یک از این انفجارها حدود ۲۰۰ تریلیون تن بوده است که دمای مریخ را بین ۹ تا ۱۸ درجه سانتیگراد افزایش داده است.
در گزارش مربوط به این تحقیق محققان اعلام کرده اند که متان در صورتی میتواند سبب ایجاد گرمای مناسب برای شکلگیری آب مایع شود که چهار درصد حجم کل اتمسفر را کلاترات متان یا ساختار شبکهای مولکولهای متان تشکیل دهد. این درصد برای ایجاد یک وضعیت ترمودینامیکی باثبات ضروری است.
کلاترات یا ترکیب قفسی، یک ترکیب شیمیایی است که شامل شبکهای باشد که مولکولهایی را دربرگرفته یا به دام انداخته باشد.کلاترات شدن یک مولکول به اندازه آن مولکول بستگی دارد. فرایند تشکیل کلاترات را میتوان ناشی از برهمکنش بین مولکولهای میزبان و میهمان در نظر گرفت.
محققان معتقدند گاز متان موجود در اتمسفر مریخ پس از مدتی به فضا فرار کرده است اما این روند تا حدود یک میلیون سال ادامه داشته است.
منبع:
خبرگزاری ایسنا
ارسال نظر