بارداری در سن بالا؛ آری یا نه؟

تحریریه پارسینه: بارداری های بالای 40 سال افزایش یافته است؛ این خبری است که به تازگی برخی از آمار و ارقام نشان داده است. بارداری در سنین بالا، شاید تا پیش از این توصیه نمی شد و بسیاری از کارشناسان معتقد بودند که بارداری در سن بالای 35 سال، می‌تواند عوارض متعددی را به همراه داشته باشد. پزشکان تاکید دارند که سن طلایی باروری برای زنان قبل از ۲۵ سالگی است و بهترین سال‌های باروری یک زن بین ۲۵ تا حدود ۳۰ سالگی است. در سال‌های اخیر و با افزایش سن ازدواج، اما بارداری در سن بالا نیز افزایش یافته است. بسیاری از زنان، اولین بارداری خود را در سن بالای 40 سال تجربه کرده اند. بارداری در سنین بالا، اما هنوز موافقان و مخالفان خود را دارد. علیرضا رییسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت سال گذشته از برداشته‌ شدن محدودیت سنی برای بارداری خبر داد و گفت که سنین ۱۵ تا ۴۹ سال برای بارداری مناسب اعلام می‌شود. صابر جباری، رییس مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت نیز در این باره به رسانه گفت: «بازه سنی بارداری از نظر قانونی در گذشته هیچ منعی نداشته است، منتها به منظور اجرای برنامه‌های تنظیم خانواده به غلط قبلا محدودیت سنی ۱۸ تا ۳۵ سال را قائل شدیم که هیچ زنی زیر 18 سال یا بالای 35 سال باردار نشود و لذا اگر کسی زودتر ازدواج می‌کرد و می‌خواست زیر ۱۸ سال یا بالای ۳۵ سال باردار شود مورد عتاب و خطاب کارمندان و پزشکان حوزه بهداشت و درمان و متخصصین زنان قرار می‌گرفت. این فشار روانی باعث می‌شد که این افراد به سمت سقط جنین سوق پیدا کنند یا اگر در سنین بالا بچه بیشتر می‌خواستند به خاطر فشار روانی و اجتماعی منصرف می‌شدند اما پس از ابلاغ قانون جوانی جمعیت این موضوع را بررسی کردیم که آیا واقعا سن در بارداری محدودیت دارد یا نه وشرایط علمی آن چگونه است؟ و نتیجه این بود که در هیچ جای دنیا هیچ‌گونه محدودیتی به خاطر سن برای بارداری قائل نمی‌شوند، در برخی شرایط مانند بیماری‌های زمینه‌ای مادر باردار و شرایط سنی مادر از ۳۵ و ۴۰ به بالا یا در سنین ‌پایین، نظام مراقبتی برای خدمات بهداشتی و درمانی ویژه‌تر ارایه می‌شود و این‌طور عنوان می‌کنند که جنین گلدن‌بیبی (فرزند طلایی) است و مراقبت بیشتری نیاز دارد و دیگر مادر از نظر کلامی مورد آزار و فشار روانی قرار نمی‌گیرد. فرقی هم نمی‌کند بچه اول، سوم و چهارم باشد. تقریبا در سنین ۱۵ تا ۴۹ سالگی، خداوند حکیم از زمان بلوغ‌ جنسی تا یائسگی از نظر فیزیولوژیک امکان بارداری فراهم کرده است و هیچ منع پزشکی ندارد. سازمان جهانی بهداشت WHO نیز سن باروری را 15 الی 49 سال اعلام کرده است.» اما این اظهارنظرها باعث شد تا بسیاری این مسئول را مورد نقد قرار دهند و تاکید بر اجرای قانون جوانی جمعیت و تشویق شهروندان به فرزندآوری را بهانه اصلی این حرف ها عنوان کنند. اما آیا بارداری در سنین بالا امکانپذیر است؟ طاهره لباف، متخصص زنان و زایمان زن‌ها در این باره همشهری آنلاین می گوید: تا وقتی که زنان قاعده می‌شوند و قاعدگی منظمی دارند و به خصوص فولیکول‌های خوبی در تخمدان‌شان هست، می‌توانند باردار شوند و این حرف که بارداری بعد از ۴۰ سالگی اصلا نباید رخ دهد، وگرنه بچه دچار سندروم داون یا ناتوان ذهنی خواهد شد، شایعه‌ای بیشتر نیست.

سن زنان مهم تر از مردان

لباف تاکید می‌کند: البته سن زن برای بارداری خیلی مهم است. مهم‌تر از سن آقایان. چون وقتی سن زن بالا می‌رود و مثلا از ۴۰ می‌گذرد، کیفیت تخمک‌ها بسیار پایین می‌آید. از طرف دیگر در سنین بالاتر احتمال ابتلا به دیابت و فشارخون در دوران حاملگی بیشتر است. اما هیچ یک از اینها نمی‌تواند دلیلی بر منع بارداری زن بعد از ۴۰ سالگی باشد. فقط بارداری در سن بالا مراقبت‌های بیشتری می‌خواهد. چون بعد از ۴۰ سالگی احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ و فشارخون برای مادر بیشتر است. این متخصص زنان و زایمان می‌گوید: بارداری اول در بالای ۴۰ سالگی اصلا غیرممکن نیست اما بستگی به باز بودن لوله‌های رحم و کیفیت تخمک زن دارد. ما مراجعینی داشتیم که بدون آن که خودشان بخواهند، حامله شدند و بالای ۴۷ سال سن داشتند و فکر می‌کردند که یائسه شده‌اند. چون چند ماه پریود نشده بودند.