جنگ و جدل‌های مالی که مسافران را در فرودگاه‌ها سرگردان کرد

به دنبال افزایش نرخ حامل‌های انرژی و در کنار آن افزایش قیمت سوخت شرکت‌های هواپیمایی در دو گام، ایرلاین‌‌ها بار‌ها اعلام کردند که این افزایش نرخ سوخت هواپیما منطقی نیست و با قیمت‌ها آن زمان بلیت هواپیما قادر به پرداخت بدهی‌های قبلی خود بابت دریافت سوخت نیستند چه برسد به اینکه بخواهند نرخ سوخت را با قیمت‌های بیشتری پرداخت کنند.

کم‌کم بدهی شرکت‌های هواپیمایی به شرکت ملی پخش فرآورد‌های نفتی افزایش یافت و این مورد موجب شد شرکت ملی پخش بانگ اعتراض سر دهد و اعلام کند که چوب خط ایرلاین‌ها پر شده است و از این پس شرکت‌ها باید نرخ سوخت را نقداً پرداخت کنند.

در آن زمان شرکت‌ها مدعی شدند پرداخت نقدی نرخ سوخت منطقی نیست و این کار را انجام نمی‌دهند اما ‌این بحث و جدل بالأخره با پادرمیانی علی نیکزاد برطرف شد و باز ایرلاین‌ها سوخت گرفتند و هزینه آن تنها در چوب خط آنها اضافه شد.

بدهی شرکت‌های هواپیمایی این‌بار‌ باز افزایش یافت و این بدهی در کنار بدهی سنگین آنها به شرکت فرودگا‌ه‌های کشور، ایرلاین‌‌ها داخلی را به شرکت‌هایی بدحساب تبدیل کرده بود ضمن آنکه هر روز هم پیغام و پسغام‌هایی از سوی شرکت ملی پخش بابت عدم ارائه سوخت غیرنقدی به ایرلاین‌ها از گوشه و کنار شنیده می‌شد.

بنا بر ادعای شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایرلاین‌ها حدود 500 میلیارد تومان بدهی دارند اما طبق گفته رئیس انجمن شرکت‌های هواپیمایی رقم واقعی کمتر از نصف این عدد است زیرا آنها نرخ سوخت را در برخی از مواقع 400 تومان محاسبه کرده‌اند در صورتی که تا پایان آبان ماه امسال نرخ سوخت ایرلاین ها 200 تومان بوده است.

البته شرکت‌های هواپیمایی مدعی بودند که نرخ بلیت ریالی آنها با این نرخ‌های سوخت و هزینه‌های ارزی سنگین متناسب نیست و از آن طرف دولت هم اصرار داشت شرکت‌های هواپیمایی شکیبایی کنند.

بالأخره پی‌گیری ایرلاین‌ها‌ برای افزایش دوباره نرخ بلیت هواپیما پس از سال 90، جواب داد؛ 16 آبان‌ماه امسال بود که رئیس سازمان هواپیمایی کشوری خبر از افزایش 60 تا 70 درصدی نرخ بلیت پروازهای داخلی داد البته بماند که ایرلاین‌‌ها مدعی بودند این افزایش متوسط 65 درصدی در کنار رشد نرخ سوخت و افزایش هزینه‌‌های ارزی انها، نه تنها کافی نیست بلکه کم هم هست.

البته قیمت سوخت فعلی با توافق شرکت ملی پخش فرآورده نفتی و ایرلاین‌ها برای پروازهای داخلی هر لیتر 700 تومان مصوب شده بود و برای پروازهای خارجی به نرخ فوب خلیج فارس است.

بالأخره قیمت‌های بلیت هواپیما در مسیر‌های داخلی افزایش یافت اما ایرلاین‌ها بدهی‌های خود را با شرکت ملی پخش فرآورده نفتی تسویه نکردند که این امر موجب شد این شرکت ضرب‌الأجلی را برای پرداخت بدهی آنها تا روز 18 دی‌ماه تعیین کند.

به هر حال 18 دی‌ماه 1391 هم از راه رسید اما ایرلاین‌های بدهی خود را به شرکت ملی پخش پرداخت نکردند، شرکت ملی پخش هم از روز گذشته ارائه سوخت را به ایرلاین‌ها متوقف و تنها منوط به پرداخت نقدی کرد که این امر موجب کنسل شدن بسیاری از پرواز‌ها و به دنبال آن تأخیر‌های پیاپی پرواز‌ها شد.

شرکت های هواپیمایی باید مبلغ بدهی خود را می‌پرداختند تا اختلاف حساب آنها زیاد نشود اما این اتفاق با وجود اخطارهای شرکت ملی پخش رخ نداد و منجر به قطع سوخت رسانی به آنها شد.

البته پس از پیگیری شرکت فرودگاه‌های کشور، سازمان هواپیمایی کشوری و انجمن شرکت‌های هواپیمایی، ارائه سوخت به مدت 24 ساعت از سر گرفته شد و ایرلاین‌ها تا بعد از ظهر امروز مهلت دارند بدهی‌های قبلی خود را تسویه کنند، امری که تحقق آن بعید به نظر می‌رسد زیرا بنا به گفته رئیس انجمن شرکت‌های هواپیمایی، ایرلاین‌ها پولی ندارند که بابت سوخت‌های قبلی به شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی پرداخت کنند ضمن آنکه نرخ‌های تعیین شده از سوی شرکت ملی پخش را بابت سوخت‌های قبلی هم قبول ندارند.

بنا به گفته سید عبدالرضا موسوی تا قبل از ساعت 9 روز گذشته سوخت رسانی به هواپیماها انجام گرفت اما از 9 صبح هواپیماها باید به صورت نقدی سوخت را خریداری می‌کردند و از آن ساعت شرکت ملی پخش تنها در ازای دریافت وجه نقد، سوخت به شرکت‌های هواپیمایی ارائه داد.

این الزام برای پرداخت نقدی سوخت موجب بروز مشکل برای ایرلاین‌ها جهت عملیاتی کردن هواپیماهای خود شد و به کنسل شدن بسیاری از پرواز‌ها در روز گذشته انجامید.

البته ظاهراً تنها پروازهای شرکت هواپیمایی ایران‌ایر به موقع انجام گرفت که آن هم به دلیل وجود حساب‌های مالی بین این دو است.

بنا به ادعای موسوی از زمان اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها تا تاریخ 28 تیرماه 90 سوخت باید با نرخ 100 تومان در اختیار شرکت ها قرار می‌گرفت که آن هم 200 تومان محاسبه شد‌ بنابراین ایرلاین‌ها با افزایش میزان بدهی روبرو هستند.

به هر حال روز گذشته برخی از پرواز‌های داخلی و خارجی کنسل شد و دود این بی تدبیری و لجبازی‌های مدیریتی تنها به چشم مسافران رفت؛ مسافرانی که برای سفر خود برنامه‌ریز مدونی داشتند اما هنگامی که وارد فرودگاه می‌شدند تنها می‌شنیدند که پرواز آنها کنسل شده است.

روز گذشته بیش از 20 پرواز داخلی و خارجی از فرودگاه مهرآباد و فرودگاه امام خمینی (ره) کنسل شد.

مسافران امروز نیز قبل از ورود به فرودگاه حتماً از طریق اطلاعات پرواز فرودگاه مبدأ در مورد پرواز خود اطلاعات لازم را کسب کنند زیرا ممکن است پروازی با تأخیر انجام شده یا اصلاً برقرار نشود؛ شماره تماس اطلاعات پرواز فرودگاه مهرآباد 199 و اطلاعات پرواز فرودگاه امام خمینی (ره) 09633 است.

در این میان باز سکوت و بی‌خبری از سوی سازمان هواپیمایی کشوری جالب و قطعاً قابل تأمل است؛ این سازمان به عنوان حاکمیت در حمل و نقل هوایی، ظاهراً خود را ملزم به پاسخگویی نمی‌داند و در این میان مسافران و مردم هستند که باید بدون اطلاع از کنسل شدن پرواز‌های خود در فرودگاه سرگردان باشند.