.svg)
گزارشی از وضعیت اعتياد در خوابگاه‌هاي دانشجويي
پارسینه: بومي‌كردن تحصيلات از عوامل مهمي است كه مي‌تواند ميزان اعتياد در دانشجويان را به شدت كاهش دهد چرا كه دوري از خانواده و رها شدن در جامعه‌اي بي‌در و پيكر مي‌تواند خطرات جبران‌ناپذيري را به‌دنبال داشته باشد كه اعتياد يكي از آنهاست
نه سر و وضع آشفته‌اي دارند و نه اينقدر تابلو شده‌اند كه از ورودشان به علت اعتياد يا مصرف الكل به كلاس‌هاي دانشگاه ممانعت شود، شايد باور اينكه هم كلاسي دانشگاهي مان به يكي از موادمخدر يا الكل معتاد است، كمي سخت باشد اما تصور فرد معتاد با ظاهري آشفته، كز كردن در گوشه خيابان و سر و صورت سياه از تصورات دوران كودكي‌مان نشات مي‌گيرد. اين روزها اعتياد آنگونه كه در گذشته بود،نيست. معتاداني كه به هيچ‌وجه نه چهره و نه حركاتشان به معتادان مي‌خورد در شبانه‌روز از كنارمان عبور مي‌كنند، در تاكسي كنارمان مي‌نشينند، با ما سوار اتوبوس و مترو مي‌شوند و حتي روي نيمكت در پارك كنارمان مي‌نشينند بدون آنكه متوجه شويم اين فرد به نوعي از موادمخدر اعتياد دارد.
اعتياد در ميان دانشجويان از موضوعاتي است كه نمي‌توان آن را انكار كرد، اگر چه برخي مسئولان تمايلي به‌گفت‌وگو درباره اين موضوع ندارند و حتي آن را انكار مي‌كنند اما آلوده شدن دانشجويان به موادمخدر نه با انكار از بين مي‌رود و نه با پنهان كردن آمار دانشجويان معتاد. به‌گفته كارشناسان بسياري از جوانان براي نخستين بار مصرف موادمخدر را در زمان دانشجويي تجربه مي‌كنند.روز گذشته، محمد حسين آيتي، معاون دانشجويي و فرهنگي وزارت بهداشت از اجراي طرح پايش سوءمصرف موادمخدر و الكل در ميان تمام دانشجويان كشور خبر داد و به فارس گفت: در معاونت دانشجويي اداره‌اي با عنوان اداره مركزي مشاوره دانشجويي وجود دارد كه اين اداره در تمام 50 دانشگاه علوم‌پزشكي كشور به دانشجويان مشاوره مي‌دهد. به‌گفته وي بر اساس عملكرد اين اداره‌هاي مشاوره، تمام دانشجويان جديدالورود در دانشگاه‌هاي علوم‌پزشكي پس از ثبت‌نام بايد به اين اداره مراجعه كنند و آزمايش‌هاي بين‌المللي سلامت روان را پاسخ دهند. آيتي گفت: اين آزمايش‌ها كاملا استانداردهاي روان‌پزشكي را داراست و در آن سوء مصرف موادمخدر و الكل را نشان مي‌دهد.معاون دانشجويي و فرهنگي وزارت بهداشت با بيان اينكه افراد دچار سوء مصرف موادمخدر و الكل، پيش‌‌زمينه‌هاي اختلالات اعصاب و روان دارند،ادامه داد: بنابراين چنانچه دانشجويان سوء مصرف موادمخدر و الكل داشته باشند. نمره‌اي از حد معمول پايين‌تر مي‌گيرند و اين دانشجويان با عنوان دانشجويان آسيب‌پذير يا در معرض خطر شناسايي مي‌شوند.وي گفت: پس از شناسايي اين دانشجويان چنانچه در بين اين دانشجويان سوء مصرف موادمخدر ديده شود يا در معرض خطر باشند با رعايت تمام ضوابط،حفظ حرمت آنها و همچنين محرمانه بودن اين اطلاعات، تحت مشاوره‌هاي تخصصي قرار مي‌گيرند.آيتي گفت: مراكز مشاوره دانشجويي در هر سال دانشجويان جديدالورود را پايش مي‌كند.در كنار اين مراكز، طرح بررسي سلامت جسم دانشجويان نيز در حال اجراست اما حدود 5 سال است كه در بحث سلامت روان اقداماتي انجام مي‌شود.
اعتياد در دانشجويان خوابگاهي بيشتر است
به‌گفته دكتر حسين باهر، جامعه‌شناس، دور بودن از محيط خانواده و رفتن به شهر ديگر براي تحصيل و استقلال پيدا كردن از خانواده كافي است تا جوان را به سمت و سوي اعتياد سوق بدهد. چرا كه محيط‌هاي تازه داراي جذابيت‌هايي است كه مي‌تواند خطر معتاد شدن اين افراد را افزايش دهد. وي با اشاره به اين نكته كه خوابگاه‌ها و خانه‌هاي مجردي از محيط‌هايي هستند كه باعث اعتياد دانشجويان مي‌شوند، به تهران امروز مي‌گويد: نظارت بر محيط‌هايي چون خوابگاه‌هاي دانشجويي نمي‌تواند عاملي براي جلوگيري از اعتياد تلقي شود چرا كه فردي كه به عنوان ناظر انتخاب مي‌شود هم ممكن است خودش به مرور زمان دچار اعتياد شود. به‌گفته وي به جاي گذاشتن ناظر در خوابگاه‌هاي دانشجويي بايد عواملي از قبيل: بي‌پولي، تنهايي، افسردگي و دوري از خانواده را كه باعث بروز اعتياد مي‌شوند از بين برد، چرا كه تا زماني كه اين عوامل وجود داشته باشند اعتياد هم وجود دارد.به عقيده اين جامعه‌شناس، بومي‌كردن تحصيلات از عوامل مهمي است كه مي‌تواند ميزان اعتياد در دانشجويان را به شدت كاهش دهد چرا كه دوري از خانواده و رها شدن در جامعه‌اي بي‌در و پيكر همچون كلانشهرها مي‌تواند خطرات جبران ناپذيري را براي افراد به‌دنبال داشته باشد كه اعتياد يكي از آنهاست.
سال 89 وزارت علوم به منظور مقابله و پيشگيري از مصرف موادمخدر دانشگاه‌ها 700 ميليون تومان بودجه هزينه كرد و 600 كارگاه آموزشي مقابله با سوءمصرف موادمخدر در دانشگاه را برگزار كرد و سال تحصيلي 92 - 91 اين بودجه به يك ميليارد رسيده و قرار است 2 هزار و 200 كارگاه براي دانشجويان برگزار شود، دانشجوياني كه هيچ آمار دقيق و رسمي از ميزان اعتياد آنها وجود ندارد و مشخص نيست با وجود فقدان آمار در اين زمينه قرار است چه اقداماتي و براي چه تعداد دانشجويي برگزار شود. اما نكته مهم اين است كه گفته مي‌شود دانشجويان شركت‌كننده بيشتر به‌منظور رفع تكليف در اين كارگاه‌ها شركت مي‌كنند و بازدهي چنداني ندارد.
دانشجويان سفير فرهنگي شوند
دكتر حسين باهر با اشاره به اين نكته كه برگزاري اين كارگاه تاثير چنداني نخواهند داشت، مي‌گويد: گرفتن مدرك پايان دوره يكي از دلايل شركت دانشجويان در اين كارگاه هاست بدون اينكه بازدهي خوبي داشته باشند اين در حالي است كه مي‌توان اين كارگاه‌ها را به‌گونه‌اي ديگر برگزار كرد.
به‌گفته وي برگزاري كارگاه‌هاي آموزشي بايد به‌گونه‌اي باشد كه دانشجو تصور نكند كه به عنوان يك فرد متهم به سوءمصرف مواد دراين كارگاه‌ها شركت‌كرده بلكه بايد به دانشجويان شركت‌كننده در اين كارگاه‌ها به عنوان سفيران فرهنگي نگاه كرد و در كنار اين كارگاه‌ها، دروس مهارت زندگي و آداب معاشرت نيز آموزش داده شود. به اين ترتيب دانشجويي كه گرفتار موادمخدر و الكل است خودش به مواردي كه در كلاس تدريس مي‌شود عمل كرده و اگر مبتلا به موادمخدر و مصرف الكل نيست مي‌تواند اين آموزش‌ها را به ديگران تسري دهد. به‌گفته وي صرف برگزاري اين كارگاه‌ها در دانشگاه‌هاي علوم‌پزشكي چندان توجيه‌پذير نيست چرا كه ميزان ابتلا به اعتياد در ميان دانشجويان همانقدر زياد است كه در جامعه. بنابراين نمي‌توان تفكيكي بين دانشجويان قائل شد و مثلا گفت دانشجويان پزشكي بيشتر به اين كارگاه‌ها احتياج دارندو ساير رشته‌ها نه. به عقيده باهر وجود يك ميليارد تومان اعتبار براي همه دانشجويان كشور رقم قابل‌توجهي نيست و نمي‌توان اميدوار بود كه با اين رقم ناچيز اعتياد را از دانشگاه‌ها ريشه كن كرد.
نقش اطلاع‌رساني در پيشگيري از اعتياد
دكتر حميد صرامي، مديركل فرهنگي و اجتماعي ستاد مبارزه با موادمخدر نيز در اين باره مي‌گويد: از ميان افراد جذب شده به سيستم اعتياد، نوجوانان و جوانان اولين قربانيان اين پديده هستند و متاسفانه برخي دانشجويان ساكن در خانه‌هاي دانشجويي يا ساير اماكن نيز، گرفتار پديده مصرف يا سوءمصرف موادمي‌شوند. به‌گفته وي تعداد دانشجوياني كه به پديده اعتياد گرايش پيدا مي‌كنند، نسبت به ديگر اقشار جامعه بسيار كم است، ليكن مجموعه‌اي از عوامل خطر قبل از تحصيل يعني محيط خانواده آشفته، فقدان سازش بين والدين و فرزندان، ضعف مهارت‌هاي اجتماعي و عوامل خطر هنگام تحصيل همچون عدم نظارت اجتماعي والدين، استقلال افراطي، افزايش حجم ارتباطات با دوستان جديد، فشار گروه همسالان، بروز مشكلات عاطفي و اختلالات رواني، يكنواختي زندگي خوابگاهي و بعضا بي‌برنامگي دانشجويان، افت تحصيلي و عدم علاقه به رشته تحصيلي و دشواري سازگاري با محيط جديد زمينه گرايش آنان را به رفتارهاي پرخطر فراهم مي‌كند.
وي تاكيد مي‌كند: به‌كارگيري اهرم‌هاي پيشگيري اوليه از اعتياد همچون ترويج برنامه‌هاي اطلاع‌رساني و آگاه‌سازي درخصوص پيامدها و عوارض مصرف مواد بالاخص مواد توهم‌زا و محرك، آموزش مهارت و سبك زندگي سالم به‌منظور توانمندي در مواجهه با مشكلات دوران دانشجويي، تقويت باورهاي ديني، توسعه فعاليت‌هاي جايگزين (هنري و ورزشي به‌منظور غني‌سازي اوقات فراغت)، توسعه خدمات مشاوره‌اي، ارضاي نيازهاي عاطفي و پاسخگويي به‌موقع به نيازهاي رواني دانشجويان به‌منظور افزايش آستانه تحمل و عدم بروز رفتارهاي تكانشي و نيز مشاركت فعالانه در برنامه‌هاي پيشگيري اجتماع محور در دانشگاه‌ها، مي‌تواند موجبات مصون‌سازي دانشجويان در برابر هجوم انواع مواد را فراهم سازد.
منبع: تهران امروز
ارسال نظر