تهدید وکلای آمریکایی به شکایت علیه دولت بایدن درباره ایران

یک گروه حقوقی محافظه‌کار تهدید کرده که دولت بایدن را با شکایتی به منظور ممانعت از اجرای توافق هسته‌ای جدید با ایران تحت فشار قرار خواهد داد.

به گزارش «واشنگتن فری بیکن»، بر اساس نامه ابلاغیه ارسال شده به کاخ سفید در روز پنجشنبه که این پایگاه خبری محافظه‌کار آمریکایی مدعی است منحصراً به دست آن رسیده، بنیاد حقوقی «اول آمریکا» گروهی از حقوق‌دانان و فعالان محافظه‌کار به دولت بایدن اطلاع داده که «در نظر دارد برای جلوگیری از هرگونه توافق بایدن و ایران که برای تصویب به کنگره ارائه نشده، اقدام قانونی انجام دهد». در این نامه همچنین درخواست شده که دولت آمریکا تمام اسناد و ارتباطات داخلی مربوط به توافق را حفظ کند تا بتوان از آن‌ها به عنوان بخشی از یک پرونده قضایی در آینده استفاده کرد.

طبق این گزارش، تهدید حقوقی نشانه‌ای از افزایش مخالفت با توافق هسته‌ای جدید است و راه جدیدی را برای وادار کردن دولت بایدن به ارائه این توافق برای رای‌گیری به کنگره ارائه می‌دهد. به نوشته فری بیکن، با توافق جدیدی که ظاهرا قریب‌الوقوع است، قانونگذاران جمهوری‌خواه و برخی دموکرات‌ها نگران هستند که دولت بایدن قانون را برای نهایی کردن توافق، نقض کند.

مقامات سیاست خارجی جمهوری‌خواه در کنگره مدعی شدند که شکایت قضایی می‌تواند اجرای توافق را به تعویق بیاندازد و دولت آمریکا را مجبور کند تا مفاد کامل توافق جدید را افشا کند. «اسکات پری» از اعضای کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا که طبق این گزارش در جریان شکایت این سازمان حقوقی قرار گرفته، به فری بیکن گفت که تهدید طولانی شدن روند دادگاه به دولت هشدار می‌دهد تا قبل از ادامه کار، فکر کند. وی در ادامه ادعا کرد، این اقدام احتمالاً هرگونه اقدام نهایی از سوی دولت بایدن را به تعویق می‌اندازد و در عین حال اعتماد به هرگونه توافق بالقوه‌ای را در طرف ایرانی کم می‌کند و در بهترین حالت، هر چیزی را که بدون پیروی از قانون بر سر آن توافق شده بود، باطل می‌کند.

پری همچنین گفت که دولت بایدن تلاش کرده جزئیات توافق را از کنگره پنهان کند و باید تضمین کند که توافق قبل از نهایی شدن به کنگره برده می‌شود. وی افزود: تقریباً تمام اطلاعاتی که ما در مورد این روندها داریم در گزارش‌های منبع باز بوده است. حتی در جلسات توجیهی پشت درهای بسته به درخواست کمیته‌های مربوطه، اعضا نمی‌توانند پاسخ به سؤالات خاص خود را دریافت کنند.

در نامه این گروه حقوقی همچنین از کاخ سفید، وزارت امور خارجه و سایر آژانس‌های فدرال آمریکا خواسته شده که همه سوابق را که ممکن است مرتبط با این موضوع باشد، جدا و حفظ کنند. واشنگتن فری بیکن ادعا کرده که «اگر این پرونده به دادگاه راه پیدا کند، مردم آمریکا می‌توانند نگاهی به دیپلماسی پشت درهای بسته دولت بایدن با تهران داشته باشند».

سناتور تد کروز از مخالفان اصلی توافق با ایران، به فری بیکن گفت که دولت بایدن کنگره را دور خواهد زد زیرا می‌داند که آرای کافی برای تایید توافق وجود ندارد. وی در ادامه با طرح اتهاماتی علیه ایران، افزود: «دولت طبق قانون اساسی موظف است هرگونه توافق جدید با ایران را برای تصویب به سنا به عنوان یک معاهده ارائه کند و یک تعهد قانونی برای ارائه این توافق و کلیه توافقات جانبی مخفی به منظور تأیید در کنگره دارد». اما به ادعای کروز، «آن‌ها (دولت بایدن) این کار را نخواهند کرد، زیرا می‌دانند که کنگره این توافق را رد خواهد کرد. بنابراین در عوض، ما تمام تلاش خود را انجام خواهیم داد تا اطمینان حاصل کنیم که (توافق) هرگز اجرا نمی‌شود و در صورت اجرا، به سرعت معکوس خواهد شد».

قانونگذاران آمریکایی که عمدتاً از حزب جمهوری‌خواه هستند در چند ماه گذشته به طرق مختلف- اعم از نامه‌نگاری با نمایندگان قوه مجریه، معرفی طرح‌هایی برای ملزم کردن دولت آمریکا به نظرخواهی از کنگره و برگزاری جلسات و نشست‌های مختلف- تلاش کرده‌اند مخالفت‌های سیاسی خود با برجام را به شکل علنی ابراز کنند.

کارشناسان می‌گویند به استناد آنچه از تجربه شش ساله اجرای برجام توسط آمریکا می‌توان دریافت، این نوع مخالف‌خوانی‌ها را نمی‌توان تماماً انعکاسی از نگرانی‌های واقعی این گروه از سیاستمداران درباره برجام دانست، بلکه، آن‌ها گاه بخشی از راهبردی گسترده‌تر هستند که هیأت حاکمه آمریکا به عنوان یک کل علیه ایران دنبال می‌کنند.

به عبارت دیگر، چنین مخالفت‌هایی گاه بیشتر از آنکه به دنبال دستیابی به اهدافی دیگر باشند، خودشان هدفند. از نگاه گروهی از قانونگذاران آمریکایی، صرف وجود مخالفت با برجام و به تردید انداختن آینده آن می‌تواند فرصت‌های انتفاع اقتصادی ایران از این توافق را محدود می‌کند. به باور این گروه، ابزار مخالفت با برجام همچنین می‌تواند اهرم چانه‌زنی مناسبی برای مذاکره‌کنندگان آمریکایی در وین باشد.

از طرف دیگر، چنین مخالفت‌هایی در کشمکش‌های سیاسی داخلی در آمریکا هم برای اعضای حزب جمهوری‌خواه کاربرد دارد. نمایندگان حزب جمهوری‌خواه می‌دانند که می‌توانند در آستانه انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره با به چالش کشیدن دولت بایدن در مقوله ورود به برجام با او تسویه حساب‌های سیاسی لازم را انجام دهند.