کلیات بودجه ۹۲ رد شد

بودجه 92 این بار هم رد شد؛ آن هم در شرایطی که نمایندگان به وقت‌کشی دولت در دقایق 90 حضور در قدرت، واقف بودند، اما آنقدر اعداد و ارقام کلی بود و غیرواقعی که در نهایت صلاح بر آن دیده شد تا کلیات آن به دولت بازگردانده شود؛ بودجه‌ای که با ماه‌ها تاخیر به دست مجلسی‏ها رسیده بود. البته یک سال پیش همین ماجرا برای بودجه «درهم و برهم» 91 تکرار شده بود و نمایندگان کلیات بودجه را برای دولت پس فرستاده بودند. اما میان رد کلیات آن بودجه با این بودجه تفاوت چشمگیری دیده می‌شود؛ تفاوتی که به سادگی در افزایش نرخ تمام اقلام مورد نیاز زندگی به چشم می‌آید. اقتصاد ایران در سال 92 از وضعیت چندان مساعدی برخوردار نبوده و به گفته اقتصاددانان بهارستان، این بودجه کشور را به سمت تحقق شعار«حماسه اقتصادی» هدایت نخواهد کرد و کماکان سایه فشار بر بخش‌هایی از تولید و صنعت، بیکاری، تورم، نرخ بالای ارز و رکورد بر سر اقتصاد و زندگی روزمره مردمان گسترده خواهد شد.

زمزمه‌های رد کلیات بودجه از روز گذشته در راهروهای مجلس به گوش می‌رسید. اما نمایندگان کهنه‌کاری که دستی در اقتصاد و بودجه‌نویسی داشتند، از توقف بودجه یا رد کلیات آن استقبال نمی‌کردند؛ چرا که برنده توقف بودجه را به هر شکل دولتی‌ها می‌دانستند. در برابر آنها تنی چند از نمایندگان اقتصادی مجلس این بودجه را سراسر مشکل توصیف کرده و از رد کلیات آن با هر هزینه‌ای استقبال می‌کردند. سخنان سه موافق و سه مخالف کلیات بودجه در کنار اظهار نظر نمایندگانی از دیوان محاسبات، مرکز پژوهش‌های مجلس و اتاق بازرگانی در نهایت به آرایی برابر رسید؛ 22 نفر موافق در برابر 22 مخالف.

اما از آنجا که برای تصویب لایحه بودجه نصف به علاوه یک لازم است، کلیات لایحه در کمیسیون به تصویب نرسید.

البته پیش از این نیز جعفر قادری، سخنگوی کمیسیون تلفیق بارها از امکان تغییرات وسیع و رد کلیات بودجه سال 92 خبر داده بود.اگرچه سخنگوی کمیسیون تلفیق تاکید دارد که عدم انطباق با اسناد بالادستی، مغایرت با سند چشم‌انداز و برنامه‌ پنجم توسعه کشور و همچنین بی‌انضباطی‌های مالی در بخش‌های مختلف از دلایل رد کلیات بودجه بوده و 16 نفر مخالف و تنها چهار نفر موافق در روند بررسی کلیات لایحه بودجه برای سخنرانی ثبت‌نام کردند اما رحیم ممبینی، معاون بودجه معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهور می‌گوید: « اعضای کمیسیون تلفیق مجلس 55 نفر هستند که هنگام رای دادن به کلیات لایحه بودجه 92، 44 نفر حاضر بودند که از این تعداد 22 نفر رای موافق و 22 نفر رای مخالف داده‌اند، بنابراین این‌گونه نبود که آرای مخالف بیشتر از موافق کلیات باشد. آنگونه که سخنگوی کمیسیون گفته 16 نفر مخالف و چهارنفر موافق لایحه صحبت کرده‌اند. این کار برخلاف آیین‌نامه داخلی کمیسیون تلفیق است.

محمد قسیم عثمانی، دقایقی پس از رد کلیات بودجه در بهارستان به «شرق» می‌گوید: «در جلسه دیروز و بعد از استماع گزارش دیوان محاسبات و مخالفان و موافقان کلیات لایحه بودجه، کلیات لایحه بودجه 92 رد شد. چرا که به اعتقاد من این بودجه نمی‌تواند ما را در اقتصاد مقاومتی پیش روی کشور یاری دهد و برای جنگ با تورم رکودی کشور به داد ما برسد. بودجه 92 چنان به مساله تحریم‌ها نگریسته که گویی کشور ایران با هیچ تحریمی مواجه نیست. به همین خاطر بودجه 92 به شدت غیرواقعی و فانتزی تنظیم شده است.»

عثمانی درباره اینکه اگر دولت بخواهد برای وقت‌کشی، اصلاح کلیات بودجه را به تاخیر بیندازد، آن وقت تکلیف کار چه می‌شود، می‏افزاید: «بعید می‌دانم که دولت در این وانفسا به سراغ وقت‌کشی برود؛ چرا که زمانی از عمر دولت باقی نمانده و هرگونه سیاسی‌کاری برگ تاریکی در پرونده دولت ثبت خواهد کرد.» به گفته او، به طور کلی ساختار بودجه 92 انبساطی و توسعه‌گرایانه است و با وجود تورم 32 درصدی کشور، چنین بودجه‌ای، وضعیت تورمی و بیماری هلندی در ایران را تشدید خواهد کرد.

بر فرض اینکه لایحه بودجه در صحن علنی رای نیاورد، اگر دولت بتواند اصلاح آن را تا پایان خردادماه تقدیم مجلس کند، نیازی به تصویب مجدد بودجه چنددوازدهم نیست اما اگر این کار صورت نگیرد، باید برای بودجه چنددوازدهم نیز تصمیم‌گیری شود. در نخستین جلسه کمیسیون تلفیق برای بررسی کلیات بودجه 92، وزیر نفت، وزیر صنعت، معدن و تجارت، رییس کل بانک مرکزی، رییس سازمان خصوصی‌سازی و رییس سازمان گمرک گزارش‌های خود را ارائه کردند. کلیات بودجه 91 نیز به دلایل مختلف و از جمله اضافه شدن یکسری احکام جدید مخالف قوانین برنامه پنجم، قانون هدفمندی یارانه‌ها و قانون مدیریت خدمات کشوری از سوی نمایندگان رد شده بود. البته فردای رد کلیات بودجه در سال 91، علی لاریجانی به نمایندگان توصیه‌هایی کرد و بنا بر آن شد تا کلیات بودجه بررسی شود. حال باید دید که آیا این بار هم توصیه‌ای به میان خواهد آمد یا نمایندگان از تصویب کلیات «درهم ریخته» بودجه 92 سر باز خواهند زد.

روزنامه شرق